Психиатрияға кіріспе тармақ психиатрияның жалпы мәселелері тарау
жүктеу/скачать 5.77 Mb. Pdf көрінісі
|
| Олигофрения формалары
Табиғаты эндогендi олигофрениялар. Хромосомды-генетикалық бҧзылыс нәтижесiнде дамитын осы олигофрениялар iшiнде кең тараған формасы Даун синдромы болып табылады. Бҧл синдром кезінде хромосомалар санында ӛзгерістер болады ( қалыпты адамда олардың саны 46), артық 47 хромосома болуымен ерекшеленеді. Даун ауруы кезінде интеллектуальды жетiспеушiлiк кӛп жағдайда имбецильдік дәрежесімен жҥреді, сирек идиотия және одан да сирек жағдайда дебильдiк дәрежесіне жетуі мҥмкін. Науқастардың сыртқы әлпеті ӛздеріне тән: кӛз сызықтары қиғаш, кӛздердің iшкi бҧрышындағы терi қатпары (ҥшiншi қабақ, эпикант), нҧрлы қабат перифериясындағы депигментация аймақтары, ҧшы қызарған жалпақ бет, кiшкентай мҧрын және кішкентай жоғарғы жақ. Тiлi мен жоғарғы еріннің ҧлғаюы байқалады, тiлiнiң жҥлгелері терең. Тiстерi майда және сирек, Аузы кішкентай, ашық кҥйде, жиі саливация бақыланады. Басы кiшкентай, шҥйдесi тығыздалған. Саусақтары тырсиған, қысқа. Iшкi мҥшелерінде даму ақаулары бар. Нағыз микроцефалия. Табиғаты эндогендi олигофренияның бiр тҥрi болып табылады. Олигофренияның бҧл формасының негiзiнде бас миының жетiлмеуi, бiрiншi кезекте оның жарты шарларының жетiлмеуі жатыр: жарты шарлар мишықты жаппайды, жҥлгелері мен иiрiмдерi нашар дамыған және әрқашан анықтала бермейді. Әсiресе маңдай бӛлiктері дҧрыс дамымаған. Кемақылдық жиі идиотия сатысында болады. ~ 338 ~ Табиғаты эндогендi олигофрениялардың келесi тҥрi энзимопотиялық олигофрения болып табылады. Бҧл ауру метоболизмнiң туа біткен бҧзылыстарымен байланысты. Зат алмасу бҧзылыстары негiзiнде тҧқым қуалайтын ферментативтi жетiспеушiлiк (энзимопатия) жатыр. Олардың ішінде жақсы зерттелгені фенилпирожҥзiмдік олигофрения – фенилкетонурия болып табылады. Осы аурудың негiзi фенилаланиннiң тирозинге қайта ӛңделуінің бҧзылысы болып табылады, нәтижесiнде фенилаланин жиналып және оның алмасуының жартылай ӛнiмдерінің артық мӛлшері тҥзіледі (фенилпирожҥзiм және фенилмай мен фенилсiрке қышқылдары). Науқас балаларға ӛмiрiнiң бiрiншi айларынан қҧрамында фенилаланинi жоқ арнайы диета тағайындау интеллектуальды жеткіліксіздік дамуының алдын алуға мҥмкіндік береді. Диетотерапия жҥйелi тҥрде, ҥздiксiз бiрнеше жыл бойы (3-4 жылдан аз болмау керек) жҥргiзіледі. Ерте және қысқа уақыттық диетотепарияның тиімділігі кеш және ҧзақ жҥргізілген диетотерапиядан тӛмен. жүктеу/скачать 5.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|