~ 132 ~
Зейін бҧзылуы психикалық ауруларда кездесетін ең жиі симптом болып
табылады. Зейін қоршаған орта объектілеріне шоғырлану қабілеті тҥрінде
активті және пассивті болуы мҥмкін.
Пассивті зейін филогенезі жағынан
ежелгі ҥрдіс, ол шартсыз бағдарлық рефлекске негізделген, дерт әсеріне
тҧрақты болады.
Активті немесе ерікті зейін адамның саналы қызметімен
байланысты, бҧл адамға тән қызмет тҥрі; психикалық ауру кезінде тез
бҧзылысқа ҧшырайды. Зейіннің жиі бҧзылыстары қажуы, алаңдаушылығы
және патологиялық қадалу болып табылады.
Зейін қажуы астениялық жағдайға тән. Мҧндай науқас әңгімелесу және
ақылмен жҧмыс жасау ҥрдісінде тез шаршайды, әңгіме арқауы ҥзіледі, жауап
қайтару сапасы тӛмендейді, ақыл қызметі тӛмендейді. Бҧзылыс негізінде ішкі
тежелудің жетіспеушілігі жатыр.
Зейін алаңдаушылығы маниакальды ауруларға тән.
Науқас зейіні
ҥздіксіз біріншісінен екіншісіне ауысып отырады, аздаған детальдарға
фиксацияланып ҥлгереді, бірақ зейіннің
бір объектке шоғырлануы, бір
орында отыру мҥмкін болмайды.
Зейіннің патологиялық қадалуы депресивті ауруларда байқалады.
Науқас ауыр қайғылы ойлардан арылуға дәрменсіз,
барлық уақытта ойында
бір ғана тақырып қайталанады - ӛз кҥйінен шығар жол жоқтай.
Әуестік бҧзылысы
Әуестік бҧзылысы сапалық және сандық болып бӛлінеді. Сандық
бҧзылысы кҥшеюімен немесе әлсіреуімен, сапалық бҧзылысы -
бҧрмаланумен кӛрініс береді.
Барлық
әуестіктер
мен
тілектердің
кҥшеюі,
тежеусізденуі
(
гипербулия) маниакальды және гипоманиакальды жағдайларға тән:
науқас
мешкей, сексуальды, әйелдер кербез болады. Науқастар кез-келген жҧмысқа
кірісіп кетеді, кейде бірнеше жҧмысты бірдей бастайды, бірақ зейін
тҧрақсыздығына байланысты
соңына дейін аяқтамайды, тез тастап кетеді,
кеңпейілді болады; таңдаусыз жыныстық байланысқа тҥседі. Мидың
органикалық зақымдануларында булимия (полифагия) –
семіздікке алып
келетін тәбеттің патологиялық кҥшеюі; полидипсия – басылмайтын шӛл;
гиперсексуальдылық - жыныстық инстинкттің кҥшеюі бақыланады.
Достарыңызбен бөлісу: