Тарих 90 жауаптар
)Қазақстан территориясындағы ежелгі адамның шаруашылығы мен тұрмысы
жүктеу/скачать 0.67 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3)Қазақстан аумағындағы ежелгі темір өңдеу техникасы.
| 2)Қазақстан территориясындағы ежелгі адамның шаруашылығы мен тұрмысы.
Қазақстанда алғашқы адамдардың қалдықтары жоқ, бірақ өмір сүрген жерлері, құрал-жабдықтары, іздері қалған. Алғаш оңтүстік жерінде қоныстанды. Ерте палеолит адамы тасты жару үшін екінші тасты қолданған. Бұл тəсіл жарып түсіру деп аталады, малтатас мəдениеті деп аталып кетті. Оған қоса жұмыр тасты пайдаланды. Дайын болған құралды шапқыш ретінде қолданды, ал ол кезде қолшапқы қарудың аса оңтайлы түрі болды. Орта палеолитте тас өңдеу жетілдірілді. Нуклеус əдісі пайда болды. Құралдардың негізгі түрлері: тілгіш, қырғыш. Ежелгі адамдардың ұйымы - үлкен қауым қалыптасты, өмір сүрген адамдар неандертал атанды. Алғашқы діни наным-сенімдер қалыптасып, адамның аяғын бүгіп, қырымыен жатқызып, жерледі. Адамдар ағашты үйкелеп, тасты бір-біріне ұрып от алуды үйренді. Кейінгі палеолит.\Мезолит Пышақ, қырғыштар. Аң аулауда найза лақтыратын болды. Рулық қауым қалыптасты. Нəсілдер тобы құрыла бастады. Климат біркелкілілікке келгендіктен барлық континеттерге қоныстану басталды. Матриархат!!!! Садақ пен жебе. Аң улағыш жəне өртегіш жебелер артты. Пышақ тəрізді тілгіштер барлық қаруды алм астырды. Неолит. Мал қолға үйретілді. Жер өңдей бастады. Тау-кен ісі, керамика, тоқыма өнері. Все еще матриархат. Қазақстан жері игеріле басталды. 3)Қазақстан аумағындағы ежелгі темір өңдеу техникасы. Қазақстан аумағындағы ежелгі кен қазбалары қола дəуіріне жатады (шамамен 1-еден. Б.з. д. 3 мың — б. з. д.). Ежелгі кен қазбалары-шұңқырлар, арықтар, тауашалар, жер асты өткелдері-тереңдігі бірнеше метрден ондаған метрге дейінгі қазбалар. Тау-кен жұмыстарын жүргізу кезінде алдымен мүйіз, тас, содан кейін мыс, қола жəне кейінірек темір (б.з. д. 1 мың) балғалар, Кайл, кетпен, пикакс, сондай-ақ шыбықтардан тоқылған себеттер, былғары сөмкелер мен қолғаптар, саз шамдары қолданылды. Қазақстандағы ежелгі кен қазбаларының орналасқан жерлері: Қалба, Рудный Алтай, Ертіс, Балқаш көлінің маңы, Қазақ ұсақ шоқысы, Жетісу, Қаратау жəне басқалары. Қазіргі Қазақстан аумағындағы археологиялық қазба жұмыстары нəтижесінде б.з. д. 2-ші мыңжылдықтың басында мыс пен қола өндіретін ірі орталықтар табылды. е. е. Жезқазған, Кеңқазған, Алтынтөбе жəне басқа да кен орындарында мыс өндіру жүргізілді (Жезқазғанда 1 миллион тонна, Кеңқазғанда 800 мың тонна). Негізінен тотыққан кендер өндірілді. Ұзақ уақыт бойы өндірілген кендердің үлкен көлемі бар кеніштер үлкен мөлшерге жетті (ұзындығы жүздеген м — ге дейін, ені бірнеше ондаған м). Алтын едəуір көлемде Степняк, Ақсу, Қалбыдағы қалайы кен орындарында өндірілді. Біздің дəуірімізге дейінгі 1 мыңжылдықтың басында темір кен орындары ашылған кезде қола өндірісі мен қолданылуы төмендеді. Кендерден металдарды алу технологиясы қатты жыныстарды қатты отта қыздыру, содан кейін суық сумен күрт салқындату болды, ал олардың бұзылуы болды. Балқытылған мыс пен Қалайыны біріктіру арқылы қола алынды. Қазақстандағы пайдалы қазбалардың қазіргі заманғы кен орындарының көпшілігі ежелгі кен қазбаларының іздері бойынша табылды: Қалба, Нарынадағы барлық кен орындары; Рудный Алтайдағы, Жетісудағы, қазақ ұсақ шоқыларындағы мыс кен орындары, Жезқазған, Кеңқазған, қорғасын, Берікқара, Шатыркөл, Ащысайдағы полиметалл кен орындары жəне тағы басқалар. жүктеу/скачать 0.67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|