396 Валютаның айырбас бағамы – əртүрлі елдер валюталарының ара-
қатынастары; бір елдің ақша бірлігі бағасының екінші бір елдің ақша
бірлігі бағасына қатынасы.
Валюталық белгіленім – ұлттық жəне шетелдік валюта бағамын
тіркеу.
Валюталық нарық – əртүрлі елдердің валюталары сауда-саттыққа
түсетін нарық. Дебет– нəтижесінде ел сатып алатын құндылықтарға айырбас
ретінде валютасы сыртқа кететін келісімдер жəне бұлар «минус» белгі-
сімен жазылады.
Девальвация – тіркелген айырбас бағамы кезінде ұлттық валю-
таның бағамын ресми жарияланған түрде төмендету.
Дезинфляция– бағалардың өсу қарқынының бəсендеуі.
Демпинг – экспортер-өндірушілердің сыртқы рынокта тауарларын
ішкі бағадан төмен бағамен сатуы.
Дефляция – инфляцияға қарама-қарсы құбылыс болып табылатын
баға мен шығындардың жалпы төмендеуі.
Дефолт – мемлекеттің банкроттыққа ұшырауы.
Дискрециялық бюджет-салық саясаты – үкіметтің арнайы
шешім дері бойынша салық салуды, мемлекеттік бюджет сальдосын
жəне мем лекеттік шығындар көлемін мақсатты бағытта өзгерту шара-
ларынан тұратын іс-қимылдар.
Дискрециялық емес бюджет-салық саясаты– үкіметтің ар-
найы ше шім қабылдауын талап етпей, автоматты тұрақтандырғыштар
арқылы мемлекеттік бюджеттің кірістері мен шығыстарының өздігінен
реттелуін қамтамасыз ететін еркін іс-шаралар кешені.
Евсей Домардың экономикалық өсу үлгісі – уақыт талабына сай
жиынтық сұраныстың ұлғаюындағы жəне жиынтық ұсыныстың өнді-
ріс тік қуатын арттырудағы инвестицияның екіжақты рөлін зерттей тін
жəне ұзақ мерзімде толық жұмысбастылыққа жетуді қарастыратын
қарапайым неокейнстік үлгі.
Еңбек биржасы – жұмыс күшін сату жəне сатып алуды жүзеге асы-
ратын жұмыскерлер мен кəсіпкерлер арасында делдалдық қызметтер
көр сететін ұйымдар.
Еңбек нарығы – ерекше тауар – жұмыс күшін сату жəне сатып
алумен байланысты экономикалық қатынастар жиынтығы; еңбекті
жалақыға айырбастау механизмі орындалатын нарық.
