Кесте 9 – Құрақсу көлдеріндегі көксеркенің негізгі биологиялық көрсеткіштері
Жастық
қатары
|
Ұзындығы, см
|
Салмағы, г
|
Фультон
бойынша қоңдылығы
|
N
|
Балық үлесі, %
|
мин-макс
|
орташа
|
мин-макс
|
орташа
|
Баклан көлі
|
2
|
15,0-15,2
|
15,1
|
40-42
|
41
|
1,21
|
3
|
33,3
|
3
|
23,1-26,5
|
24,7
|
120-246
|
187
|
1,20
|
4
|
44,4
|
4
|
33,0-33,4
|
33,2
|
401-452
|
426
|
1,16
|
2
|
22,3
|
Жалпы
|
15,0-33,4
|
23,4
|
40-452
|
192
|
1,20
|
9
|
100
|
Рай көлі
|
2
|
20,0-21,0
|
20,5
|
92-108
|
99
|
1,15
|
3
|
11,5
|
3
|
23,0-29,0
|
25,1
|
120-292
|
178
|
1,10
|
10
|
38,5
|
4
|
31,5-34,5
|
32,3
|
288-470
|
370
|
1,09
|
12
|
46,2
|
6
|
43,0
|
43,0
|
890
|
890
|
1,12
|
1
|
3,8
|
Жалпы
|
20,0-43,0
|
28,6
|
91-890
|
285
|
1,10
|
26
|
100
|
Қоқышкөл
|
4
|
32,5
|
32,5
|
385
|
385
|
1,12
|
1
|
25,0
|
5
|
37,9-39,0
|
38,5
|
759-760
|
760
|
1,34
|
2
|
50,0
|
7
|
48,5
|
48,5
|
1304
|
1304
|
1,14
|
1
|
25,0
|
Жалпы
|
32,5-48,5
|
39,5
|
385-1304
|
802
|
1,24
|
4
|
100,0
|
Сарыкөл
|
2
|
16,5-19,0
|
17,8
|
45-66
|
59,0
|
1,04
|
5
|
33,3
|
3
|
19,5-19,5
|
19,5
|
67-67
|
67,0
|
0,90
|
1
|
6,7
|
4
|
31,9-32,0
|
32,0
|
361-380
|
374,0
|
1,14
|
3
|
20,0
|
6
|
43,0-43,5
|
43,1
|
775-895
|
856,0
|
1,07
|
4
|
26,7
|
7
|
50,0-51,5
|
50,8
|
1440-1640
|
1540
|
1,18
|
2
|
13,3
|
Жалпы
|
16,5-51,5
|
31,9
|
45-1640
|
533
|
1,08
|
15
|
100,0
|
Балқаш алабұғасы. Баклан көлінде алабұға зерттеу ауларында кездеспеді.
Рай көлдеріндегі аулауларда алабұғаның екі данасы кездесіп, олардың дене ұзындығы 16,0-16,2 см, салмағы 70-80 г, жасы 5 жас болды.
Қоқышкөлде ауланған алабұғаның ең үлкені 7-жасар, денесінің ұзындығы 24,0 см, салмағы 300 г. Фультон бойынша қоңдылғы 2,17 болды.
