Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық



Pdf көрінісі
бет157/228
Дата29.09.2023
өлшемі7.93 Mb.
#479238
түріОқулық
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   228
Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары

4.1 Қырыққабат аурулары 
 
4.1.1 Кила 
Қырыққабаттың кила ауруы Республиканың солтүстік облыстарында 
және басқа аймақтардың ойпат, ӛзен аңғары топырақтарында жиі 
кездеседі.
Бұл ауруға жас және ӛсіп-жетілген ересек қырыққабат ӛсімдіктері 
шалдығады. Кесел ӛсімдіктердің тамырларында бастапқыда жеке iciктep 
мен бұлтықтар түрінде пайда болып, кейін олар бip-бipiмeн қосылып, 
кейде тамыр жүйесіне тұтас тарайды. Дертке шалынған қырыққабат 
кӛшеттерінің бойында бұлтықтар тек мұқият қарап тексергенде ғана 
кӛрінеді, ал ӛciп-жетілген ӛсімдіктер ауруға шалдыққанда оның 
жапырақтары ашық-жасыл немесе сарғыш түске еніп, кейін салбырап, 
қырыққабат қауданы жетілмей қалады (117-сурет). Егер дерт меңдесе
қырыққабат қауданы мүлдем байланбайды. 
Қырыққабаттың кила ауруының қоздырғышы – Plasmodiophora 
brassicae Peronospora brassicae Gaeum. саңырауқұлағы. Бұл саңырауқұлақ 
облигатты паразит қатарына жатады. Саңырауқұлақтың вегетативті денесі 
– плазмодий. Одан зооспорангий немесе тыныштық күйдегі спора 
жетіледі. Түзілген зооспоралар ӛніп, тамыр түктеріне еніп, плазмодийге 


215 
айналады. Залалданған клеткалардың кӛлемі ұлғайып (гипертрофия) 
iciктep мен бұлтықтар түзіледі. Клеткалар бӛлінгенде, плазмодий де 
бӛлінеді. Залалданған клетка кӛлемі сауларына қарағанда 5 еседей 
ұлғаяды. Ӛсімдіктің бойында әсіресе қарқынды ӛсіп-жетілетін, бӛлінетін 
камбий клеткалары ауруға тез шалдығатындықтан, патогенге аса сезімтал 
келеді. 
Дерт шалған қырыққабат ӛсімдіктерінің жанама тамырларының аз 
түзілуінің нәтижесінде оның су және минералды заттарды сору қабілеті 
және ӛткізгіш түтіктер бойымен қозғалу қарқындылығы тӛмендейді. 
Күннің ыстық мезгілінде кесел шалған ӛсімдіктердің тӛменгі жапырақтары 
солады да, нәтижесінде ӛсімдік 
топырақтан оңай суырылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет