Л.Н. Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
жетінші
ЕҰУ Ф 703-07-21. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Жетінші басылым
және жалын өшпейтіндей етіп реттейді. Жану көміртекті қалдық пайда болғанша жүзеге
асырылады. Содан кейін тигель муфельге ауыстырылады және 650°С температурада 1,5-2
сағат күйдіріледі, содан кейін тұрақты салмаққа дейін,
Күлдің мөлшері x [% (масса) бойынша] мына формула бойынша есептеледі:
100
3
2
1
G
G
G
G
x
мұндағы G1 – күлі бар тигельдің массасы, г; G2 – тигельдің массасы, г; G3— күлсіз
сүзгілердің күлінің массасы (сүзгідегі жапсырмадан алынған), г; G – сыналған мұнай
өнімінің массасы, г.
Зертханалық жұмыстың орындалу есебінің нысаны.
1. Өлшеу нәтижелерін жазып алыңыз және орындалған жұмыс туралы қорытынды
жасаңыз.
Бақылау сұрақтары:
1. Мұнайдың минералдануы дегеніміз не?
2. Мұнайдың күлділігі қандай?
3. Мұнайдың құрамында қандай механикалық қоспалар бар?
4. Тауарлы мұнайдың құрамындағы тұздардың мөлшері қандай?
5. Тауарлы мұнайда қанша су бар?
6. Мұнайды сусыздандыру және тұзсыздандыру қалай жүргізіледі?
Зертханалық жұмыс №14
Мұнай және мұнай өнімдерінің құйылу температурасын анықтау
Мақсат. Мұнай және мұнай өнімдерінің пайдалану сипаттамаларының анықтамасын
меңгеру
1. Мұнай өнімі
2. пробирка
3. Термометр
4. Салқындату қоспалары (мұз, қар және т.б.)
Май дайындау.Су болған жағдайда мұнай өнімі сусызданады. Мұнай өнімін алдын
ала тұндыру және кейіннен төгу арқылы судың едәуір мөлшері жойылады. Өнімдерді одан
әрі
кептіру
әртүрлі
тәсілдермен
жүзеге
асырылады.
Оңай жылжымалы өнімдер мезгіл-мезгіл 10-15 минут бойы жаңа күйдірілген және
ұсақталған натрий сульфаты немесе кальций хлориді шайқалады, содан кейін олар
тұндырылады және құрғақ сүзгі арқылы сүзіледі.
Тұтқыр мұнай өнімдері 45°С аспайтын температураға дейін қыздырылады және ірі
түйіршікті, жаңа күйдірілген ас тұзының қабаты арқылы сүзіледі. Ол үшін шыны шұңқырға
сым тор немесе кішкене мақта қойылады және үстіне тұз құйылады. Қатты суланған мұнай
өнімдері
екі-үш
воронка
арқылы
ретімен
сүзіледі.
Сусыздандырылған өнімді құрғақ таза шыны пробиркаға пробирканың
қабырғаларына жайылып кетпес үшін белгіге дейін құяды. Тиісті термометр пробирканың
осі бойымен өтетіндей етіп нығайта отырып, пробирканың түбінен 8-10 мм қашықтықта
орналасқан тығынды тығынның көмегімен пробиркаға мықтап енгізіледі. Термометрдің
жұмыс жағдайындағы тұрақтылығын арттыру үшін термометрдің төменгі бөлігіне
(шамамен оның ұзындығының ортасына) пробиркаға аз үйкеліспен кіретіндей етіп тығын
тығыны қойылады.
Бұйым мен термометрі бар пробирканы су моншасына салып, (50±1)°С температураға
дейін қыздырып, өнім ваннаның температурасына жеткенше ұстайды.
|