Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
жүктеу/скачать 4.48 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Фарадей заңы
- ( немесе ток күшіне ) пропорционал: m = kq = kIt, мұндағы: m
- Электрметаллургияда
| айтады.
6. Электролиз процесінде электродтарда бөлінетін заттардың мөлше - рін алғаш рет мұқият зерттеген М. Фарадей болды. Ол әртүрлі электро- Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 148 лит ерітінділері арқылы электр тогының әртүрлі мөлшерін өткізіп, оларға сәйкес электродтарда бөлінген заттардың массаларын таразыда өлшеу арқылы анықтап отырды. Көптеген өлшеулердің нәтижелерін салыстыра келіп, Фа- радей 1832 жылы электролиз процесінде бөлінетін заттардың массаларының ток күшіне тәуелділік заңдылығын ашты. Эксперимент жүзінде ашылған бұл заңдылық Фарадей заңы деп аталады да, былайша тұжырымдалады: Электролиз кезінде электродта бөлінетін заттың массасы элек- тролиттен өтетін зарядтың мөлшеріне тура (немесе ток күшіне) пропорционал: m = kq = kIt, мұндағы: m – бөлінген заттың массасы; q = It – электролит арқылы t уақытта өткен зарядтың мөлшері; I – электролиттен өткен ток күші; k – электрхимиялық эквивалент деп аталатын пропорционалдық коэф- фициент. 7. Электролиттерден ток өткен кезде электродтарда заттардың бөліну құбылысы өнеркәсіпте кең қолданыс тапты. Электролиз құбылысының ашылуы өнеркәсіпте бұрын болмаған электрметаллургия, гальваносте- гия және гальванопластика сияқты жаңа салаларды туғызды. Электрметаллургияда бірталай түсті металдарды электролиз тәсі- лімен өндіреді. Мысалы, 2007 жылы Павлодарда ашылған «Қазақстан- дық электролиз зауыты» (сурет 5.31) тазалығы 99,85% болатын алю- миний құймаларын осы тәсілмен балқытылған боксит кенінен тұрақты электр тогын өткізу арқылы шығарады. 2011 жылы Өскеменде ашылған мыс зауытында қара мыс екі кезең- нен тұратын электролиздік өңдеулерден өтеді. Бірінші кезеңде анодталған өңдеуден өтіп, рафинадталған мыс алынады. Екінші кезеңде рафинадтал- ған мыс электролизде тағы да мұқият өңделіп, тазалығы аса жоғары Сурет 5.30. Электролит Сурет. 5.31. Павлодар электролиз зауыты Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 149 (99,97 және 99,99%) мыс өндіріледі. Өскеменнің металлургиялық ком- бинаттарында электролиз тәсілімен басқа да бағалы металдар (мысалы, тазалығы 99,99% алтын) алынады. жүктеу/скачать 4.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|