Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

Утилиттер ДҚБЖ ядросы интерфейсін, ал кейде ядроға ену арқылы 
бағдарламаланған.
ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ СӘУЛЕТІ. 
ФИЗИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ 
ТӘУЕЛСІЗДІК 
 
Кӛп деңгейлі дерекқордың сәулет идеясы бірінші 1975 жылы 
жарияланған, Американдық ҧлттық стандарттар институты (ANSI) 
стандарттау жӛніндегі комитетінің баяндамасында тҧжырымдалған 
болатын. Ол, сыртқы тҧжырымдамалық және физикалық (ішкі) 
деңгейдегі (7.3 сурет), оның ішінде жалпылама ҥш деңгейлі сәулет 
ҥлгісі деректер базасына ҧсынған болатын. Осы сәулет енгізудің басты 
мақсаты оның физикалық ӛкілдігінің жылдық деректер базасын 
пайдаланушы кӛрінісін бӛлу болып табылады. Дерекқор сәулеті тҥрлі 
деңгейлерде тҥрлі деңгейдегі абстракцияның деректерін қолдайды. 
Дерекқор сәулетін пайдаланушы және жҥйенің деңгейдегі бірінші 
аражігін қамтамасыз етуі тиіс.
Сыртқы үлгі деңгейі — әр ҥлгіде ӛздерінің деректерді кӛрсетуі бар 
ең жоғары деңгей. Пайдаланушылардың жеке топтары тек осы 
бағдарлама ішінде қол жетімді деректермен жҧмыс істейді, яғни әр 
қолданба тек осы бағдарламада талап етілетін деректерді кӛреді және 
ӛңдейді.
Сыртқы 
ҥлгі
Сыртқы 
Сыртқы 
ҥлгі1
ҥлгі 2
ҥлгі л
Сыртқы деңгей
Концептуалды деңгей
I
Физикалық (ішкі) деңгей
Деректер қоры 
7.3 сурет. Деректер базасын басқарудың ҥш деңгейлі ҥлгісі
133
 

Дерекқор компаниясына ҧқсайтын мысалы, егер, содан кейін 
онымен жҧмыс істеуге бірнеше бағдарламалары болуы мҥмкін. Ішкі 
жҥйесі бухгалтерлік кадрлардың қызметін қолдану, қызметкерлердің 
жеке деректерін пайдаланады - және т.б. оның туған жері, тӛлқҧжат 
нӛмірі, мекен-жайы, кҥні және қоймасындағы тауарларды қадағалап, 
қызметкерлер ретінде қарастырылады және тауарлар мен жеке ақпарат 
сатпайды, бірақ тауарлар мен жеткізушілер туралы ақпаратты қажет 
етеді. Сонымен қатар, бҧл ақпарат бір дерекқорда сақталады. 
Тҥрлі бағдарламаларды әртҥрлі бағдарламалау тілдері арқылы 
жасауға болады. Қолдану бағдарламашылар жиі жоғары деңгейдегі 
тілдерді немесе арнайы тілдер ДҚБЖ пайдаланады. 
Бір дерекқормен жҧмыс істейтін қосымшаларды қараған кезде, олар 
бір-бірінен параллель және бір-біріне қарамастан жҧмыс істей 
алатынын болжайды. Олардың әрқайсысы дҧрыс орындалады, бірақ 
назарға басқа деректер бағдарламалар арқылы жасалған базасында 
барлық ӛзгерістерді қабылдайды, сондықтан, бҧл дерекқор бір деректер 
базасымен бірнеше қосымшаларды қамтамасыз етуі тиіс.
Пайдаланушы тобына арналған деректерді ҧсыну сипаттамасы 
сыртқы кесте деп аталады. Дерекқор жҥйесінде бірнеше сыртқы 
схемалар әр тҥрлі пайдаланушылар немесе тапсырмалар топтары ҥшін 
бір уақытта қолдана алады.
Сәулеттің концептуалды деңгейі негізгі болып табылады және 
оның барлық қосымшалары ҥшін және олардан тәуелсіз дерекқорды 
жалпы тҥрде кӛрсету ҥшін қызмет етеді. Тҧжырымдамалық деңгей - 
бҧл ҥш деңгейлі сәулеттегі аралық деңгей және дерекқордың барлық 
мәліметтерін дерексіз тҥрде ҧсынуды қамтамасыз етеді. Бҧл доменнің 
формалды ақпараттық логикалық моделі, яғни ол ҧсынылған және 
сақталатынына 
қарамастан, 
домендегі 
деректерге 
қойылатын 
талаптардың толық кӛрінісі. Бҧл деңгейдегі дерекқордың сипаттамасы 
концептуалдық кесте деп аталады. Тҧжырымдамалық қҧрылымға 
нысандар мен олардың атрибуттары, объектілер арасындағы 
қатынастар, деректерге қойылған шектеулер, деректер туралы 
семантикалық ақпарат, қауіпсіздікті қамтамасыз ету және деректер 
тҧтастығын сақтау кіреді.
Концептуалды кесте— бҧл барлық деректер элементтерінің 
бірыңғай логикалық сипаттамасы және олардың арасындағы 
қатынастар, бҥкіл дерекқордың логикалық қҧрылымы. Кез-келген ҥлгі 
сияқты, концептуалды кесте ӛңдеудің тҧрғысынан нақты әлемдік 
нысандардың маңызды ерекшеліктерін кӛрсетеді.

жүктеу/скачать 4.61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: