114
қабаты болып саналады. Ол Жер қыртысының
төменгі бөлігінен
басталып,
Гутенберг шекарасы аталатын 2900 км тереңдіктегі
мантияның төменгі шекарасымен бітеді. Мантияны
төменгі жəне
жоғарғы деп бөледі.
Мантияның заттық құрамы жайында нақты мəлімет жоқ.
Газға
қаныққан балқыған силикатты массадан тұрады деп болжанады.
Жоғарғы мантия 50-80 км (мұхит астында) жəне 200-300 км-ден
(құрлық астында) 660-670 км-ге дейінгі аралықты алып жатыр. Оны
кейде
астеносфера деп атайды.
Əдетте тектоникалық сипаттағы ішкі қозғалыстар туындап,
іске асатын жəне жер сілкіністер
мен балқыған магма ошақтары
орналасқан литосфера мен астеносфераның төселмелі, қозғалмалы
қабаттарын
тектоносфера деп атайды.
Жер қыртысы – кремнезем, сілті, су, аз мөлшерде магний мен
темірден құралған қатты, тасты қабық. Ол мантияның жоғарғы
қабатынан ұзына бойлы сейсмикалық
толқындар жылдамдығы
8 км/с дейін өзгеретін
Мохоровичич шекарасымен бөлініп жатыр.
Жер қыртысының қалыңдығы орташа 35 км; материктердегі жас
қатпарлы таулардың астында ол 80 км-ге дейін өсіп, суасты орта жо-
талар түбінде 6-7 км қалыңдықта болады (
43-сурет).
Достарыңызбен бөлісу: 
