Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»



Pdf көрінісі
бет38/145
Дата16.11.2022
өлшемі6.11 Mb.
#465041
түріОқулық
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   145
сәулеттік материалтану

45
 
Оны пеш пен алауошақ, түтін құбырының от жағу бөлігін жасау үшін 
қолданады. 
Пеш (алауошақ) кірпіші тегіс немесе фактуралық бетке ие болады 
және пеш пен алауошақты қаптау үшін қолданылады.Отқатөзімді 
керамика түрлері: динас (кремний топырақты), алюмсиликатты, 
жартылай қышқыл, шамотты, жоғары сазды топырақты, жеңіл, 
магнезиялық, хромдық, көміртекті. 
Қуысты керамика (керамзит пен аглопорит) оңай еритін және 
көпіргіш саздан жасалады, үйілген жылуизолятор ретінде де, жеңіл 
бетон толтырғышы ретінде де қолданылады. Керамзит (қиыршықтас 
материал) органикалық қоспамен (көмір шаңы, торф қоқымы) оңай 
еритін саздан жасалады. Пісу максималды газ шығуда жасалады.Ол 
оралған формаға ие.
Аглопоритті иілгіштігі аз саз бен көмір қалдығынан жасалған 
қоспаны (шихт) пісіру жолымен алады. Пісіруден кейін қуысты 
әйнекті массаны суытып, шағыл мен құмға ұсақтайды.Аглопорит 
ашық кеуектілікке ие. 
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ 
▪ 
Керамика өндіруде негізгі шикізат ретінде саналатын 
саздың құрамы мен қасиеті қандай? 
▪ 
Саз иілгіштігі дегеніміз не, және оны қалай бақылайды? 
▪ 
Керамикалық өнімдерді жасаудың негізгі сатыларын 
атаңыз.Өнімді жасаудың қандай тәсілдерін білесіз? 
▪ 
Қабырғалы керамикалық өнімнің қасиеттері мен түрлерін 
атаңыз. 
▪ 
Керамикалық өнімнің негізгі түрлерін қысқаша 
сипаттаңыз. 


46
 
 
5 Бөлім 
ӘЙНЕК ПЕН БАСҚА ДА МИНЕРАЛДЫ 
ЕРІТІНДІ ҚҰРЫЛЫС МАТЕРИАЛДАРЫ 
ТЕХНОЛОГИЯ НЕГІЗІ МЕН ҚАСИЕТТЕРІ 
Қазіргі сәулетте әйнек кең қолданылады.Бүгінде толықтай 
әйнектелген қиын сәулеттік форма құрылыстарын көруге болады. 
Мұндай құрылыстар сыртынан оңай әрі үлпілдек көрінеді, ал ішінен – 
кең және жарық. 
Әйнек – қатудың құрамы мен температуралық саласына тәуелсіз 
және жабысқақтықтың артылуының нәтижесінде қатты денелердің 
қасиетіне ие болатын ерудің сууынан алынан аморфты дене.Әйнек 
шығу тегі, химиялық құрамы, негізгі қасиет пен мақсат бойынша 
классификацияланады. 
Әйнекті алудың негізгі шикізаттары - кварцты құм, кальцийленген 
су, натрий сульфаты, доломит, әктас, бор.Құрылыс әйнегі силикатты 
әйнек тобына жатқызылады, себебі олардың құрамында 80 % 
кремнезем (SiO

) бар. Қосымша материалдарға тұндырғыш, бітеуіш, 
бояғыш жатқызылады. 
Жоғарысапалы әйнекті ақ құмдардың қоспасы көп, оның ішінде 
әйнекке жасыл түс беретін темір оксиді. Сода, натрий сульфаты, сақар 
пісіру температурасын бәсеңдетеді және әйнектену процесін 
жылдамдатады. Таза құм мен сода қоспасын пісіруде суда еритін 
жартылай тұнық әйнекті масса («еритін әйнек») пайда болады.Әктас 
немесе доломит түріндегі кальций оксидін енгізудің арқасында әйнек 
суда ерімейді. 
Әзірлеу процесінде әйнекке оған арнайы қасиет беретін бірігулер 
енгізеді.Каолин мен дала шпаты түріндегі глинозем механикалық 
беріктікті, сонымен қатар әйнектің термикалық және химиялық 
беріктігін арттырады. Қорғасын оксиді әйнектің сыну көрсеткішін 
жоғарылатады. Мырыш оксиді линиялық кеңею температурасын 
бәсеңдетеді, нәтижесінде әйнектің термикалық беріктігі артады. 
Әйнекті 
жағдайға 
дұрыс 
кеңістікті 
тордың, 
қасиеттердің 
изотроптығының болмауы сипатты. Өзінің құрылымының арқасында 
әйнек біршама спецификалық қасиеттерге ие, оларға тұнықтық, 
сынғыштық,атмосфералық әсерге жоғары тұрақтылық,температураның 
күрт өзгеруіне сезімталдық жатқызылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   145




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет