Психиатрияға кіріспе тармақ психиатрияның жалпы мәселелері тарау
Айқын маниакальді қозу Ҥрейлі депрессия кейпі
жүктеу/скачать 5.77 Mb. Pdf көрінісі
|
| Айқын маниакальді қозу Ҥрейлі депрессия кейпі
Депрессивті науқастардың үрейлі қозу жағдайы айналасындағыларда ауыр сезім тудырады. Аурулар қатты ыңырсып, жаны ауырып, кӛмек кҥтеді, қолдарын майыстырып, кҥбірлейді (12-сурет), ӛзін-ӛзіне зақым келтірулері мҥмкін, кҥтпеген жерден суицидальды әрекет жасаулары мҥмкін. Суицидальды қауіптілік ҥрейлі қозу ӛзін-ӛзі кінәләу сандырағымен бірге жҥргенде кҥшейе тҥседі. Галлюцинаторлы және сандырақтық қозу мазмҧны қорқынышты галлюцинациялар, соңына тҥсу, әсер ету, қызғаныш және т.б. идеялары болуы мҥмкін. Мҧндай аурулардың әрекеттері сандырақ пен ~ 139 ~ галлюцинацияның мазмҧнына сәйкес келеді: науқастар бірденеден қорғанады, жасырынады, медициналық кӛмек кӛрсетуге тырысқанда шабуыл жасайды, қарсыласады. Осындай жағдайлар айналасындағылар ҥшін және ӛзі ҥшін де қауіпті. Нағыз қауіптісі сана ӛзгерісімен қозу жағдайы болып табылады. Жедел сандырақ және галлюцинация әсерінен делириозды, онейроидты, сананың кҥңгірттенген қарауытуы жағдайындағы, бағдарлау бҧзылысымен және ситуацияны тҥсіну бҧзылысымен науқастар терезеден секіріп, басы ауған жаққа қашады, шыныны сыңдырып, киімін, қҧжаттарын жыртып, бағалы заттарды лақтырып жібереді. Сана кҥңгіртенуінің (аменция, мусситирлеуші делирий) ауыр жағдайында қозу ретсіз, хаосты, тӛсек деңгейімен шектеледі, сӛз былдырлаған немесе байланыссыз. Жедел және ауыр психогениямен байланысты туындайтын аффективті- шокты ступорлық реакциялар туралы тежелу жағдайларын сипаттаған кезде айтылды. Аффективті-шокты реакциялар кӛрінісінің 2-ші тҥрі гиперкинетикалық. Бҧндай психогенді қозу аффективті тарылған сана фонында дамиды, науқас ӛз әрекетін басқара алмайтын жағдайда болады. Қорқыныш билеген адам бағытын таңдамай, әлсірегенін және жарақат, кҥйік кезінде ауру сезімін сезбей жҥгіре береді. Бҧл жағдайда адам қауіпке керісінше жақын болады: мысалы, ӛрт кезінде жағдайды байыппен тҥсініп, ғимараттан есік арқылы шығудың орнына адам ҥлкен ғимараттың терезесінен секіріп кетеді. Истериялық қозу әрқашан психогенді себепппен шақырылады және, истерияның барлық кӛріністері сияқты театрлы, демонстративті болады. Бҧл тҧрақты немесе кезеңді қайталанатын гиперкинездер немесе ҧстамалар, бҧл кезде ауру айғайлап жылап, ҧрынып, еденде сырғанап, әр тҥрлі қозғалыс жасап, театрлардағы қалыпты қолданады. Истериялық ҧстама эпилепсиялық ҧстаманы имитирлейді, егер науқас бҧрын осындай ҧстаманы ӛз кӛзімен кӛрген жағдайда. Психогенияға қатыссыз дамитын эпилепсия ҧстамасынан айырмашылығы, истериялық ҧстама әрқашан ӛзге адамдардың кӛз алдында эмоциогенді дамиды және ҧйқы кезінде болмайды; науқас қҧлаған кезде зақым алудан қорғанады, тілін тістеп алу немесе кіші дәретін жіберіп қою байқалмайды, кӛрермендерді және тыныш, сабырлы жағдай жасау арқылы ҧстаманы тоқтатуға болады. Ҧстаманың ҧзақтығы бірнеше сағатқа созылады. Эпилепсиялық қозу дисфориямен бірге жҥреді және әдетте науқаста қанағаттанбаушылық сезімін тудыратын сыртқы себепке байланысты болады. Қозу агресивтілікпен және кҥйрететін әрекеттермен жҥреді, монотонды және ҧзақ болуы мҥмкін: науқас бір сӛздерді айғайлап, қайталайды, біркелкі қозғалыс және әрекет жасайды. жүктеу/скачать 5.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|