Электрстатикалық өлшеу механизмдері

 3.13-сурет. Электрстатикалық өлшеу
механизмі: 
1 — қозғалмалы алюминийлі пластиналар;
2 — осі; 3 — жылжымайтын камералар 
Зарядталған денелердің осындай 
жүйесіндегі электр өрісінің энергиясы 
келесі теңдеумен белгіленеді:
мұндағы С — зарядталған денелер 
жүйесінің 
сыйымдылығы; 
U 
— 
денелерге қосылатын кернеу (бұл 
жағдайда өлшенетін) 
3.13-суретте электрстатикалық өлшеу механизмінің ең көп 
таралған түрінің құрылғысы көрсетілген. Электрстатикалық өлшеу 
механизмінің бұл түрінде сыйымдылық конденсатор жүйесін құрушы 
электродтардың (пластин) жұмыс шегінің өзгеруі нәтижесінде өзгереді. 
Механизм 2 оське (немесе аспаға) бекітілген 3 қозғалмалы камерадан 
және 1 жылжымалы алюминийлі пластинадан тұрады. Өлшенетін 
кернеу жүйе сыйымдылығы ең көп болатындай орналасуға тырысатын, 
яғни жылжымалы пластиналар камера ішінде жылжитын, қозғалмалы 
камераларға және жылжымалы пластинаға шығарылады. 
Қарсы іс-әрекет ететін сәтте аспа немесе иірілмелі серіппе 
көмегімен жасалады. Бағындырғыштар ретінде жеңіл, сондай-ақ 
магнитиндукциялық бағындырғыштарды да қолданады.
Айналдыру кезін келесідей формуламен өрнектеуге болады: 
Өрнек тұрақты, сондай-ақ ауыспалы кернеу үшін де әділ, әрі м U — 
өлшенетін ауыспалы кернеудің қолданыстағы мәні. Қарсы әрекет ету 
кезі
М
пр
= Wa, 
мұндағы W — салыстырмалы қарсы әрекет ететін кезі 
Белгіленген ауытқу a екі кездің теңелуі кезінде орын алады: 
61 

қайдан 
(3.8) 
Электрстатикалық өлшеу механизмдер тұрақты, сонымен бірге
ауыспалы кернеуді өлшеу үшін де қолданылуы мүмкін. Ауыспалы 
тоқта бұл механизмдер қолданыстағы кернеу мәнін көрсетеді. 
Шкала сипаты, осы өрнектен көргеніміздей (3.8), ауытқымалы 
болып табылады. Өлшенетін кернеудің ауытқу бұрышының 
квадраттық тәуелділігін едәуір дәрежеде тиісті тең пластина пішінін 
таңдауына жақындатуға болады.
Электрстатикалық өлшеу механизмдерінің келесідей қасиеттері 
болады: 
1) қолданыстағы ауыспалы кернеудің мәнін өлшей отырып, 
тұрақты, сонымен бірге ауыспалы тоқта да қолданылады; 
2) шкала сипаты ауытқымалы болып табылады және электродтар 
формасына мықтап бағынышты болады. Электродтардың өзгермелі 
жұмыс шегімен бірге құрастырылым іс жүзінде тең шкаламен 
орындалуы мүмкін; 
3) көп камералы өлшеу механизмдері үшін, өлшенетін кернеудің 
төменгі шегі (3.13-суретті қараңыз) 20 В дейін азаюы мүмкін. 
Электрстатикалық өлшеу механизмдерінің өлшеу шегін ұлғайту 
қосымша түрлендіргіштердің көмегімен мүмкін болады; 
4) іс жүзінде қуатты тұтынбайды, себебі электродтар арасындағы 
тоқ өте аз. Бұл жағдай әсіресе аз қуатты тізбектер кезінде мәнді 
артықшылық болып табылады.

жүктеу/скачать 6.25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: