Негізгі терминдер, ұғымдар жəне анықтамалар Еңбектi қорғау – құқықтық, əлеуметтiк-экономикалық,
ұйымдық, техникалық, санитарлық-гигиеналық, емдеу-алдын алу шаралары мен құралдарын қамтитын, еңбек қызметi үдері- сiнде адамның денсаулығы мен жұмысқа қабілеттілігінің қауiп- сiздiгi, қорғалуын қамтамасыз ететiн жүйе.
Қауіпсіздік техникасы – жұмыс істеушілерге қауіпті өн- діріс факторлары əсерінің алдын алатын ұйымдық жəне техни- калық шаралар мен құралдардың жүйесі.
Өндірістік санитария – зиянды өндірістік факторлар- дың жұмыс істеушілерге əсерінің алдын алатын ұйымдық, ги- гиеналық, санитарлық-техникалық іс-шаралар мен құралдар жүйесі.
Еңбек гигиенасы – жұмыс істеушінің ағзасына еңбек қыз- метінің сипатын, қоршаған өндірістік ортаның əсерін зерттейтін медициналық ғылым. Санитарлық-гигиеналық нормативтерді жəне практикалық шараларды əзірлеу, жағымсыз өндірістік фак- торларды жою, адам ағзасына олардың əсерлерінің алдын алу немесе əлсірету еңбек гигиенасының негізгі міндеттері болып табылады.
Электр қауіпсіздігі – адамдарды электр тогының, электр доғасының, электр магниттік өріс жəне статикалық электрдің зиянды əрі қауіпті əсерінен қорғауды қамтамасыз ететін ұйымдық жəне техникалық шаралар мен құралдар жүйесі.
Өрт қауіпсіздігі – өрт мүмкіндігін болдырмайтын объек- тінің жай-күйі, ал ол туындаған жағдайда адамдарға қауіпті фак- торлардың əсерінің алдын алады жəне материалдық құндылық- тарды қорғау қамтамасыз етіледі.
Жұмыс орны – жұмыскердің немесе өндірістік тапсырма- ларды бірлесіп орындайтын жұмыскерлер тобының еңбек қызметі жүзеге асырылатын, қажетті құралдармен жабдықталған кеңістіктік аймақ. Жұмыс орны кəсіпорынның (ұйымның) өн- дірістік-технологиялық құрылымының бөлігі болып табылады, ол технологиялық (өндірістік) үдерістің бір бөлігін орындауға арналған əрі еңбек жəне басқа қолданыстағы нормалар мен нормативтердің негізінде анықталады.
Жұмыс аймағы – еденнің немесе алаңның деңгейінен 2 м биіктік бойынша шектелген кеңістік, онда жұмысшылардың тұ- рақты немесе тұрақсыз (уақытша) болу орны орналасады. Тұ- рақты жұмыс орындарына жұмыс істеуші ауысым ішінде жұмыс уақытының 50 % көп уақытында немесе үздіксіз екі сағаттан көп уақыт болатын жұмыс орындары жатады. Егер жұмыс аймағы- ның əр түрлі орындарында жүзеге асырылатын болса, тұрақты жұмыс орны ретінде барлық жұмыс аймағы есептеледі.
Достарыңызбен бөлісу: |