Бір таңбалы сандарды жазбаша
көбейту және бөлу тәсілдері
Қосындыны санға көбейту үшін, әр қосылғышты сол санға көбейтіп, содан шыққан көбейтінділерді қосу керек.
Қосындыны санға бөлу кезінде әрбір қосылғыш осы санға бөлінетін болса, онда тиімді есептеу үшін әр қосылғышты санға бөліп, алынған нәтижені қосуға болады.
16
Көбейту және бөлу кестесі
Көбейту мен бөлу - өзара кері амалдар
4·3=12 12 : 4 = 3
3·4=12 12 : 4 = 4 көбейту мен бөлу кері амалдар
3 ·2 = 6 6 : 2 = 3
3 · 2 - көбейтінді 6 : 2 - бөлінді
6 - көбейіндінің мәні 3 - бөліндінің мәні
3 - көбейткіш 6 - бөлінгіш
2 - көбейткіш 2 - бөлгіш
Қорытынды: егер көбейтіндінің мәнін көбейткіштердің біріне бөлсе, онда екінші көбейткіш шығады.
Көбейткіштердің орындарын ауыстырғаннан көбейтіндінің мәні өзгермейді. Бұл көбейтудің ауыстырымдылық қасиеті.
Мысалы, 4 · 3 = 12 3 · 4 = 12
9
Амалдардың орындалу тәртібі
Есінде сақта! Жақшасыз өрнектерді алдымен көбейту мен бөлу амалдары, ол одан кейін қосу мен азайту амалдары жазылу ретімен солдан оңға қарай орындалады.
56:8+97-12 = 7+97·12 = 104-12 = 92
72:9+6·3 = 8+18 = 26
59-57 = 59-35 = 24
86+42:6-3·8 = 86+7-24 = 93-24 = 69
Кез келген санды 1-ге көбейткенде сол санның өзі шығады.
Кез келген санды 0-ге көбейткенде нөл шығады.
Нөлге бөлуге болмайды.
Жұп сандар мен тақ сандар
2-ге қалдықсыз бөлінетін сандарды жұп сандар дейміз.
2-ге қалдықпен бөлінетін сандарды тақ сандар дейміз.
Өрнек және оның мәні
7·5-көбейтінді немесе өрнек 35:5-бөлінді немесе өрнек
7·5 = 35 35 : 5 = 7
7 - көбейткіш 35 - бөлінгіш
5 - көбейткіш 5 - бөлгіш
35 -көбейтіндінің немесе 7-бөліндінің немесе
өрнектің мәні өрнектің мәні
Достарыңызбен бөлісу: |
