Реферат тақырып: Хирургиялық операция. Түсініктеме. Хирургиялық операциялардың түрлері
Хирургиялық операциялардың міндеттері
жүктеу/скачать 28.83 Kb.
|
| 2.Хирургиялық операциялардың міндеттері:
Хирургиялық операцияның міндетіне асқынған сұйықтықтарды шығарып іріңді ағызу, сарсулы қуыстар, ұлпалар мен мүшелерден ағзаға тыс заттарды, сүйектің ұсақ сынықтары, оқ кесектерін, бытыраларды алып тастау, зақымдалған ұлпалар мен мүшелерді жартылай алып тастау, асқазан, өкпе, ішек, (резекция) т.б. өт қабын алып тастау, ұлпалар мен мүшелердің арасындағы анатомиялық бүтіндікті қалпына келтіру, жараны алғашқы хирургиялық өңдеу, жарыққа жасалған операция немесе қызметі жағынан тиімді анатомиялық байланыстар жасау - өңештің, асқазан қалтқысының (привратник), ішектің түйілуінде айналма байланыстар (анастомоз) салу, т.б. жатады. Операциялық жарақаттың түріне қарай хирургиялық операциялар қанды және қансыз болып бөлінеді. Қанды операцияларда ағзаға жара салынады, ал қансызда - тері мен кілегей қабықшаның бүтіндігі бұзылмайды. Қансыз операциялар аз жасалады. Оның қатарына шыққан мүшелерді қалпына келтіру, сынықтарды салу, ағзаларға (өңеш, қынап, ішек, несеп жолы, т.б.) түтік-буж салу, катетеризация, табиғи тесіктер арқылы бөгде заттарды алып тастау, эндоскопиялық зеріттеулер жатады. Қажеттілігіне байланысты хирургиялық операциялар емдік және диагностикалық болып бөлінеді. Егер де диагностикалық операция кезінде асқынған ауру табылса, онда басында диагностикалық болып басталған операция кейінірек емдік болып жалғастырылады, бірақ өзгерістің жайылып кеткеніне байланысты бұл операцияны толығымен жасауға мүмкіндік болмайды. Мұндай кезде диагноз қоюмен ғана шектеледі. Емдік операциялар көлемі мен маңызы жөнінен көлемді, толық (радикальная) және шектелген, толық емес (паллиативная) болып бөлінеді. Көлемді, толық операцияларда асқынған ауру өзгерістері алынып тасталса, шектелген операцияларда науқастың жағдайы жеңілдетіледі, бірақ негізгі асқынған өзгерістер ағымына онша әсер етпейді. Шектелген операцияның мысалы ретінде асқазан қатерлі ісігінде жасалатын айналма асқазан-ішектік байланысты (обходной гастро-энтероанастомоз) айтуға болады. Осы операция асқазан қалтқысының қатерсіз ісігі әсерінен тарылуында жасалса, онда бұл операция толық болып табылады. Сонымен, операцияның толықтығы хирургиялық операцияның көлемі мен түріне ғана байланысты емес, аурудың даму сатысы, кезеңі және түріне де байланысты болады. Сонымен бірге операциялар алғашқы және екінші кезектегі болып бөлінеді. Алғашқы операция жасауға жарақаттың немесе аурудың барлығы себеп болса, екінші кезектегі операциялар асқынуларды емдеу үшін жасалады. Мысалы: аяқ-қол артерия тамырларының эмболиясында жасалатын эмболэктомия операциясы алғашқы операцияға, ал эмболиядан кейін қоректілік жетіспеушілігінен болған шіруде жасалатын аяқ-қолды кесіп алып тастау операциясы (ампутация)- екінші кезектегі операцияға жатады. Операциялық жарақаттың ауырлығы мен оның ұзақтығына байланысты операциялар үлкен және кіші болып бөлінеді. Негізінде кіші операция, - деп емхана - амбулатория жағдайында жасалатын шағын, жарақатсыз операцияларды атайды. Бірақ, сонымен бірге бұл операцияға басқаша көзбен қарауға да болады. Кез-келген операцияның науқас үшін қауіптілігі бар. Бұл қауіптіліктер мыналарға байланысты: шокты тудыруы мүмкін, ауырсыну, қан ағу мен жараның қоздырғыштармен ластану мүмкіншілігі пайда болады. Кейбір қауыпті жағдайлар көбінесе қолданылған жансыздандыруға, тоңазуға, психалық жарақатқа, т.б. байланысты болуы мүмкін. Осы айтылғандарды естен шығару кейде ең кішкентай операцияның өзін асқындырып, қауыпті етуі мүмкін. Жараға қоздырғыштардың түсу-түспеуіне байланысты хирургиялық операциялар асептикалық, асептикалық емес және іріңді операциялар болып бөлінеді. Асептикалық емес операция деп – жараға инфекция түсірмей, таза жасауға мүмкіндік болмаған жағдайды айтады (тік ішекке, ауыз қуысына, т.б. жасалған операциялар), ал іріңді операциялар деп - іріңді, анаэробты қабынулар бар ұлпаларға жасалған операцияларды атайды. Хирургиялық операция үш негізгі кезеңнен тұрады: жедел қол жеткізу (органның немесе патологиялық ошақтың ашылуы), жедел қабылдау (ағзадағы немесе патологиялық ошақтағы хирургиялық манипуляциялар) және жедел шығу (жедел қол жеткізу кезінде зақымдалған тіндердің тұтастығын қалпына келтіру жөніндегі шаралар кешені). Хирургиялық техникада хирургтың қолындағы құралдардың механикалық әсері Негізгі болып табылады. Сонымен қатар, адам тініне әсер ету үшін температуралық әсер (криохирургия, термокоагуляция және т.б.), электр тогы (мысалы., электрокоагуляция), радиожиілік әсері (жүректің өткізгіш жүйесінің аберрантты сәулелерінің радиожиілік абляциясы және т.б.), лазерлік сәулелену энергиясы, ультрадыбыстық.Хирургиялық емдеу әдісі басқа негізгі емдеу әдісінен ерекшеленеді — консервативті — тіндердің қосылуы мен бөлінуінің болуы-екі негізгі техникалық әдіс. Емдеудің хирургиялық әдісі негізгі — емдік әсерден басқа, оны қолдану әрдайым белгілі бір дәрежеде айқын хирургиялық жарақатпен бірге жүретіндігімен ерекшеленеді. Емдік Радикалды. Мақсат-патологиялық процестің себебін толығымен жою (асқазан қатерлі ісігіндегі гастрэктомия, холецистит кезіндегі холецистэктомия). Радикалды хирургия міндетті түрде органо-жою операциясы емес. Тыртықты стриктураға арналған өңеш пластикасы сияқты қалпына келтіру-қалпына келтіру (пластикалық) радикалды операциялардың үлкен саны бар. Паллиативті. Мақсат-патологиялық процестің себебін ішінара жою, осылайша оның ағымын жеңілдету. Радикалды хирургия мүмкін болмаған кезде жасалады (мысалы, ісіктің көрінетін бөлігін алып тастау, қалта жасау және бір сабақты колостомия салу арқылы Гартман операциясы). Операцияның атауына кейде оның мақсатын сипаттайтын түсіндірме термин енгізіледі. Паллиативті хирургия әрдайым науқасты емдеудің мүмкін означаетстігі мен үмітсіздігін білдірмейді (мысалы. фалло тетрадасында ("көк" жүрек ақауы) нәресте кезіндегі паллиативті операциядан кейін, кейіннен түбегейлі хирургиялық түзету мүмкіндігі бар). Симптоматикалық. Мақсат-науқастың жағдайын жеңілдету. Қандай да бір себептермен радикалды немесе паллиативті хирургия мүмкін болмаған кезде орындалады. Операцияның атауына оның мақсатын сипаттайтын түсіндірме термин енгізіледі (өңеш қатерлі ісігімен ауыратын науқастардағы қоректік гастростомия; жалпы ауыр жағдайдағы және холецистит ұстамасындағы дренажды холецистотомия, ыдырайтын сүт безі қатерлі ісігіндегі санитарлық мастэктомия). Симптоматикалық хирургия әрдайым науқасты емдеудің мүмкін означаетстігін және перспективасыздығын білдірмейді, көбінесе симптоматикалық хирургия кезең ретінде немесе радикалды емнің қосымшасы ретінде жасалады. жүктеу/скачать 28.83 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|