Қызыл балдырлар (Багрянкалар) – Rhodophita бӛлімі

21 
Негізгі әдебиет: 1, 2, 7, 10, 15, 16, 21. 
Қосымша әдебиет: 3, 7, 12, 13, 19, 29,30. 
 
Дәріс тақырыбы № 4. Жоғары сатыдағы ӛсімдіктердің 
ұлпалары.
 
 
Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктердің жалпы сипаттамасы. 
Ӛсімдіктердің қҧрлык жағдайына бейімделуге байланысты 
ҧлпалар мен мҥшелердің пайда болуы. Жапырақты - сабақты 
және 
талломды 
ӛсімдіктер. 
Теллом 
туралы 
тҥсінік 
Морфологияның басты тҥсініктері: габитус (сырт пішіні), 
вегетативті және генеративті мҥшелер, полярность (қарама-
қарсылық), симметрия, аналогиялық және гомологиялык 
мҥшелер, корреляция мен редукция, конвергенция, рудимент. 
Ұлпалар. Ҧлпалар туралы тҥсінік. Ӛсімдік ҧлпаларын 
классификациялаудың негізі принциптері. Тҥзуші ҧлпалар. 
Алғашқы 
және 
соңғы 
тҥзуші 
ҧлпалар. 
Жабындық, 
ассимиляциялық, қорлық және заттарды ӛткізуші, желдеткіш 
жҥйесінің жалпы сипаттамасы. Арқаулық ҧлпалар (склеренхима, 
колленхима), ӛткізгіш ҧлпалар (ксилема, флоэма). Ӛткізгіш 
ҧлпалар элементтерінің эволюциясы, олардың онтогенездік 
дамуы. Талшықты - ӛткізгіш шоқтар. Бӛліп шығарушы ҧлпалар: 
сыртқы және ішкі бӛліп шығарушы ҧлпалар ("безді" тҥктер, 
шірнеліктер, гидатодтар, шайыр каналдары, сҥттігенді жолдар). 
Ҧлпалардың негізгі және қосалқы қызметтері. 
Түзуші 
тканьдер 
немесе 
мерисТақырыплар. 
Цитологиялық 
сипаттама. 
Инициалдар 
мен 
олардың 
туындылары. Тӛбе, бҥйірлік, қыстырма, жарақат, алғашқы 
және соңғы мерисТақырыплар. Олардың ӛсімдіктер денесінде 
орналасуы. 
Эпидерма 
- 
алғашқы 
жабындық 
ткань. 
Эпидерманың қҧрылысы және негізгі клеткаларының 
атқаратын қызметтері. Кутикула және балауыз ӛңез. 
Устьицаның қҧрылысы, жҧмыс жасау механизмі және типтері, 
Трихомалар, олардың типтері және атқаратын қызметтері. 
Перидерма–соңғы жабындық ткань. Перидерманың пайда 
болуы, қҧрылысы және биологиялық маңызы. Жасмықшалар. 
Қыртыс (ритидом), пайда болуы және қҧрылысы. Ризодерма 
(эпиблема). Оның пайда болуы, қҧрылысы және атқаратын 
қызметі. Трихобластар және атрихобластар. Тамыр тҥктері, 

22 
олардың пайда болуы, қызметі, тіршілігінің ҧзақтығы. 
Веламен – арнайы жабдық және сорушы (қабылдаушы) ткань. 
Экзодерма және эндодерма – заттардың ӛтуін реттеуші 
тканьдер. Ассимиляциялаушы тканьдер. Олардың қҧрылысы, 
қызметі және ӛсімдік денесінде орналасуы. Қор жинаушы 
тканьдер. Қҧрылысы мен қызметі. Қорға жиналған заттардың 
тҥрлері. Аэренхима. Оның биологиялық маңызы. Бӛліп 
шығарушы тканьдер. Жалпы сипатамма. Шырындықтар, 
гидатодтар, эфир-майлы клеткалар, шайыр және сҥт жолдары. 
Механикалық тканьдер. Қҧрылысындағы ортақ белгілері, 
маңызы, ӛсімдіктер денесінде орналасуы. Колленхимаға тән 
ерекшеліктер және тҥрлері. Склеренхима. Талшықтар және 
склереидалар. Ӛткізгіш тканьдер. Жалпы сипаттама. 
Ӛткізгіш тканьдердің типтері және атқаратын қызметтері. 
Ксилема және флоэмаға тән ортақ белгілер. Ксилема 
трахеальді (су ӛткізетін) элементтері: трахеидтер және 
сосудтар, олардың типтері, дамуы және қҧрылысы. Флоэма. 
Флоэманың қҧрамы: сҥзгілі тҥтіктер және оның серік 
клеткалары, тін паренхимасы, тін талшықтары. Сҥзгілі 
тҥтіктер мен серік клеткаларының пайда болуы. Атқаратын 
қызметтері.
Негізгі әдебиет: 4, 6, 8, 11, 12, 16, 18, 19, 23. 
Қосымша әдебиет: 35, 37, 38, 44, 45,47,48, 50, 51-53,55, 56,59, 62. 
 

жүктеу/скачать 1.09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: