ІІтарау.
Құқықтық журналистика және бүқаралық ақпарат ...
41
мания мен Испанияда шектелген. Франция мен Үлыбританияда
керісінше, сайлау алдындағы жарнамалар шектеледі. Ал, «Жарна-
ма жөніндегі» ресейлік заңның саяси жарнамаға қатысы жоқ.
Жалпы, барлық елдерде құқық жүйесінің шығар тұғыры
Конституция болып табылатыны белгілі. Ол - ой мен сөз бостан-
дығының кепілі, цензураға тиым салушы, идеологиялық плюра
лизм, ақпараттың еркін таратылып жүруіне жол беруші.
Қазақстандағы алғашқы Конституция жобасының авторы Бар-
лыбек Сыртанов екендігін профессор Сәкен Өзбеков жан-жақты
зерттеп, қалың жұртшылыққа мэлімет етті. Уставтың толық
мэтінін ол 1992 жылы «Түрік бірлігі» газетіне (№ 1), 1994 жылы
«Әділет министрлігінің хабаршысы» журналына (№ 2) жариялауға
өз ықпалын тигізді.
Белгілі заңгер Сәкен Өзбековтыц жинастырған мэліметтеріне
қарағанда, қазақ елінің тұңғыш Конституциясы 1911 жылдың 3 мау-
сымынан басталады. «Барлыбек Сырганов өте күпия түрде Әлихан
Бөкейхановпен бірге ақылдаса отырып, Ресей астанасындағы бай
кітапхананың қорын пайдалану барысында Конституция жобасын
жазып бітірген деп тұжырым жасауға әбден негіз бар», - деген
пікір айтады ғалым.
Барлыбек Сыртанов 1910-1913 жылдар аралығында қүпия
түрде қазақ өлкесін Ресейдің ішкі колониясынан шығарып, оны
тәуелсіз республика статусы бар мемлекет қылып құру ж өнінде
Устав жазды. Оның қаламынан туған «Қазақ елінің Уставы»
небәрі 28 баптан тұрады жэне соған қарамастан, мазмұны осы
Достарыңызбен бөлісу: