Кафедрасы

45 
№9 сабақ 
Тақырыбы: Хламидиялар. Жануарлардың хламидиоз 
аурулары 
Мақсаты: 
Хламидиалардың 
ерекшіліктерін 
зерттеу. 
Хламидиоз ауруына зертханалық балаудың тәсілдерімен танысу. 
Кілтті сөздер: прокариот, РНҚ, ДНҚ, ауру, реакция, балау,
Грам, эукориот. 
Сұрақтар: 1. Хламидиалардың ерекшіліктері. 
2. Не себебтен хламидиаларды вирусологияда
зерттейміз? 
3. Хламидиалардың қай қасиеттері бактериаларға
ұқсайды? 
4. Неге хламидиаларды балау үшін вирусологиялық 
тәсілдерді қолданылады? 
5. Хламидиалардың патологиялық қасиеттері
қандай? 
Хламидиалар - Chlamydia psittaci - зооантропонозды ауру, 
қоздырғышы адамға, жануарларға, құстарға өте қауіпті, оның 
себебі, жануаларда жаппай түсік тастатады, төлдерде жасырын 
өтетін «өкпе қабынуын», артрит, конъюнктивиттер, энцефалиттер 
туғызады. 
Хламидиалар – прокаритоттар эукориоттардың клеткасы 
ішінде паразиттік тіршілік ететін облигатты микроорганизмдер 
құрамына жатады. Құрамында РНҚ және ДНҚ бар. Ұсақ, Грамтеріс 
кокктар, құрлымында екі түрлі пішінділері бар: 1) Элементарлы 
денешіктер –клетка сыртындағы, жоғары инфекциялы, тасымалдау 
түрі. Қабықшасы үш қабатты. Көлемі 400 нм; 2) Инициалды 
денешіктер – аз инфекциялайды, клетка ішіндегі репродуктивті 
түрі. Мөлшері 800-1200 нм құрайды.
Chlamidia туысы екі түрге бөлінеді: Chl. trohomatis және Chl. 
рsittaci. Екі түрінде де топтық жалпы ортақ антигендері бар. 
Антигеннің бұл түрі термостабильді, бұны аурған немесе аурып 
жазылған 
жануарлардың 
қан 
сарысуында 
комплимент 
байланыстырушы антиденелерді түзейді. Хламидиаларда түрге тән 
термолабильді антигені бар және гемагглютинация туғызатын 
қасиетіде бар.

46 
Төзімділігі. Салыстырып қарағанда физикалық және химиялық 
факторларға төзімді келеді. Төменгі температураға төзімді, ал 
жоғарғы және төменгі рН-қа сезімтал. Жұмыртқаның қауызында 3 
күнге дейін, құстын нәжісінде 3-4 айға дейін сақталады. +70
0
С 
хламидиялар 10-15 минутта өз белсенділігін жойяды, -70
0
С 
хламидиялар белсенділігін 2-3 жылға дейін сақтайды. Кептірілген 
күйінде хламидиалар бірнеше жыл сақталады.
Хламидиялар антибиотиктарға сезімтал келеді. Ультракүлгін 
сәулесі 3-4 минуттан кейін жояды. 5% фенол, 1% сілтілер 2% 
хлорамин ертінділері 3 сағаттың ішінде инактивтейді. 

жүктеу/скачать 0.93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: