Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары
жүктеу/скачать 5.34 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ключевые слова: сенсорное отклонение, инклюзивный класс, специальные
оборудования, инклюзивное образование Summary. This article discusses the special practical interest in the modeling of the subject- educational environment, the use of innovative forms of work in an inclusive education. The development of inclusive education can serve as a catalyst for positive changes in the educational activities of educational institutions at all levels. The educational environment suitable for the standard will undoubtedly improve the quality of education, and the inclusion of children with special needs in secondary schools will provide an opportunity for teachers to master modern innovative technologies. Key words: sensory deviation, inclusive class, special equipment, inclusive education Бҥгінгі таңда инклюзивті мектепте заманауи талаптарға сай келетін жаңа білім ортасын жобалау мәселесі ӛте ӛзекті болып табылады.Білім ортасы ӛз кезегінде оқушының қойылған мақсаттарды сәтті іске асырудың, оның тҥрлі аспектілердегі (физикалық, интеллектуалды, моральдық, т.б.) даму оңтайлылығының кепілі бола алады. Кеңістіктік-заттық компоненттің жобалануы мен ҧйымдастырылуына Я.А.Коменскийдің «Ҧлы дидактикасында» назар аударылды. Оқу орнынының кеңістіктік-заттық ортасы оның еңбегінде балаға деген қызықтылығына тҧрғысынан қарастырылды: «Мектептің ӛзі іштен де, сырттан да кӛзге жақсы 394 кӛрінетін жайлы орын болуы тиіс. Іштей ол жарық, таза, суреттермен безендірілген болуы керек: атақты адамдардың портреттері, географиялық карталар, тарихи оқиғалардың ескерткіштері, кейбір эмблемалар. Ал сырттай мектеп тек ойын меен серуенге арналған алаң ғана емес (оны балалардан ажыратуға болмайды), оқушылардың кей уақытта кіріп ағаштардың, гҥлдер мен ӛсімдіктердің кӛрінісін тамашалауына болатын шағын бақшадан да тҧруы тиіс. Егер осылай болған жағдайда, балалар мектепке қызықты кӛріністерге куә болуға ҥміттенетін жәрмеңкеге барғандай барар еді». Инклюзивті сыныптың білім ортасының кеңістіктік-заттық компоненттерін жобалауға келесілер қосыла алады: мектеп ғимаратының архитектурасы, ішкі баққылау дизайны қҧрылымының ашық-жабықтылығының деңгейі, мектеп ғимараатындағы бӛлмелердің кӛлемі мен кеңістіктік қҧрылымы, олардың кеңістіктік ӛзгеруінің жеңілдігі, олардың ішіндегі субъектілердің кеңістіктік қозғалысының мҥмкіндігі мен кеңдігі және т.б. Сынып бӛлмесінің қол жетімділігі – инклюзивті білім ортасында оқытудың ӛте маңызды алғышарты. Инклюзивті мектепте барлық бӛлмелер мен аймақтар (орталықтар) қарапайым оқушыларға да, мҥмкіндігі шектеулі оқушыларға да қол жетімді болуы керек [1, 56 б]. Мҧның бір артықшылығы – оқушылардың назары алдында тҧрған оқушыға аударылады. Мҧғалім оқушыларды кӛріп тҧрады, олардың әрекетін бақылай алады. Дегенмен, мҧндай орналастырудың оқу ҥдерісіне әсер ететін елеулі кемшіліктері бар.Ең алдымен, оқыту оқушыға орталықтандырылған болып келеді де, оқушылардың қҧрдастарымен дискуссия және диалог арқылы білім алу мҥмкіндігі кҥрт кемиді. Мҧндай жағдайда оқудың ӛзі кейбір оқу материалдарын пассивті игеру (chalk and talk) тҥріне ауысады және оқушылардың оқу ҥдерісіне қатысуы азаяды. Бҧл жағдайда оқушының индивидуалды ерекшеліктеріне сәйкес келу қиындық туғызады. Оқушылар білім беру ҥдерісінің белсенді қатысушылары емес, «білімді» пассивті тҥрде алушыға айналады. Тҥрлі ерекшеліктері бар балалар мҧндай оқытудың кемшіліктерін ерекше сезінеді. Мҧндай балалар дәл мҧғалімнің алдында отырып ыңғайсыздық сезінеді және ӛз қҧрдасатарымен қарым-қатынасқа тҥсе алмайды. Әрине, бҧл кезде мҥмкіндігі шектеулі балалардың академиялық дағдыларының ӛсуіне мҥмкіндік пайда болады, бірақ әлеуметтік кедергілер ӛсіп, беки тҥседі. Оқу ҥдерісінің тағы бір мақсаты – мҥмкіндігі шектеулі балалардың оған қатынасуы, мҧны осы орналастыру тәсілі арқылы іске асыруға болады. Оқытудың бҧл моделінде оқушылар тек ӛздеріне жақын отырған балалармен ғана араласа алады. Оқушылардың барлығына оқу тиімді болуы ҥшін олардың әркелкі қарым-қатынасқа тҥсу мҥмкіндігін қамтамасыз ету қажет [2, 77 б]. Сыныптың физикалық ортасының моделіне оқушылардың аралас тобын жүктеу/скачать 5.34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|