ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік материалдары
жүктеу/скачать 0.8 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР Практикалық сабақ № 1
- Практикалық сабақ № 3
- Практикалық сабақ № 5
- Практикалық сабақ № 8, 9
- Практикалық сабақ № 12
- Практикалық сабақ № 15
3. Көз тамшыларын заводтық жағдайдайында инъекционды ерітінділердің заводтық технологиясына барлық талаптар бойынша дайындайды. Завод жағдайында көз тамшылардың инъекция үшін суда сулы ерітінділерін түрінде дайындайды, сонымен қоса залалсыздадырылған майлы майларда (өрік, миндаль), вазелин майларда ( пирофос майының ерітіндісі 0,01% және 0,02%) майлы ерітінділер түрінде, суспензия және эмульсиялар түрінде дайындалады. Көз тамшыларынң өндірістік өндірудің ерекшеліктері Ерекшеліктердің келесілерін ажыратады: - антиоксидантар және оңай тотығатын заттар үшін газ қорғанышы (натрий сульфацил, аскорбин қышқылы); - консерванттарды енгізу: бензалконий хлоридінің консерванты АЛЛергодил /аеластин/ 0,05% ерітндісін көз тамшылар құрамына кіреді-Германия өндірісі; -пролонгаторларды енгізу (МЦ - пилокарпин гидрохлорид, натрий КМЦ көз тамшыларын дайындау, поливинил спиртін - Офтагель көзге арналған гельді өндіру үшін - Финляндия өндірісінде); -қаптаманы жетілдіру:тюбик-капельницалар, флакондар- капельницалар). 4. Көзге арналған мазьдар жұмсақ консистенциялы, көздің конъюнктивтіне жақақнжа жазыө біркелі пленканы түзетін дәрілік форма болады. Көзге аранлаған мазьдарды төменгі қабақтың конъективті қапына жағуға немесе тері және қабақтың шететрін жағуға үшін ұсынылады. Көзге араналған мазьдарға талапатар. Көзге арналған мазьдарға дерматологиялық мазьдарға ұсынылаты, қосымша талаптардың тізімі ұсынылған: - мазь негізіде бөгде қосындылар және қоспалар болмауы керек, ол заласыздандырылған, нейтральды, көздің шырышт ықабығында біркелкі таралауы керек; - суспензия типі бойынша ыңғайсыздық сезімі болдырмас үшін және көздің шырышты қабығының зақымдануын болдырмас үшін енгізілетін дәрілік заттардисперстіліктің минимальды дәрежесіне ұнтақталуы керек; - жас ағуын және дәрілік затардың шайылуын болдырмас үшін мазьдің рН көрсеткіші жас сұйықтықтың рН сәйксе келуі керек. Көзге арналған мазьдар, көзге арналған басқа дәрілік затарды асептикалық жағдайларда дайындайды. Көзге арналған мазьдар негіздері. Көзге арналған мазьдардың негіздері ретінде ГФ Х1 ұсынылған көзге арналған мазьдер вазелин сортының құймасы (90 бөлігі) және ланолин сусыз (10 бөлігі), егер мазь ресми емес (липофиль-гидрофиль, адсорбционды) болғанда кезде қолданады. Қоспаны балқытып, залсыздандырылған банкада мехакникалыө қосындылардан босату ұшін ыстық күйінд фильтрлейді және 1800 немесе 2000 ( негіз массасына байланысты уақыт әртүрлі) ауалы әдіспен заласыздандырады. Негіз құрамында ланолин болғандықтан дәрілік заттардың толық берілуіне және көздің шырышты қабатына мазьдің фиксирленуіне мүмкіндік жасайды. Көзге арналған мазьдарды дайындау үшін "көзге арналған мазьдар" вазелин сортын қолданады. Ол болмаған жағдайда ауалы стерилизаторда араласатыруды 1-2 сағ аралығында 1500 С температурасында 1-2% активтелінген көмірдің көмегімен қайта қалпына келетін зататрды Вайсман әдісі бойынша арнайы тазалауға ұшыратады.Ыстық вазелинді фильтрлеп және қайта қалпына келетін заттардың болмауына тексереді. Көптеген көзге арналған мазьдар антибиотиктермен сусыз ланолин мен вазелин құймасының қатынасы 4:6 болатын негізде дайындалады. сонымен қоса "көзге арналған мазьдарға" негіз ретінде жоғары молекулалаық өосылыстардығ гельдері - гидрофильді негіздер (метилцеллюлоза, натрий КМЦ, натрий альгинат және басқа) қсыналған. Көздің шырышты қабығында негіздер жақсы бөлінеді, дәрілік заттарды оңай береді, бірақ микробты контаминацияға ұшырайды. Сондықтан олардың құрамына консерванттар кіреді: сорбин қышқылы, бензалконий хлориді және басқа. Полиэтиленоксидтерінің негіздерін осматикалық қысымның кенет түсуінен қолданылуға ұсынылмайды. М/С типтегі эмульсионды негіздер сулы ертінділер сияқты көру қасиетін қатты бұлдырлауына және тұрақтандырғыштың керектігіне байланысты керек емес. Дәріхана жағдайларында көзге арналған мазьдар технологиясы. Көзге арналған мазьдар құрамына зататрды дерматологиялық мазьдерге енгізудің жалпы талаптары бойынша енгізеді. Суда еритін дәрілік заттарды ( алколид тұздары, новокаин және басқа) судың минимальды мөлшерінде ерітеді, бөліктеп қосып ( мазь-эмульсия) негізбен араластырады. Ерекшелік ретінде дерматологиялық мазьдарға қарағанда резорцин және цинк сульфаты суда ериді. ерімейтін немесе қиынеритін дәрілік заттар: ксероформ, цинк оксиді, сары сынап оксиді ұсақ ұнтақтар түрінде негізге ұқсас ( вазелин майы, глицерин немесе тазартылған су) сұйықтықпен диспергирлеуде негізге енгізеді. негізе еритін зататр онад ериді. Ресми көзге арналған мазьдар болып негізде дайындалатын, вазелин майының 2 бөлігінен ( диспергирлеу үшін дәрілік заттар), сусыз ланолиннің 16 бөлігнені және көзге арналған мазьдар вазелин сортының 80 бөлігінен тұратын сары сынап оксиді 2% (ГФ Х1) болып келеді. Дайындалуы: сары сынап оксиді залалсыздандырыған вазелин майының тең мөлшерімен дисперггирлейді, ондан кейін бөліктеп ыстық залсыздандырылған негізді қосады. Барлық жағдайда сары сынап оксиді жазылса (концентрацияға қарамай), оны көзге арналған негідің фармакопейлі негізде дайындацйды. Стандартты жазулар №214 бұйрық бойынша: вазелиннің сусыз ланолин (90:10) көзге арналған негізде дайындайтын пилокарипннің 1 және 2% мазі, тиаминнің 0.5-1% мазі. Көзге арналған мазьдердің сапасын тексеру гетерогенді мазьдерге біркелкі микроскопиялық әдіспен тексеруді қоса, дерматологиялық мазьдарға сәйкес жүргізіледі. Дәріханада дайындалатын көзге арналған мазьдар простерилсізденген банкаларда залалсыздандырылған перманганатты төсеніштермен навиничиваемый пластмассалы крышкалармен жіберіледі. Завод жағдайларында көзге арналған мазьдер өндірсінің ерекшеліктері Оларға жатады: - керекті аппаратураның қолданылуымен және оларды диаметр саңылаулары 0,1мм ерімейтін мазь негіздегі дәрілік заттарды елеуіш арқылы ұнтақтау; - негіздердің с/м типтегі эмульсионды негіздердің кең қолданылуынан ассортименттіі кеңейтілуі, оларды қолдану негіздерден босаудың эффективтілігінің жоғарлауынан дәрілік заттардың мөлшерін төмендетуге мүмкіндік береді; - көзге арналған мазьдарды қаптау үшін дәрілік заттаың метталмен жабысуын болдырмау мақсатында ішкі бетті лакирленген металл трубаларды қолданады, бір ретті мазьдерді қаптау үшін полимерлі матеоиалдарыдң қолданысы кең қолданыс табу аясында. Ғылыми зерттеулер нәтижесінде жетілдірілген көзге арналған дәрілік заттар іздеу арқылы отандық жірттеушілермен жаға дәрілік -көзге арнлаған дәрілік пленкалар ұсынылды. 5. ГЛП механикалық берік, қатты, шеттері біркелкі жінен беті жазық ұзындығы 6-9мм, ені 3-4,5 мм, жуандығы 0,35 мм және орташа массасы 0,015 г овальді пішінді пластинкалар түрінде болады. Көздің дәрілік пленкларының артықшылықтары болып табылады: - дәрілік заттарды дәл мөлшерлеу; - дәрілік заттардың пролонигирлеуші әсерлер және көз ұлпаларында терапевтикалық концентрацияның жоғарлауы; - препаратты енгіудің санын 1-2 тәулікке төмендету; - емдеу курсын 2-3 рет қысқарту; - транспортировкаға ыңғайлы, дәрілік зататрды қолданудың үнемділігі. Пленкатүзгіш ретіндле полиакриламид немесе оның акрил мономерінің сополимерлері және винил тізбегі, поливинил спирті. натрий КМЦ қолданылады. ГЛП өндірудің технологиялық процестің кезеңдері. Оларға жатады; полмиер ерітіндісін дайындау, дәрілік заттың ерітіндісін дайындау, ерітінділерді араластыру, деаэрация, пленка полотносын құйып алу, плнкаларды алу- штамповка, қаптау, залалсыздандыру, сапасын тексеру. ГЛП бағасын бағалау физико-механикалық қасиеттер бойынша жүргізіледі: жылтыры, беттің бұдыры, сызаттың, бөлінулердің, иілгіштіктің, беріктіліктің болуы. Көздің плнкалардың пилокарпинмен, гидрохлоридпен, дикаинмен, антропин сульфатымен, фибринолизинмен (400 бірлігі), ГЛП "Пиларен" (пилокарпин гидрохлорид гидротартрат адреналинмен) және басқа түрінде жіберіледі. 