Кесте 10 – Құрақсу көлдеріндегі балқаш алабұғасының негізгі биологиялық көрсеткіштері
Жастық қатар
|
Ұзындығы, см
|
Салмағы, г
|
Қоңдылық
Фультону бойынша
|
N
|
% бойынша балық үлесі
|
мин-макс
|
орташа
|
мин-макс
|
орташа
|
Қоқышкөл
|
5
|
20,0-20,5
|
20,3
|
160-185
|
172,5
|
2,07
|
2
|
50,0
|
6
|
20,0-20,0
|
20,0
|
187-187
|
187
|
2,32
|
1
|
25,0
|
7
|
24,0
|
24,0
|
300
|
300
|
2,17
|
1
|
25,0
|
Жалпы
|
20,0-24,0
|
21,6
|
160-300
|
211
|
2,17
|
4
|
100,0
|
Сарыкөл
|
4
|
12,5-13,5
|
13
|
38-54
|
46
|
2,07
|
2
|
15,4
|
6
|
20,5-21,5
|
20,8
|
185-215
|
200
|
2,21
|
3
|
23,1
|
7
|
22,0-24,0
|
22,5
|
225-310
|
250
|
2,19
|
8
|
61,5
|
Жалпы
|
12,5-24,0
|
20,7
|
38-310
|
207
|
2,18
|
13
|
100,0
|
Сарыкөлдегі зерттеу аулары көрсеткендей алабұға үйірінің жастық құрамы 4-7 жастық балықтар, дене ұзындығы 12,5-24,0 см, орташа 20,7 см және салмағы 38-310 г, орташа 207 г балықтар құрады. Фультон бойынша қоңдылық көрсеткіштері 2,07-2,21, орташа 2,18 тең болды (10-кесте).
Сонымен, 2010 жылы жүргізілген зерттеу нәтижелерін қорыта айтсақ:
-
Құрақсу көлдерінің ихтиофаунасын 4 тұқымдасқа жататын 10 түрлі балық құрады.
-
Құрақсу көлдерінің ихтиофаунасында басым болған кәсіптік ауланатын түрлер: каспий қаракөзі, сазан және көксерке.
-
Жүргізілген шабақтық сүзгі ауларының талдауы көрсеткендей Құрақсу көлдерінде балықтардың табиғи көбеюі анықталды және бұл көлдерде көктемгі уылдырық шашу кезеңінде кәсіптік балықтардың уылдырық шашуына қолайлы жағдайдың бар екендігін көрсетеді.
-
Құрақсу көлдерін республикамыздың қор көлдерінің санатынан шығарып табиғат пайдаланушылардың аталған көлде тиімді балықшаруашылық кәсіпшілігін жүргізуге мүмкіндік беру.
-
Қосымша балық өнімділігін арттыру мақсатында Балқаш көліне жат емес сазан және өсімдік қоректі балықтардың шабақтарын отырғызуға (балық шаруашылығында қабылданған отырғызу нормативтерін ескере отырып) болады.
-
Құрақсу көлдері Балқаш бассейніне қарасты болғандықтан балықтың кәсіптік өлшемдері, балық аулау және тыйым салу ережелері бұл көлдерде де сақталуы керек.
Әдебиеттер
-
Тимирханов С.Р., Меркулов Е.А. Ихтиофауна Кураксуских озер (р. Аксу, басс. оз. Балхаш). Вестник КазГУ, серия биологическая. 1998. №5. – С. 67-72.
-
Правдин И.Ф. Руководство по изучению рыб. М.: Пищевая промышленность,1966.-376 с
-
Мина М.В. О методике определения возраста рыб при проведении популяционных исследований // Типовые методики исследования продуктивности видов рыб в пределах их ареалов.- Вильнюс, 1976.- Ч.2.- С. 31-37.
-
Никольский Г.В. Теория динамики стада рыб. – М.: Пищевая промышленность, 1974. – 448с.
-
Никольский Г.В. Экология рыб. – М.: Высшая школа, 1974. – 376с.
-
Майорова А.А. К методике определения возрастного состава улова //Труды Азово-Черноморской научной рыбохозяйственной станции.;1934. – С.15-63.
-
Бәйімбет Ә.А., Темірхан С.Р. Қазақстанның балықтәрізділері мен балықтарының қазақша-орысша анықтауышы. – Алматы, 1999. – 347 б.
-
Дукравец Г.М., Мамилов Н.Ш., Митрофанов И.В. Аннотированный список рыбообразных и рыб Республики Казахстан // «Известия НАН РК», сер.биол. и мед. №3 (279). Алматы: Гылым. 2010. С. 36-49.
Достарыңызбен бөлісу: |
