Психиатрияға кіріспе тармақ психиатрияның жалпы мәселелері тарау
жүктеу/скачать 5.77 Mb. Pdf көрінісі
|
| Эмоциялық реакция - биологиялық немесе әлеуметтік мәні бар
тітіркендіргішке эмоциональды жауаптар. Кӛңіл-кҥймен салыстырғанда эмоциональды реакция қашанда нақты болып келеді. Эмоциональды реакция эмоциялық жағдаймен салыстырғанда қысқа және интенсивтілігі жоғары болып келеді. Эмоциональды жауап бергеннен кейін адам қалыпты эмоциональды кҥйге қайтып келеді. Интенсивтілігі бойынша шамадан тыс эмоциялық реакция аффект деп аталады. Аффект дәрежесіне дейін кез-келген эмоция - теріс және оң, кҥшеюі мҥмкін. Бҧл қаһар, ашу, қорқыныш немесе экстаз, энтузиазмның шегіне жеткен кӛрінісі болуы мҥмкін. Кӛрініс ерекшеліктеріне қарай аффект физиологиялық және патологиялық болып бӛлінеді. Физологиялық аффектте эмоциялық жауап кҥші бойынша тітіркендіргішке сәйкес келеді, одан асып, реакция шыңында сана тарылуымен бірге жҥруі мҥмкін, бірақ ӛз жҥріс-тҧрысын бақылай алады және осы кезеңде орын алған оқиғалар жӛнінде естелік қалады. Патологиялық аффект - психикалық ҥрдістердің қажуына алып келетін, тітіркендіргіш кҥші мен сапасына сәйкес келмейтін, буырқанған қимылдық және вазовегетативті кӛрністермен, сананың кҥрт тарылыуымен, ~ 130 ~ артынан кҥңгірттенуімен, автоматизацияланған әлеуметтік қауіпті сипаттағы жҥріс-тҧрыс мақсатсыздығымен кӛрінетін максимальды анық эмоциональды реакция. Патологиялық аффект бірнеше минуттан 1-2 сағатқа созылады, артынан аффективті жҥріс-тҧрыс кезеңінің толық амнезиялануымен терең ҧйқыға ауысады. Осылайша, патологиялық аффект деп психикалық қызметтің жедел қысқа уақыттық бҧзылуларының эмоциогенді дамуын айтамыз, осы уақытта адам ӛзінің істеріне жетекшілік ете алмайды, ӛз істерінің қателігін тҥсінбейді, артынан – осы жағдайда жасаған заңға қайшы әрекеттеріне жауап бере алмайды /кісі ӛлтіруге дейін/. Бас-ми жарақатымен, эпилепсиямен,алкоголизммен, наркоманиямен зардап шегетін адамдар аффективті реакцияларға бейім болып келеді. Дисфориялық реакция - дисфория жағдайындағы науқас адам реакциясы. Бҧл эмоциональды пароксизм, ол тек сырттай қоршаған орта тітіркендіргіштеріне жауапты ызалы-агрессивті реакция ретінде кӛрінеді, бірақ ӛзінің мәні жағынан мидағы алмасу ҥрдістерінің тербелісінің салдары болып табылады. Қатал кеюмен кҥйрететін реакция болмашы себептен, кейде онсыз да пайда болады, ол науқастың ӛзіне немесе жансыз заттарға бағытталуы мҥмкін. Дисфория жағдайындағы адамның қозуы брутальдылықпен, бірбеткейлікпен сипатталады, және оны шақырушы тітіркендіргіш ликвидациясынан кейін де тоқтамайды. Ӛзінің типті тҥрінде эпилепсия кезінде кӛрініс береді. жүктеу/скачать 5.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|