Оқулық Алматы, 013 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»



Pdf көрінісі
бет62/113
Дата11.04.2024
өлшемі3.34 Mb.
#498392
түріОқулық
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   113
burunbetova-genetika

төртінші типіне 
жатқызуға болады. Ол араларда жəне құмырсқаларда кеңінен 
тараған. Бұл ағзаларда жыныс хромосомалары болмайды. Мыса-
лы, бал аралардың аналықтары диплоидты, ал аталықтары (тру-
тендер) гаплоидты болады. Ұрықтанған жұмыртқалардан аналық 
дарабастар, ал ұрықтанбаған жұмыртқалардан партеногенез жо-
лымен трутендер өсіп дамиды. Сперматогенез үдерісі кезінде тру-
тендердің хромосомаларының саны редукцияға ұшырамайды. 
Хромосомалардың гаплоидты саны трутендердің соматикалық 
жасушаларында сақталып, олар жыныс жасушаларын береді. 
Ұрпақ беруге қабілетсіз жасушалар өздерінің жеке дамуы кезінде 
хромосомалардың диплоидты санын қайтадан қалпына келтіреді. 


134
Келесі түйінді сөздер мен ұғымдардың мағынасын ашыңыз: 
жыныс хромосомалары, гомогаметалы жыныс, гетерогаметалы жы-
ныс, жынысты анықтаудың – 
бірінші типі, екінші тип, үшінші 
тип,  гаплодиплоидея.
Бақылау сұрақтары:
1. Жыныс хромосомалары дегеніміз не?
2. Гомогаметалы жынысқа анықтама бер.
3. Гетерогаметалы жынысты түсіндір.
4. Жынысты анықтаудың бірінші типіне сипаттама бер.
5. Жынысты анықтаудың екінші типіне мысал келтір.
6. Жынысты анықтаудың үшінші типінде қандай ерекшелік бар?
7. Гаплодиплоидея деген не?
Тест сұрақтары
1. Əйел жынысты адам дене жасушаларында:
А) 
44А+ХУ
В) 
22А+Х
С) 
22А+У
D) 
44А+ХХ
E) 
22А+ХХ
2. Ер жынысты адам дене жасушаларында:
А) 
44А+ХУ
В) 
44А+ХХ
С) 
22А+Х
D) 
22А+У
E) 
22А+ХХ
3. Əйел жынысты адам жыныс жасушаларында:
А) 
22А+У
В) 
22А+Х
С) 
44А+ХХ
D) 
44А+ХУ
E) 
22А
4. Ер жынысты адам жыныс жасушаларында:
А) 
44А+ХУ
В) 22А+Х, 22А+Х
С) 22А+У, 22А+Х
D) 
22А+У
E) 
44А+ХХ


135
5. Адам хромосома жинағында қанша хромосома бар?
А) 22 жұп хромосома
В) 23 жұп хромосома
С) 24 жұп хромосома
D) 21 жұп хромосома
Е) дұрыс жауабы жоқ
6. 
Аталық та, аналық та жыныс клеткаларын түзе алатын қос жынысты 
организм:
А) 
гетерозиготалы
В) 
гермофродит
С) 
гетероплоидты
D) 
гибрид
Е) 
гетероторфтар
7. Адам дене жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
46
В) 
66 
С) 
54
D) 
38
Е) 
78
8. Қай дене жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
46
В) 
66 
С) 
54
D) 
38
Е) 
78
9. 
Шошқа дене жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
46
В) 
66 
С) 
54
D) 
38
Е) 
78
10. Ит дене жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
46
В) 
66 
С) 
54
D) 
38
Е) 
78


136
11. Жылқы дене жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
46
В) 
66 
С) 
54
D) 
38
Е) 
78
12. Жеміс шыбынының дене жасушаларында хромосомалардың 
қандай диплоидты жиынтығы бар?
А) 
12
В) 
8
С) 
38
D) 
48
Е) 
14
13. Картоп сома жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
12
В) 
8
С) 
38
D) 
48
Е) 
14
14. Бұршақ сома жасушаларында хромосомалардың қандай диплоидты 
жиынтығы бар?
А) 
12
В) 
8
С) 
38
D) 
48
Е) 14




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   113




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет