Бағалау процесінің сызбасы

88 
18 сурет 
АҚШ-да сапаға берілітін сыйлықтын моделі 
(Малкольм Болдридж сыйлығы) 
(Тұтынушынуын 
қанағаттануы) 

өткендегі және 
кәзіргі талдау 

кәзіргі дәреже
Нәтижелер 
(ішкі нәтижелер) 

Есептеу мәліметтері 

Тұтынушының 
есептеу 
нәтижелерін 
салыстыру 
үрдістер 
Сапа жүйесінің 
моделі 
Сапа жүйесі 
Жоғары 
сапа 
тұтынушылар 
Орындау бағасы 
фирма 
Б
аға
ла
у к
ри
тери
ле
рі

89 
19 сурет
Сапаға берілетін Европа сыйлығының моделі 
20 сурет 
Сапаға берілетін Россия сыйлығының моделі 
 
Ақпарат және талдау 
Бас жоспар 
Қызметшілірді тарту 
Үрдістерді басқару 
Бизнестің 
нәтижесі 
Тұтынушылар
дың 
қанағаттануы 
Жетешенің 
ролі 
Нәтижелерды қамтамасыз ету 
Нәтижелер 
75 
55 
140 
140 
250 
250 
90 
500 
500 
Кызметшілі
рді басқару 
9% 
Саясат және 
стратегия 
8% 
Қорлар 
9% 
Қоғамға 
әсер ету 
6% 
Тұтынушылардың 
қанағаттануы 
20% 
Қызметшілердің 
қанағаттануы 
9 % 
Үрдісте
р, 14%
Б
из
не
сті
ң 
нә
ти
же
ле
рі, 1
5%
Бас
қа
рушыл
арды
ң ролі
, 10
%
Нәтижелерды қамтамасыз ету, 50% 
Нәтижелер 50% 
100 90 140 90 150
80 
90 
200 
60 
500 
500 

90 
 
21 сурет
Жоғарыда көрсетілген екі улгіге екі үлкейген құраушылар жатады: 
• Сапа бойынша фирманың қызметі, фирмада сапа жүйесінің 
аяқталған потенциалды мүмкіндіктері; 
• Тұтынушылардың қанағаттану дәрежесін сипаттайтын, осы
қызметтің нәтижелері. 
Қарастырылып отырған әрбір сыйлықтың өзінің акценттері және 
ерекшеліктері бар. Малькольм Болдридж сыйлығында сапаның 
жоспарланған деңгейіне жету және стратегиялық жоспарына көңіл 
бөледі. Ал Европалық сыйлықта қоғамға, қоршаған ортаға және 
адамдарға акцент жасалады. 21 суретте сапа бойынша Ресейлік 
премияның үлгісі көрсетілген, яғни мұнда кәсіпорынды бағалау тәсілі 
шетелдік тәсілге сай келтірілген. Осылай фирманың мүмкіндіктері және 
оның нәтижелері бағаланады, критериялар 9 одаққа бөлінген. 
Қарастырылып отырған үлгіде бір ғана принципиалді ерекшелігі 
бар екенін айтуға болады: егер Европалық үлгіде бал мүмкіндіктер мен 
нәтижелер арасында теңдей бөлінсе, онда Ресейлік үлгіде жоғары 
бағалау мүмкіндіктерге беріледі (550 бал 450 балға қарсы). 
 
Жұмысшылардың 
потенциалын 
пайдалану, 12 балл 
12 % 
Сапа 
облысында5ы 
жоспарлау 
100 балл 
(10%) 
Қорларды 
тиімді 
пайдалану, 100 
балл, 10 % 
Қоғамға әсер 
ету 60 балл 
6% 
Тұтынушылардың 
қанағаттануы, 180 балл 
18% 
Қызметшілердің 
қанағаттануы, 
90 
балл 
9 % 
Үрдісте
р, 14%
К
әс
іп
орын
жұм
ыс
тары
ның
н
әт
иже
ле
рі, 120 
ба
лл 12
%
Бас
қа
рушыл
арды
ң ролі
, 100 ба
лл 10
%
Мұмкіншіліктер 550 балл, 55% 
Нәтижелер 450 балл 45% 

91 
6.4 Фирмада өзін-өзі бағалауды жүргізу үшін сапа бойынша
сый ақы критерияларын қолдану 
Сапа бойынша Европалық сыйлығына жасалынған критериялар 
фирманың өзін-өзі бағалауын жүргізу үшін қолдануы мүмкін. Мұндай 
әдіс әрбір елдің барлық қызмет аумағында кеңінен қолданылады. 
Өзін-өзі бағалауды орындау барлық бағытта және бөлімшесі 
бойынша фирманың қызметін толық жетілдіру үшін жақсы негіз 
болады, 
АҚШ-ғы Малькольм Болдридж атындағы сыйлыққа жылдағы 
байқауға 100-ге жуық фирма үміткерлері қатысады, үш номинация 
бойынша: 
1) ірі өндірушілер арасында; 
2) орташа және аз кәсіптік өндірістер арасында; 
3) қызмет көрсету аумағындағы жұмысшылар арасында, ал өзін-
өзі бағалауды осы критерия бойынша жыл сайын 200 мың фирма 
өткізеді. Жылдан жылға фирмалар келесі себептері бойынша өте тиімді, 
өзін-өзі бағалау тәсілін қолдануға тырысады: 
- Фирма ішінде сапаны басқаруды толық жетілдіруде жаңа 
мүмкіншілігін іздену; 
- Сапаны жалпы басқару принципін игеруге ауысу;
- Фирманың жұмысын толық жетілдіруге жағдай жасау; 
- Кәсіпкерлік қызметті басқарудың жаңа әдісі мен тәсілдері.
ИСО 9000 сериялы халықаралық стандарттау талаптарын 
игерген фирмалар және сапа жүйесін тіркеген олар өзін-өзі 
бағалауды сапаны басқару бойынша жұмысты одан әрі дамуы үшін 
қолдайды. 
Сапа бойынша сыйлық критериясымен өзінің жетістіктерін 
салыстыру келесі артықшылықтарды береді: 
- сапаны жетілдіруді күшті катализатор п.б.; 
- фирма үшін біріңғай мақсат қалыптасады; 
- персоналдың профессионалды дамуы және тездетіп оқуы 
болады;
- сыртқы әлемде (жарнама, клиенттермен жұмыс) өзінің 
мүмкіндігін көрсетуде негізгі аргумент болады. 

жүктеу/скачать 1.17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: