Оқулық Алматы, 013 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»


Келесі түйінді сөздер мен ұғымдардың мағынасын ашыңыз



Pdf көрінісі
бет90/113
Дата11.04.2024
өлшемі3.34 Mb.
#498392
түріОқулық
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   113
burunbetova-genetika

Келесі түйінді сөздер мен ұғымдардың мағынасын ашыңыз: 
адам генетикасы, адам генетикасының ерекшеліктері, адамның 
тұқым қуалаушылығын зерттеу əдістері, генеологиялық, 
цитогенетикалық, егіздік, онтогенетикалық, популяциялық жəне 
биохимиялық əдістер.
Бақылау сұрақтары: 
1. Адам генетикасы нені зерттейтін ғылым саласы?
2. Адам генетикасының ерекшеліктері қандай?
3. Адамның тұқым қуалаушылығын зерттеудің қандай əдістерін 
білесің?
4. Генеологиялық əдістің мəні неде?
5. Цитогенетикалық əдіс нені зерттейді?
6. Егіздік əдіске сипаттама бер.
7. Онтогенетикалық əдіс ерекшеліктерін ата.
8. Популяциялық əдіс нені зерттейді?
9. Биохимиялық əдіске сипаттама бер.
Тест сұрақтары
1. Ерлі-зайыптының екеуі де альбинизм белгісі бойынша 
гетерозиготалы. Олардан əртүрлі жұмыртқалы егіз балалар дүниеге 
келген. Олардың екеуінің де альбинос болуының ықтималдығы 
қандай?
А) 25 %
В) 50 %
С) 75 %
D) 100 %
Е) 12,5 %
2. Гетерозиготалы организмдер (Аа, Сс, Вв). Қандай типі гаметалар 
түзеді?
А) 
1
В) 
2
С) 
3


204
D) 
4
Е) 
6
3. 
Адамда алты саусақтың болуы доминантты геннің, ал бес саусақтың 
болуын рецессивті геннің анықтайтыны белгілі. Бес саусақты 
əйел, гетерозиготалы алты саусақты ер адамға тұрмысқа шыққан. 
Отбасында алты саусақты бала болуының ықтималдығы қандай? 
А) 
25%
В) 
50%
С) 
75%
D) 
100%
Е) 
12,5%
4. Ерлі-зайыптылардың екеуі де гомозиготалы алты саусақты 
отбасында бес саусақты балалардың тууы мүмкін бе?
А) 
иə
В) 
жоқ
С) жартылай мүмкін
D) жартылай мүмкін емес 
Е) дұрыс жауабы жоқ
5. Бір жұмыртқадан пайда болған екі қыз, өздері сияқты егіз екі 
жігітке тұрмысқа шықса, олардан туатын балалар өздері сияқты 
бір-біріне ұқсас болады ма?
А) 
иə
В) 
жоқ
С) жартылай мүмкін
D) жартылай мүмкін емес 
Е) дұрыс жауабы жоқ
6. Қара көзді жігіт көк көзді қызға үйленген. Қара көзді көк көзді 
белгіден басым. Олардан қара көзді 8 бала туады. Осы отбасында 
балалардың генотипін анықта.
А) 
АА
В) 
Аа
С) 
аа
D) Аа аа
Е) АА АА
7. Қой көзді оңқай еркек көк көзді оңқай əйелге үйленді. Олардың 
бірінші баласы көк көзді солақай болды. Осы баланың генотипі 
қандай?
А) 
АаВв
В) 
ААвв
С) 
ааВВ


205
D) 
ааВв
Е) 
аавв
8. Қандай будандастыруда белгілер (1:1:1:1) қатынасында анық-
тайды?
А) кері шағыластыру
В) тура шағылыстыру
С) моногибридті шағылыстыру
D) дигибридті шағылыстыру
Е) талдаушы шағылыстыру
9. Адамда гипофосфогемия гені Х-хромосомада орналасқан. Осы 
аурумен ауыратын еркек сау əйелге үйленеді. Олардың ұлдарының 
қаншасы ауырады?
А) екеуінің біреуі
В) төртеуінің біреуі
С) 
біреуі
D) үшеуінің біреуі
Е) 
ауырмайды
10. Тұқым қуалайтын аурумен ауыратын еркек сау əйелге үйленеді. 
Олардың 8 баласы 4 қызы жəне 4 ұлы болады. Қыздарының барлығы 
ауру, ұлдары сау болған. Ауру белгі қалай тұқым қуалайды? 
А) аутосомды рецессивті
В) аутосомды доминантты
С) Х-хромосомамен тіркескен
D) доминантты Х-хромосомамен тіркескен 
Е) рецессивті Х-хромосомамен тіркескен
11. Адамда түнде көрмейтін ауру доминантты белгі ретінде тұқым 
қуалайды. Шешесі сау, əкесі ауру отбасында ауру бала тууының 
ықтималдығы қандай?
А) 25 %
В) 50 %
С) 75 %
D) 100 %
Е) 12,5 %
12. Адамда түнде көрмейтін ауру доминантты белгі ретінде тұқым 
қуалайды. Егер шешесі сау, əкесі де осы ауру бойынша герето зиго-
талы болса отбасында ауру бала тууының ықтималдығы қандай?
А) 
25%
В) 
50%
С) 
75%
D) 
100%
Е) 
12,5%


206
13. Адамда түнде көрмейтін ауру доминантты белгі ретінде тұқым 
қуалайды. Егер шешесі сау, əкесі де осы ауру бойынша гомозиготалы 
болса отбасында ауру бала тууының ықтималдығы қандай?
А) 25 %
В) 50 %
С) 75 %
D) 100 %
Е) 12,5 %
14. Бұл əдістің негізінде адамда болатын түрлі белгілер мен 
қасиеттердің немесе аурулардың тұқым қуалауын оның шыққан 
тегіне қарай зерттеу жатады:
А) генеологиялық əдіс
В) егіздік əдіс
С) популяциялық əдіс
D) цитогенетикалық əдіс
Е) биохимиялық əдіс
15. 
Бұл əдіспен түрлі тұқым қуалайтын өзгерістердің адам 
популяциясына таралу жиілігі зерттеледі:
А) генеологиялық əдіс
В) егіздік əдіс
С) популяциялық əдіс
D) цитогенетикалық əдіс
Е) биохимиялық əдіс
16. Бұл əдіспен сау немесе ауру адамның кариотипіне немесе 
хромосома жиынтығына цитогенетикалық талдау жасалады:
А) генеологиялық əдіс
В) егіздік əдіс
С) популяциялық əдіс
D) цитогенетикалық əдіс
Е) биохимиялық əдіс
17. Қайсы синдромда Робертсон транслокациясы байқалады? 
А) 
Пату
В) 
Моррис
С) 
Аперт
D) 
Даун
Е) 
Марфон
18. Медициналық кейбір дəрілік препараттарды пайдаланғанда 
адамдардың генетикалық бейімділігіне байланысты дамитын 
ауруларды зерттейтін генетиканың жаңа бөлімі:
А) жаңа генетика


207
В) 
фармакогенетика
С) дəрілік генетика
D) 
экогенетика
Е) паратиптік генетика
19. Псориаз жəне диабеттің генетикалық негізінің байқалуы:
А) аурудың жиілігі монозиготалы егіздерде дигетерозиготаларға 
қарағанда анағұрлым жоғары
В) аурудың жиілігі дигетерозиготалы егіздерде дигетерозигота-
ларға қарағанда анағұрлым жоғары
С) монозиготалы егіздерде дискорданттылық жоғары
D) дизиготалы егіздерде конкорданттылық жоғары
Е) монозиготалы егіздерде конкорданттылық төмен




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   113




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет