Жұмыс бағдарламасына толықтырулар және өзгерістер енгізіледі

Оқу - әдістемелік кешен.

мамандықтарының студенттері үшін

Жетісай -2009 ж.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

“Гуманитарлық білім” факультеті

“Психология тарихы” пәні бойынша

050103 “Педагогика және психология» мамандығының студенттерінің білімін бақылауға арналған

тапсырмалар мәтіні.

Лектор: доцент Ташкенбаева С.М.

Жетісай 2008 ж.
Алғы сөз
050103 “Педагогика және психология» мамандығының 4 – курс студенттеріне 8- семестрде “Психология тарихы” пәнінен типтік оқу жоспарына сәйкес 3 – кредит (135 сағат) берілген. Оның 30 – сағаты лекция, 15 – сағаты практикалық сабақ, 45 – сағаты ОБСӨЖ, 45 – сағаты СӨЖ – ге бөлінген.
Кредиттік оқыту жүйесінде студенттердің өзіндік жұмысын (СӨЖ ) ұйымдастыру маңызды орын алады.

Оқытушылардың СӨЖ ұйымдастырудағы негізгі функциялары:

- студенттерге бағыт- бағдар беру;

• 
  студенттерге консультациялық көмек, кеңес беру;
  
• 
  студенттердің білімін бақылау, бағалау.
  

• 
  сабақ барысында берілген ақпараттарды белсенді қабылдау;
  
• 
  оқытушының кеңесін негізге алып, өз бетінше дайындалу, өздеріне қатаң талап қоя білу;
  
• 
  күрделі, проблемалық ситуацияларды, күрделі мәселелерге көңіл бөлінуі тиіс.
  

• 
  СӨЖ-ді нақты жоспарлау;
  
• 
  әдістемелік қамтамасыз ету;
  
• 
  СӨЖ тапсырмаларының күнтізбелік – тақырыптық жоспарға сәйкес орындалуын студенттен талап ету.
  

Оқытушының басшылығымен өтетін өзіндік (ОБСӨЖ) жұмысының көлемі типтік оқу жоспарына, пәннің жұмыс оқу бағдарламасына сәйкес анықталып, уақыты, аудиториясы көрсетіліп, оқу кестесіне енгізілген.

Студенттерді қазіргі заман психологиясының міндеттері мен ғылымдар жүйесіндегі алатын орны және маңызымен таныстыру.

Психикалық әрекетті ғалымдар бейнелеу теориясы негізінде түсіндіреді.

Неорганикалық материяның (өлі табиғат) өзінде де түрлі нәрселер сәулеленеді. Мәселен, заттың айнадағы сәулесінен біз оның суретін көреміз, ал егер затты алып кетсек оның суретінің де айна бетінен жоғалып кететіні мәлім. Психикалық бейне де осы іспеттес яғни сыртқы орта әсер етпейінше мида еш қандай психикалық құбылыс пайда болмайды. Айна бетіндегі бейнеде адам миындағы бейнеде “бейнелену” деген бір сөзбен аталғанымен бұл екеуінің арасындағы айырмашылық жер мен көктей. Айна бетіндегі сәуле “жансыз” сәуле болып табылады. Ал адам миындағы пайда болатын бейнелеу процесінің айна бетіндегі сәуледен бір ерекшелігі соңғы бейне өте күрделі, ол жүйке процестерінің жұмысынан туады. Мидағы бейненің екінші бір ерекшелігі – сөздің жәрдемімен бейнеленуі. Бейнеленудің осы бір түрі ұзақ уақыттық тарихи дамудың нәтижесінде адамдардың еңбек ету қызметінің негізінде пайда болған.

Айналадағы заттар мен құбылыстардың адам миында бейнеленуі жануарлардан бөлек, өзгеше жолмен, белсенді түрде сөздің көмегімен жүзеге асады. Адам қоғамдық-әлеуметтік өмірдің жемісі болғандықтан, оның бейнеленуі ұғым, пікір, ой қорытындысы түрінде көрінеді. Ол белсенді әрекеттену негізінде, әртүрлі объектілермен қатынас жасап, өзі солардың бейнеленуіне мүмкіндік туғызады. Бейнелену – заттың миға әсер етуінен ғана болатын бір жақты процесс емес, субъект (адам) пен объектінің (сыртқы орта) өзара байланысының нәтижесі. Адам сыртқы ортаның тигізген әсерін, шама-шарқынша өңдеп, саналы түрде бейнелейді. Бейнелену ми қабаты жықпылдарында адамның жас мөлшері, білім, дағды, икемі, тәжірибесіне орай түрлі деңгейде көрініп отырады. Ғылыми түсінік бойынша, психика, сана зат емес, оны көруге де, суретін түсіріп алуға да болмайды. Сана - сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының мидағы бейнесі. Ол материалдық бейне емес, идеалдық бейне. Сана шындықтың жай суреті, оның жансыз көшірмесі емес, адамның басында, жүйке жүйесінде жасалып жататын шындықтың күрделі бейнесі.

Студенттерді жантану ѓылымыныњ салалары мен тармаќтарыныњ дамуымен, ќалыптасуымен,оларды жіктеу, топтастыру жолдарымен таныстыру.

Қазіргі кезде психология ғылымы көптеген салалар мен тармақтарға бөлініп, ілгері дамып отырған, өрісі кең ғылыми пән. Көп жағдайда олар қоғамдық практиканың өрістеп жатқан қажеттермен белгіленеді. Егер психология алғашқы уақытта теориялық тарабы басымдау, дүниетанымдық пєн болса,ол ќазіргі кезде µзініњ танымдыќ қызметін сақтай отырып, өндірісті, мемлекетті басқарудағы, білім беру жүйесіндегі, денсаулық, заң мекемелеріндегі, мәдениеттегі, спорттағы және т.б. кәсіби практикалық іс-әрекеттің бір саласына айналуда.

Сонымен, осы заман психологиясы көп тармақты білімдер жүйесі ретінде танылып, әртүрлі еңбек тәжірибесімен байланысуда. Әдетте, психология салаларын жіктеудің негізгі принципі – психиканың іс-әрекетте даму принципі. Сондықтан, көбінесе психология салаларын топтастыру негізіне адамдардың әртүрлі еңбектік әрекеттері алынады. Осыған орай психология келесі салаларға бөлінеді.

1. 
   Тәлім-тәрбие (педагогикалық) психологиясы.
   
2. 
   Жас кезеңдерінің психологиясы.
   

А)1879

С)1857

Е)1869

А) Медициналық психология

В) Жалпы психология

С) Әлеуметттік психология

О) Балалар психологиясы

Е) Педагогикалық психология

3. Оқыту мен тәрбиенің заңдылықтарын зерттейтін психологияның қолданбалы саласы:

А) Жас ерекшеліктер психологиясы

В) Балалар психологиясы

С) Педагогикалық психология

О) Әлеуметтік психология

Е) Психодиагностика

4. Стандартталған сұрақтар мен тапсырмаларды пайдалана отырып, белгілі

маңызды қасиеттерді анықтайтын психологиялық әдіс:

А) Әңгіме

В) Анкета

С) Тест

О) Психоанализ

5. Қорқу, қуану, қайғыру - бүл:

В) Психикалық процесс

С) Психикалық жағдай, қалып

D) Рецепторлар