Материали
Найновите научни постижения - 2023
жүктеу/скачать 2.16 Mb. Pdf көрінісі
|
| Найновите научни постижения - 2023 ★ Volume 9
52 Дегенмен, Қазақстанда мемлекеттік тілді енгізу және дамыту мәселесі осы уақытқа дейін әлі толық шешілген жоқ. Қазақстан Республикасы үшін қазақ тілін дамыту маңызды. Тілді дамыту мәселесі мемлекеттің алдында тұрған үлкен міндет. Қазақ қоғамы үшін қазақ тілін дамыту, ұлттық мәдениет пен ұлттық болмысты жаңғыртудың маңызы зор. Тәуелсіздік алған тұста бұл мәселелер өзекті болды, сол кезеңнің саяси келбетін айқындаған бұқаралық қоғамдық-саяси қозғалыстардың қалыптасуына негіз болды. Сол кезеңде «Біз барша қазақстандықтарды біріктірудің басты факторы болып табылатын қазақ тілін одан әрі дамытуға күш салуымыз керек» - деді, Қазақстанның тұңғыш Президенті Назарбаев [1]. Қазақстан, оның халықаралық беделін нығайту; Қазақстан Республикасының барлық азаматтарының мемлекеттік тілді еркін меңгеруі үшін барлық қажетті ұйымдастырушылық, материалдық-техникалық жағдайларды жасауға; қазақ диаспорасына ана тілін сақтауға және дамытуға көмектесу керек». [2] Қазақстанда Республиканың Тіл саясатының тұжырымдамасы 2001-2010 жж қабылданды. Тілдерді қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында 2010 жылға қарай барлық орталық және жергілікті атқарушы органдарда мемлекеттік тілді кезең-кезеңімен енгізуді жоспарлады. . Қазақстанда «мемлекеттің оңтайлы тілдік кеңістігін құрудағы» негізгі қиындықты айқындайды, бұл «мемлекеттік тіл қабылдауы тиіс тілдердің функционалдық арақатынасын нақты анықтауды талап етеді. Қазақ тілі- мемлекеттік тіл ретінде лайықты орын алуға тиіс. [3] 2007 жылғы ресми деректер бойынша республикадағы мемлекеттік тілді меңгерген Қазақстан азаматтарының саны шамамен 70 пайызға жетті. 14 жыл бұрын «Қазақстан Республикасындағы Тіл туралы» Заң қабылданғанда бұл көрсеткіштен 40 пайыздан аспады. 2010 жылғы 26 шілдеде сол жылдардағы Қазақстан Республикасының Мәдениет министрі Мұхтар Құл-Мұхаммед былай деді: «Алға қойылған |