Кескіндеме және қолданбалы өнер.
Кескіндеме және қолданбалы өнер. Прогрессивті бағыттағы орыс суретшілері қазақ халқының өмірі мен өмірін бейнелеуге үлкен үлес қосты. Қазақстанда әртүрлі экспедициялардың құрамында болған Б.Смирнов, О.Федченко, П.Кошаров және басқа бейнелеу өнерінің өкілдері өздерінің бірқатар шығармаларында халық өмірін бейнелеген. Қазақстан мен Орта Азия тақырыбы белгілі орыс суретшісі В.Верещагиннің шығармашылығында ерекше мәнге ие болды.Лепсинскі аймағын қоршап тұрған таулар қазақ өлкесінің сұлулығын асқан шеберлікпен жеткізеді.
Көрнекті суретші Н.Хлудов өзінің барлық маңызды туындыларын қазақстандық тақырыпта жасады. Суретшінің «Мал айдау», «Отын үшін» атты туындыларында қазақ даласы үлкен сүйіспеншілікпен бейнеленген.
Қазақ халқының қолданбалы өнері ғасырлар бойғы даму дәстүріне ие болды. Халық қолөнер шеберлері жасаған бұйымдар 19 ғасырдың ірі көрмелерінде, Петропавлда, Көкшетауда, Нижний Новгородта және басқа қалаларда көрсетілді. Өнімдерді жасау әдістері мен технологиялары ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келеді. Сырмақтар, текеметтер - киізден жасалған кілемдер, тұскиіз - қабырғалық киізден жасалған кілемдер және басқа көптеген киіз бұйымдары өте жақсы болды, оларды жасауда қазақтың ою-өрнегі үйлесімді қолданылды, ол оның барлық негізгі түрлерінде - зооморфтық, өсімдік және геометриялық формаларында бай болды. Сондай-ақ, күміс және сүйек төсеніштерімен садақ жасау мен атқа міну, зергерлік бұйымдар және басқалары кеңінен таралған. Қазақтардың отырықшы өмір салтына біртіндеп көшуі қолданбалы өнердің бірқатар бағыттарының дамуына әсер етті.
Ағаш бұйымдарын ағаш шеберлерінің жасау өнері жоғары деңгейге көтерілді. Өнімдер малшылар мен фермерлерге арналған. Олар сондай-ақ бай оюлар мен сүйек оюларын қолданды.
Ою-өрнек өнері әйелдер мен ерлердің киімдері мен түрлі құрал-жабдықтар жасауда кең қолданысқа ие болды. Киіз үйдің ішкі безендірілуіне назар аударыла берді. Ауылдарда, бұрынғыдай, қазақ қолөнерінің ағаштан жасалған бұйымдары зауыттық өндіріс өнімдерімен сәтті бәсекелесті. Металлдан жасалған бұйымдар кең тарала бастады.
Жергілікті зергерлер сакина, сырға, алқа сияқты әсем бұйымдар жасады. Қазақ ауылында зергерлер лайықты құрмет пен ілтипатқа ие болды. Зергерлік бұйымдардың негізгі тұтынушылары қазақтың бай малшылары мен феодалдық топтары болды.
Достарыңызбен бөлісу: |