Оқулық «Желілік және жүйелік әкімшілендіру»
ЭЕМ ЕНГІЗУ ҮШІН АҚПАРАТТЫ КӨРСЕТУ
жүктеу/скачать 7.08 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сандық ақпаратты екілік кодтау
- Мәтіндік ақпараттың екілік кодтауы
- (International Standards
| 1.3.
ЭЕМ ЕНГІЗУ ҮШІН АҚПАРАТТЫ КӨРСЕТУ ТӘСІЛДЕРІ Ақпараттандырудың заманауи техникалық құралдары компьютер көмегімен сандық, мəтіндік, графикалық, дыбыстық жəне ақпаратты өңдеу жəне сақтау функцияларын орындайды. Физикалық мəні бойынша əр түрлі ақпаратпен жұмыс жасау үшін бірегей формаға келтіру қажет. Ақпараттың барлық осы түрлері электр импульстерінің тізбектілігімен кодталады: импульс бар — 1, импульс жоқ — 0, яғни нөлдер мен бірліктер кезегімен. Ақпаратты мұндай кодтау компьютерде екілік кодтау деп аталады, ал нөлдер мен бірліктердің логикалық тізбектіліктері – машиналық тіл деп аталады. Сандық ақпаратты екілік кодтау компьютерде сандар 0 жəне 1 немесе биттер тізбектілігімен көрсетілетіндігі тұжырымдалады. 1980-шы жж. басында компьютерлердің процессорлары 8-разрядты болатын, процессордың бір тактісінде компьютер 8 бит өңдей алатын, яғни ең үлкен өңделетін тұтас ондық сан екілік жүйеде 11111111 асып кете алмайтын. Процессорларды алдағы уақытта разрядтылығын 64-разрядқа дейін арттырғанда бір такт ішінде өңделетін ең үлкен санының көлемі де ұлғайды. Мәтіндік ақпараттың екілік кодтауы əрбір символды кодтау үшін 1 байт (8 екілік разряд) қолданылады, əдетте мəтіндік ақпаратты көрсетуге жеткілікті болатын: орыс жəне латын алфавитінің бас жəне кіші əріптерін, сандарды, белгілерді, графикалық символдарды əр түрлі N = 2 8 = 256 символдарды кодтауға мүмкіндік береді. Символға нақты екілік кодты меншіктеу кодтық кестеде белгіленіп қабылданған келісіммен жүргізілген. 10 Әр түрлі кодтамаларда бірдей екілік кодқа əр түрлі символдар сəйкес келеді. Әрбір кодтама өзінің жеке кодтық кестесімен беріледі. Пайдаланушының тапсырмасына мəтіндік құжаттарды қайта кодтау мəселесін шешу кірмейді. Windows қосымшаларында жұмыс істеген кезде MS-DOS қосымшаларында құрылған құжаттарды автоматтық қайта кодтау мүмкіндігі қарастырылған. Internet-те Internet Explorer, Opera немесе Google браузерлерін қолдана отырып жұмыс жасау кезінде Web-парақтардың автоматтық қайта кодталуы жүргізіледі. Мəтіндік ақпаратты екілік кодтау кезінде əрбір символға сегіз нөл мен бірліктерден тұратын өзінің бірегей жүйелілігі, 00000000-ден 11111111 дейін (0-ден 255 дейін ондық код) өзінің бірегей екілік коды сəйкес келеді. Алғашқы 33 код (0-ден 32 дейін) символдарға сəйкес келмейді, операцияларға сəйкес келеді (жолды аудару, бос орын енгізу жəне т.б.). 33-тен 127 дейін кодтар интернационалдық болып табылады жəне латын алфавитінің символдарына, сандарға, арифметикалық амалдардың белгілеріне жəне тыныс белгілеріне сəйкес келеді. 128-ден 255 дейін кодтар ұлттық болып табылады, яғни ұлттық кодтамаларда бірдей кодқа əр түрлі символдар сəйкес келеді. Қазіргі уақытта орыс əріптеріне арналған бес əр түрлі кодтық кестелер бар, сондықтан бір кодтамада құрылған мəтіндер басқасында ұқсас бейнеленбейтін болады. Компьютерде орыс əріптерін кодтаудың алғашқы стандарттарының бірі UNIX операциялық жүйесі бар компьютерлерге арналған КОИ-8 (8 биттік ақпарат алмасу коды) коды болды. Ең кең танымалы СР1251 (СР — Code Page — кодтық парақ) белгіленетін, Microsoft Windows стандартты кириллица кодтамасы болып табылады, оны орыс тілімен жұмыс жасайтын барлық Windows- қосымшалар сүйемелдейді. MS-DOS операциялық жүйесі ортасында «альтернативті» кодтама қолданылады, Microsoft фирмасының терминологиясында – кодтама СР866. Macintosh компьютерлері үшін Apple фирмасы орыс тілінің жеке кодтамасын жасап шығарды (Мас). Стандарттау бойынша халықаралық ұйым (International Standards жүктеу/скачать 7.08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|