Экономикалық өсудің дағдарысы

Экономикалық өсудің дағдарысы – əлемдік тəжірибеде нақты 
жалпы ішкі өнім көлемінің қатарынан үш жыл бойы жалғасқан 9%-ға 
дерлік төмендеу көрсеткіші.
Экономикалық өсу қарқыны – пайыздық көрсеткішпен əдетте бір 
жылға есептелетін нақты ЖІӨ-нің өсім қарқынының көрсеткіші.
Экономикалық өсудің сапасы – халықтың материалдық жағдай-
ларын жақсарту, əлеуметтік инфрақұрылым салаларының даму деңгейін 
арттыру, адам капиталына инвестиция құюды күшейту, адамдардың 
өмір сүру деңгейі мен еңбек жағдайларының қауіпсіздігін сақтау, толық 
жұ мысбастылықты қамтамасыз ету жəне халықты əлеуметтік қорғауды 
күшейту сияқты маңызды көрсеткіштер арқылы сипатталатын ел эконо-
микасы дамуының əлеуметтік бағыттылығы.
Экономикалық өсудің тиімділігі – тауарлар мен қызметтердің са-
пасын жақсарту, олардың бəсекелік қабілеттілігін көтеру, өнімнің жаңа 
түрлерін жасау, өндірістің мамандандырылуын тереңдету, инновация-
лар мен жаңа технологияларды игеру сияқты экономикалық қызметтің 
əртүрлі бағыттарын қамтитын кең мағыналы ұғым.
Экспорт – тауарларды сыртқы нарықтарда өткізу үшін сыртқа 
шығару, сондай-ақ, шетелдерде шығарылған тауарларды кері экспорт-
тау.
Экспорттық квота – экспорттық тауарлар көлемін сан жағынан 
шектейтін əдіс. Экспорттық квота ел экономикасы үшін экспорттың 
алатын рөлін көрсету үшін қолданылады.
Экспорттық субсидиялар – үкіметтің экспорттық тауар 
өндірушілерге көрсететін қаржылық көмектері.
Экспорттық тариф – экспортқа шығарылатын отандық тауарларды 
мемлекеттік реттеу үшін қолданылатын салықтың бір түрі.

415
МАЗМҰНЫ
Алғы сөз ......................................................................................................... 3
1-тақырып. Макроэкономикаға кіріспе. Макроэкономиканың пəні 
жəне əдісі ................................................................................. 7
2-тақырып. Ұлттық есепшоттар жүйесі. Негізгі 
макроэкономикалық көрсеткіштер. ................................... 27
3-тақырып. Экономикадағы жалпы тепе-теңдік. Жиынтық 
сұраныс пен жиынтық ұсыныстың базалық үлгісі ............ 55
4-тақырып. Игіліктер нарығы. Кейнсшілдік
макроэкономикалық теорияның негізі................................ 80
5-тақырып. Бюджет-салық саясаты ....................................................... 114
6-тақырып. Ақша нарығы жəне бағалы қағаздар нарығы ................... 142
7-тақырып. Банк жүйесі. Ақша-несие саясаты ..................................... 167 
8-тақырып. Игіліктер нарығы мен ақша нарығының 
біріктірілген тепе-теңдігі. Is-lm үлгісі .............................. 186
9-тақырып. Еңбек нарығы. Жұмыссыздық мəселесі ........................... 201
10-тақырып. Инфляция жəне оның теориялары ................................... 226
11-тақырып. Экономикалық цикл жəне оның теориялары .................. 253
12-тақырып. Экономикалық өсу жəне оның үлгілері .......................... 280
13-тақырып. Ашық экономикадағы тепе-теңдік. 
Манделл-флеминг үлгісі .................................................. 309
14-тақырып. Халықаралық сауда теориялары. Сауда саясаты ............ 330
15-тақырып. Төлем балансы. Валюта бағамы. ..................................... 366
Глоссарий .................................................................................................. 392

416
Басуға 30.05.12. қол қойылды. Қағазы офсеттік. 
Қаріп түрі “Таймс” Пішімі 60х90/16. Офсеттік басылыс. Баспа табағы 26. 
Таралымы 1700 дана. Тапсырыс 533.
Тапсырыс берушінің дайын файлдарынан басылып шықты.
ЖШС РПБК «Дəуір», 050009, 
Алматы қаласы, Гагарин д-лы, 93а.
Е-mail: rpik-dauir81@mail.ru
Амангелді Нəжмиденұлы Доғалов
Нұрлан Серікұлы Досмағанбетов
МАКРОЭКОНОМИКА
Оқулық
Редакторы С. Арпабеков
Компьютерде беттеген А. Т. Ақылова