257
Тапсырма
Л.С.Выготскийдің ''оқыту артынан дамуды ертеді'' деген сөздерін еске түсіріңдер. Атақты психолог айтқан оқыту қандай талаптарға жауап беруі керек?
«Оқыту қағидалары» схемасын құрастырыңыз.
Адамзат тарихындағы объективті және әлеуметтік құбылыстар ретінде оқыту мен тәрбие туралы айтылған кезде «Тәжірибе табыстау» сөздерін пайдалау қаншалықты заңды және неліктен бұл сөйлем нақты топтың тәрбиеленушілеріне қатысты бүгінгі педагогтың оқытуының мен тәрбиесіне қатысты айтылмайды.
Мектеп жасына дейінгі оқытудың спецификасы неде, тұжырымдаңыз.
Балаларды оқыту кезінде жасауға болатын мәселелі жағдайды ойдан шығарыңыз, оны шешу технологиясын сипаттаңыз.
Мектеп жасына дейінгі жастағы балаларды оқытудағы күшті және әлсіз жақтарын неден көресіз?
258
XIII тарау
ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІСТЕРІ МЕН ТҮРЛЕРІ
Оқытудың әдістері мен нысандары туралы түсінік
Оқыту түрлі әдістермен іске асады. Грек тілінен аударғанда «метод» бір нәрсеге жету жолы, мақсатқа жету әдісі дегенді білдіреді.
Оқыту әдістері - дидактикалық мақсаттарға жетуге бағытталған педагогтың және үйренуші балалардың өзара байланысқан жұмыс әдістерінің жүйесі.
Әдістің мұндай анықтамасында оқыту процесінің екі жақты сипаты белгіленеді. Оқыту әдістері педагогтың қызметімен шектеледі, балалардың тәжірибелік қызметімен
байланысқан танымдық қызметін арнайы әдістерімен ынталандырады және бағыттайды деп болжайды. Сонымен, дидактикалық мәселелерді шешуге тәуелді, педагог пен балалардың дара байланысқан қызметтерінде көрінетін айтуға болады.
Әр әдіс педагогпен үйренушілердің белгілі тәсілдерінен тұрады. Оқыту тәсілі әдіске қарағанда, әлде қайта оқуға бағытталған. Тәсілдердің теркесі оқыту әдісін құрайды. Тәсілдер әркелкі болған сайын, соғұрлым олар кіретін әдісте мазмұнды және ықпалды болады.
Мысалы, үлкен топта күз туралы әңгімелесіп жатыр. Педагог әңгіме әдісінің кең тараған тәсілдерін қолдана алады. Балаларға сұрақ қою, түсіндіру, балалардың өзіне әңгіме. Чайковскийдің «Октябрь» («Жыл мезгілдері» циклінен) музыңасын баяу қойып әңгімені бастауға болады, ал содан кейін иллюстративті материал ретінде балалардың шығармашылық
259
жұмыстарын көрсетуге болады (суреттер, аппликациялар, шишкалар, емен жаңғақтарынан жасалған заттар, магнитафонға жазылған балалар әңгімелері, балаларға таныс әдеби шығармалардың үзінділерін тыңдау,топпен бірге табиғат
календаріне талдау жасау және т.б. Оқыту тәсілдерінің тіркесінің екінші нұсқасы нәтижелілірек, өйткені бұл тәсілдер баланың есінде және қиялында күздің суреттерін, оның аз бояуларынқалдырады, кейін олар өзкезінде сөйлеу мен ойлау қызметін белсендіруге әкеледі.
Әртүрлі оқыту әдістеріне бірдей тәсілдер кіруі мүмкін. Мысалы, есте сақтау, жұмбақ пайдалану, іс-қимылды көрсету, сұрақтар тәсілдері бақылау, әңгімелесу, жаттығу, эксперимент жасау әдістерінің құрамына кіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |