Оқулық Алматы, 013 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»
жүктеу/скачать 3.34 Mb. Pdf көрінісі
|
| 80
9-кесте Əртүрлі жұп белгілері бар Ғ 2 будан дараларының генотип жəне фенотипі бойынша кластар саны жəне ажырау сипаты Будан- дастыру Ата- ана лық форма- ның жұп белгілері бойын ша айырма- шы лығы Ғ 1 - буданы- нан түзіле- тін гаме- талар саны Ғ 1 -буданы гаметала- рының мүмкін болатын комбина- циясы Кластар саны Фенотип бойынша кластар қатына сы- ның саны Фено- тип бойын- ша Гено- тип бойын- ша моноги- бри дтік 1 2 1 =2 4 1 =4 2 1 =2 3 1 =3 3:1 дигибри- дтік 2 2 2 =4 4 2 =16 2 2 =4 3 2 =9 9:3:3:1 үшгибри- дтік 3 2 3 =8 4 3 =64 2 3 =8 3 3 =27 27:9:9:9:3: 3:3:1 тетрагиб- ри дтік 4 2 4 =16 4 4 =256 2 4 =16 3 4 =81 81:27:27:2 7:27:9:9:9: 9:9:9:3:3:3 :3:1 полигиб- ридтік n 2 n 4 n 2 n 3 n (3:1) n Дигибридтік будандастыруда белгілердің ажырауы тұқымдарын түсі мен пішініне қарай төрт топқа жіктейміз: 9/16 – сары тегіс, 3/16 – сары бұдырлы, 3/16 – жасыл тегіс, 1/16 – жасыл бұдырлы тұқымдар. Үш гибридтік будандастыруда генотипі бойынша (1:2:1) 3 , фенотипі бойынша (3:1) 3 , ал полигибридтік будандасты- руда генотипі бойынша (3:1) n , фенотипі бойынша (3:1) n , мұндағы n-будандастыруға алынған қарама-қарсы белгілердің саны. Сондай- ақ, моно, ди жəне полигибридтік будандастыруларда гамета санын гетерозиготалы генотиптегі рецессивті аллельдердің санымен 2 n бойынша анықтайды, мұндағы, n – рецессивті аллельдер саны. Мы- салы, Аа генотипі екі гамета түзеді: 2 1 =2, ал генотип АаВb болса 2 2 =4, AaBbCc 2 3 =8, AaBbCcDd 2 4 =16, немесе AaBBCc болса 2 2 =4 гамета түзеді (9-кесте). Мейоз кезінде хромосомалардың клетка полюстеріне кездейсоқ тартылуының нəтижесінде белгілердің тəуелсіз тұқым қуалау заңын 81 талдаушы будандастырумен дəлелдеуге болады. Бірінші ұрпақтың буданын зерттелетін белгілері рецессивті күйдегі ата-аналық фор- мамен будандастыру, бірінші ұрпақ буданын түзетін Ғ т (немесе Ғ А деп белгілеуге болады) буданындағы гаметалардың типін анықтауға мүмкіндік береді. Ғ т буданында теориялық күтілетін фенотип клас- тары Ғ 1 буданы түзетін гаметаларға толық сəйкес келеді. жүктеу/скачать 3.34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|