Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж
Рой Харродтың экономикалық өсу үлгісі
жүктеу/скачать 2.94 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «ұстараның ұшы» үлгісі
- Экономикалық өсудің неоклассикалық үлгілері.
- Роберт Солоудың экономикалық өсу үлгісі
| Рой Харродтың экономикалық өсу үлгісі – экономикадағы
функционалдық байланыстарды сипаттайтын теңдеулерге жəне кəсіпкерлердің психологиялық тəртіптерін талдауға сүйенетін, əрі инвестициялық факторды есепке алатын теңгерімді экономика- лық өсудің неокейнстік үлгісі. Сонымен, Е. Домар мен Р. Харрод үлгілеріндегі экономика- лық өсуді көрсететін динамикалық тепе-теңдік тұрақсыз бо- лып табылады. Сондықтан экономиканы мемлекеттік реттеудің қажеттілігі туындайды. Домар үлгісінде δ параметрі жəне Хар- род үлгісіндегі а параметрі техниканың дамуымен анықталған- дық тан, мемлекет S Y көрсеткішіне ақша-несие саясатының əдіс- тері арқылы əсер етеді. Үлгілердегі аталған параметрлердің біреуінде теңсіздік орын алса, онда бүкіл жүйенің тепе-теңдігі бұзылуы мүмкін. Үлгілердегі динамикалық өсу тепе-теңдігінің тұрақсыздығы үнемі орын алатындықтан, Домар мен Харрод үлгілері ортақ күйінде «ұстараның ұшы» үлгісі деген атауға ие болған. Домар мен Харрод үлгілері Кейнстің негізгі макроэкономика- лық үлгісін ұзақ мерзімдік экономикалық өсу тұрғысынан да- мытқан алғашқы үлгілер болып табылады. Кейір əдебиет көз- дерінде, Домар мен Харрод үлгілеріндегі болжамдар бір-біріне 294 ұқсас болғандықтан, оларды біріктіріп Харрод-Домар үлгісі деп те қарастырады. 1950-жылдары, экономикалық өсудің неоклассикалық үлгі- лері кеңінен қолданыла бастады, мұндағы басты жетістігі ре- тінде өндіріс факторларының өзара ауыстырыла алу қасиетіне өндірістік функциялар саналды. Экономикалық өсудің неоклассикалық үлгілері. Экономикалық өсудің неоклассикалық модельдерінің негіз- гісі болып Роберт Солоудың экономикалық өсу моделі деп сана- лады. Роберт Солоудың экономикалық өсу үлгісі – бұл халықтың өмір сүру деңгейіне жинақтың, еңбек ресурстарының жəне ҒТП- тің əсер ету механизмдерін айқындайтын экономикалық өсудің неоклассикалық үлгісі. Неоклассикалық мектептің өкілі, американдық экономист Роберт Солоудың (1924 жылы туылған) экономикалық өсу үл- гісі көптеген ғылыми əдебиет көздерінде базалық үлгі ретінде қарастырылады. 1956 жылы ұсынылған Солоудың экономикалық өсу үлгісі бірқатар негізгі алғышарттарға негізделеді: − өндіріс факторлары, еңбек пен капитал өзара алмасты рыла алады; − капиталмен қарулану көрсеткіші тұрақты шама емес, ол экономикалық жағдаятқа байланысты өзгеріп отырады; − үлгіде мемлекет пен сыртқы орта секторлары қарас ты- рылмайды; − фирмалар мен үй шаруашылықтары секторларынан тұ- ратын игіліктер нарығы жетілген бəсекелестікке жəне икемді бағаларға негізделеді; − үлгіде Кобб-Дугластың өндірістік функциясы қолда- нылады. Үлгіде сипатталатын барлық көрсеткіштер бір адамға шақ- қандағы есептеулермен беріледі, олай болса, жан басына шақ- қандағы табыс, инвестиция, жинақ көрсеткіштері былай беріледі: s – ұлттық табыстағы жинақтың үлесі, 0 < s < 1; y – ұлттық табыс немесе шығарылым көлемі; i – жоспарланған инвестициялар; i = sy, яғни инвестициялар = жинақ нормасы × ұлттық табыс; 295 k – еңбектің капиталмен қарулануы (капиталовооружен- ность), K / L; δ – капиталдың істен шығу нормасы. Үлгіде y шамасы капиталмен қаруланудың функциясы болып табылады: жүктеу/скачать 2.94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|