Серік Мырзалы философия оқу құралы

сүремiз» деген нақыл сөздiң астына әрбiр славянофил өз қолын қойған болар едi. § 2. В.С.Соловьевтiң «бәрiнiң бiрлiктегi» философиясы

жүктеу/скачать 3.76 Mb.

Pdf көрінісі

бет	172/422
Дата	07.10.2022
өлшемі	3.76 Mb.
	#462147

1 ... 168 169 170 171 172 173 174 175 ... 422

«дүниежүзiлiк жан-дүние» , яғни София

сүремiз» деген нақыл сөздiң астына әрбiр славянофил өз қолын қойған
болар едi.
§ 2. В.С.Соловьевтiң «бәрiнiң бiрлiктегi» философиясы
Владимир Сергеевич Соловьев (1853-1900 жж.) – аса дарынды орыс
дiни философы. Адамның әлеуметтiк-мәдени және дiни қажеттiліктерiн
өтей алатын философиялық жүйе жасауға тырысты. Христиандық
дiндегi бағыттардың (католицизм, протестантизм, православие) басын
бiрiктiрiп, дiни көзқарасты ғылымдағы ашылған ең жаңа деректермен
толықтыру қажеттiгiн айтты.
В.С.Соловьевтiң философиясының негiзгi идеясы – дүниедегi бәрi-
нiң бiрлiгi. Ол оны, славянофильдер сияқты, халықтың бiрлiгiне
теңемейдi, оған ғарыштық, яғни онтологиялық мән-мағына бередi.
Оның ойынша, болмыс, өмiр сүргеннiң бәрi – бiрегей, бiр-бiрiн қамтып
жатыр. Болмыстың төменгi деңгейi жоғарыға өтуге, жоғарыдағы
төмендi бойына қамтуға тырысады. Дүниенiң бiрлiгiнiң негiзiнде Құдай
жатыр. Ол – Жаратқан мен жаратылғанның бiрлiгi. Бiрақ В.С.Соловьев
Құдайды адамға ұқсатып қарауға болмайды деген пiкiр айтады.
Оның ойынша, Ол – «ғарыштық зерде», «тұлғадан жоғары», «дүниеде
iс-әрекет жасайтын ерекше ұйымдастырушы күш» т.с.с.
Бiздi айнала қоршаған ортаны кемелiне келiп, еш мiнсiз жаратылған
дүние деп айтуға болмайды. Оның негiзгi себебi – Құдай –

254
Абсолюттiң өзiнiң iштей қайшылығы. Дүниедегi барлығын қамту
үшiн көптiк қажет. Сондықтан алғашқы «ғарыштық зерде» сан алуан
мән-мағынаға бөлiнiп, Аристотельдiң терминiмен айтсақ, әртүрлi
заттардың энтелехиясын, яғни iшкi мақсатқа лайықтылық дамуын
қамтамасыз етедi. Ал дүниедегiнiң бәрiн бiрiктiрiп, рухани күш-
қуат беретiн «дүниежүзiлiк жан-дүние», яғни София, ал оның өзi –
Құдайдың эманациясының туындысы. Сөйтіп, Құдай, Дүние және
Адамзат Софияның дәнекерлiгi арқылы бiрлiкке негiзделген қарым-
қатынаста.

жүктеу/скачать 3.76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 168 169 170 171 172 173 174 175 ... 422