Бибатпа Кӛшімова
жүктеу/скачать 2.05 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- АҚҚАР (Аккар)
- АҚҚАУЫМ (Аккауым)
- АҚҚОҢЫР (Акконыр)
- АҚҚОҢЫРДАҢ (Акконырдан)
- АҚҚОРА (Аккора)
| АҚКІНДІК (Аккиндик) – б., Бейнеу ауданы. Атау ақ (сын есім) және кіндік (зат есім)
сӛздерінің бірігуінен жасалған. «Су кіндігі – «қазып келе жатқандағы мол су кӛзінің орны» (Ә.Спан, Ж.Дҥйсенбаева, 218). Мағынасы: «таза, мӛлдір сулы, мол су кӛзді бҧлақ» немесе «ортадағы мӛлдір сулы бҧлақ». АҚҚАР (Аккар) – алқ., мҧн.кені, Ақтау қаласынан солт-шығыста орналасқан. Ақ (сын есім) және қар (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Проф. Т.Жанҧзақ: «Қар сӛзі иран тілінде «тау», «тӛбе» деген мағыналы сӛз. Бҧл қар сӛзінің иран, фин-угор, араб, египет, тҥркі, моңғол тілдерінде кездесетіні Э.Мурзаев еңбегінде жете кӛрсетілген. Ҥндіиран. гар – «тау», ягноб. гар – «тау», «асу», сомалий тіл. кар – «жартас», «қҧз», «тау», фин. кар «жартас», тҥрк. қыр «тау», «жота», моңғ. хара – «жал», «биіктік», - деп кӛрсетеді (Т.Жанҧзақ, 106-107). Сонда атау «ақ тҥсті тӛбе, жартас» деген мән береді. АҚҚАУЫМ (Аккауым) – тау, Маңғыстау ауданы. Ақ (сын есім) және қауым (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Мағынасы: «ақ тасты тау». АҚҚОЛҚА (Акколка) – қ., Бейнеу ауданы. Ақ (сын есім) және қолқа (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Е.Қойшыбаевтың пікірінше, атау этимологиясы: таудың (биік жердің) бір жақ бҥйіріндегі мал жайылатын отты жерінен қазылған қҧдық. АҚҚОҢЫР (Акконыр) – шатқ., Маңғыстау ауданы. Ақ (сын есім) және қоңыр (сын есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. К.Қаймулдинованың пікірінше, «оронимдер қҧрамындағы «қоңыр» ежелгі тҥркі-моңғолдық «қара» (тӛбе, тау) дегеннің синонимі болып табылады, бҧл мағынасында топонимдерде постпозицияда, яғни соңғы лекте тҧрады» (К.Қаймулдинова, 15-16). Сонда атаудың мағынасы: «тасы, топырағы ақ тҥсті, алыстан қарағанда ағарып кӛрінетін тӛбе, дӛң». АҚҚОҢЫРДАҢ (Акконырдан) – ойп., Солтҥстік Ҥстірттің Қаратҥйе тауы етегіндегі және Ақтау бҧйратының солт-дегі Жыңғылды сайында жатқан ойпаң. Ақ (сын есім) және қоңырдаң (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Қоңырдаң – сай бойына ағын сулардың жиналатын орны. Су ағар сай бойындағы шҧңғыл иірім (Ә.Спан, Ж.Дҥйсенбаева, 200). Атаудың мағынасы: «әк тастан тҥзілген сайдағы, су жиналатын асты тегіс ойпаң». АҚҚОРА (Аккора) – қон., Маңғыстау ауданы. Ақ (сын есім) және қора (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Қора сыртының ақтығына байланысты қойылған атау. Мағынасы: «ақ тастан салынған қорасы бар қыстау». жүктеу/скачать 2.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|