14.5-кесте. Экспортық қатынастар бойынша Қазақстанның 2009 ж.
ірі сауда əріптестері (43 195,7 млн.долл.; 100%)
№
Негізгі ірі елдер-
сауда əріптестері
млн.доллар
пайызбен, %
Италия
6 686,7
15,5
Қытай
5 888,6
13,6
Ресей
3 557,0
8,2
Франция
3 381,5
7,8
Швейцария
2 668
6,2
Нидерланды
2 222,5
5,1
Канада
1 385,3
3,2
Иран
1 279,0
3,0
Украина
1 288,2
2,9
Ұлыбритания
1 235,1
2,9
Австрия
1 196,9
2,8
Израиль
1 121,4
2,6
Словакия
1 045,0
2,4
Германия
898,1
2,1
Өзбекстан
891,8
2,1
Өзге елдер
17 512,2
16,7
Дерек көзі: Справочник инвестора, 2010.
23–533
354
Əсіресе, Қазақстанның сыртқы сауда айналымында Еуропа,
Азия жəне Америка елдерінің үлестері қомақты болып табыла-
ды. Еуропадан Италия, Франция, Германия, Ұлыбритания, Швей-
цария, Нидерланды; Азиядан Қытай, Иран, Жапония, Түркия;
Америкадан АҚШ пен Канада сияқты мемлекеттер алдыңғы
қатарда болып табылады. Осының ішінде, ТМД-ны бөлек алып
қарастыратын болсақ, сөз жоқ Ресей бірінші орынға шығады, со-
дан кейін Украина, Беларусь, Өзбекстан елдері тұр.
Мысалы, жоғарыдағы кестеден көргеніміздей, 2009 жылы
Қазақстанның сыртқы сауда айналымы 71 604,4 млн. долларға
тең болды. Осы көрсеткіште əлем елдерінің алатын үлестерін
экспорттық-импорттық қатынастар бойынша сипаттап, төмендегі
кестелер арқылы көрсетуге болады.
14.6-кесте. Импортық қатынастар бойынша Қазақстанның 2009 ж.
ірі сауда əріптестері (28 408,6 млн.долл.; 100%)
№
Негізгі ірі елдер-
сауда əріптестері
млн.доллар
пайызбен, %
Ресей
8 896,5
31,3
Қытай
3 569,5
12,6
Украина
2 131,5
7,5
Германия
2 041,8
7,2
Италия
1 915,3
6,7
АҚШ
1 391,5
4,9
Ұлыбритания
702,3
2,5
Жапония
635,1
2,2
Түркия
570,9
2,0
Франция
460,1
1,6
Польша
421,6
1,5
Оңтүстік Корея
373,9
1,3
Беларусь
367,1
1,3
Өзбекстан
304,4
1,1
Өзге елдер
8 462,6
16,3
Дерек көзі: Справочник инвестора, 2010.
Қазіргі уақытта, Қазақстан ұлттық экономиканы реформа-
лауда шетел инвестициясы мен капиталын бəсекелестік негіз-
де тартуды алға қойған. Сол арқылы экономиканың күрделі
355
мəселелерін шеше отырып, жаңа технологияны əкелуді жəне
экспортқа бағытталатын отандық өнімдердің бəсекелік қабі-
леттілігін арттыруды көздейді, сонымен қатар, ішкі нарықты
өзімізде шығарылған сапалы тауарлармен толтыруды жəне солар
арқылы ішкі сұранысты барынша қанағаттандыруды мақсат етеді.
Достарыңызбен бөлісу: |