6. - приборларды, фильтрлеуге, мөлшерлеуге, қаптауға, көз тамшыларын залалсыздандыруға арналған аппараттарды жетілдіру; - көмекші заттардың номенклатурасын жетілдіру кеңейту: консерванттардың, стабилизаторлардың пролонгаторлардың; - рецептураны унификациялау, ерітінділердің, көз тамшыларының дәріхана ішілік дайындамаларын кеңейту; - бір ретті пайдалануға арналған қаптамаларда завод жағдайындағы көзге арналған дәрілік формалардың номенклатурасын кеңейту. Көзге арналаған дәрілік пішіндердің бір ретті пайдаланылуға арналған : Ламели- түрлі дәрілік заттардың желатин массасының құрамына кіректін, диаметрі 3 мм желатин овальді дискілер. Минимсдер- сыйымдылығы ерітіндінің 4-12 тамшысы немесе 0,5 г мазь полимердің сыйымдылығы. ФормАсы сыйымдылығы оны оңай ашуға және шырышты қабыққа ішіндегіні сығу арқылы препаратты мөлшерлеуге мүмкіндік береді: Ашқаннан кейін минимсті лақтырады. Оларды этилен окисінің залалсыздандырып, жоғары қысымды гранулданған полиэтиленнен арнайы пішінді машинада дайындайды. Мазь мен залалсыздандырылған ерітіндімен мөлшерлеу автоматының көмегімен толтырады. Толғаннан кейін оларды асептикалық жағдайларда герметизирлейді және қайтадан залалсыздандырады. Көз тамшыларының лиофилизирлеген түрінде, липосомальді көз тамшылары циклоспорин "Циклолип" және басқа жібері жетілдірілген (полиглюкин негізіндегі рибофлавинмен күрделі құрамдағы көз тамшылары). Дәріс материалдарын игергеннен кейін білуге қажетті негізгі түсініктер: көздің дәрілік формалары, сипаттамасы, классификациясы, көз тамшылары және ерiтiндiлер, талаптары, ерiтiндiлердiң дәрiханалық жағдайларындағы технологиясы, өнеркәсiптiк жағдайларда көз тамшыларының өндiрiстік технологиялық процесі. Өзін өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Ұсынылған әдебиеттер:
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР Практикалық сабақ № 1 - Фитопрепараттар технологиясы. Тұнбаны дайындау технологиясы Практикалық сабақ № 2 - Ұнтақтар технологиясы Практикалық сабақ № 3 - Таблеткалар технологиясы Практикалық сабақ № 4 – Таблеткалы дәрілік формадан дәрілік заттардың босап шығуына фармацевтикалық факторлардың әсерін игеру Практикалық сабақ № 5 - Медициналық капсулалар технологиясы Практикалық сабақ № 6 - Медициналық ерітінділерді алу технологиясы Практикалық сабақ № 7 - Сулы және спиртті ерітінділер тақырыбы бойынша есеп шығару Практикалық сабақ № 8, 9 - Инъекцияға арналған ерітінді дайындау Практикалық сабақ № 10 - Суспензиялар технологиясы Практикалық сабақ № 11 - Эмульсиялар технологиясы Практикалық сабақ № 12 - Жақпа майлар технологиясы Практикалық сабақ № 13 - Ректальды дәрілік формалар технологиясы Практикалық сабақ № 14 - Көздің дәрiлік формалар технологиясы Практикалық сабақ № 15 - Қорытынды сабақ СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫ Әрбір студент семестр бойына 4 жазбаша СӨЖ орындауы тиіс. №1 СӨЖ тақырыптары Дәрілік заттарды масса бойынша дозалау. №1 СӨЖ-ді өткізу мерзімі– 3-апта №2 СӨЖ тақырыптары Сұйық дәрілік заттарды көлем және тамшылар бойынша дозалау. №2 СӨЖ-ді өткізу мерзімі – 5-апта №3 СӨЖ тақырыптары Құрамында антибиотиктері бар дәрілік формалар. №3 СӨЖ-ді өткізу мерзімі - 10-апта №4 СӨЖ тақырыптары Асептикалық дәрілік формалар. №4 СӨЖ-ді өткізу мерзімі - 13-апта жүктеу/скачать 0.8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|