С. А. Козлова, Т. А. Куликова



Pdf көрінісі
бет221/278
Дата14.02.2023
өлшемі4.62 Mb.
#469553
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   278
Кітап мектепке дейінгі тәрбие

Өз ойымен құрастыру – құрастырудың күрделі түрі, мұнда 
бала барлық мәселелерді өзі шешеді: өз алдына қызметтің 
мақсатын қояды,оны жоспарлайды, қажетті материалдарды 
жинап алады, ойын жүзеге асырады. 
Тәжірибелі педагог, бұл құрастыру түрін ұйымдастыра отырып, 
ойдың қалыптасуынан бастайды, өйтпесе балалар өздері 
бірнеше рет істеген нәрселерін жасайды. Бөбектерге ол ойды 
ақырындап білдіреді: ойыншықты көрсетіп, оған арнап бірдеме 
салып беруді ұсынады. Мысалы, матрешка серуенге шықты, ал 
аулада шалшық, ол аяғын суламау үшін не салып беру керек? 
Матрешка шаршады, отырып демалуы үшін оған не салып беру 
керек? Конструктивті ой – түрлендіргіш ой қызметінің нәтижесі 
болғандықтан, орта және үлкен жастағы балалармен 
әңгімелесу жүргізу ұсынылады; олар серуенге шыққанда қандай 
құрылыстарды байқағанын еске түсіруді, әсіресе не ұнады; 
ғимараттар бейнеленген фотографияларды, суреттерді қарап 
шығу. Әр балаға ойын жүзеге асыруда алдынғы игерген 
машықтарын жаңаша қолдануды, өз шығармашылығынан 
қуаныш сезінуге көмек беру қажет. 
Шарттар 
бойынша 
құрастыруға 
көп 
дамытатын 
мүмкіндіктер кіреді. Балалар белгілі бірнеше затты, ғимаратты 
(көпір, кеме) құрастырып үйренгеннен кейін өткізіледі. 
Құрылысты жасап орындауды ұсынғанда белгілі параметрлері 
(өзен ені, көпірдің биіктігі астынан өте алатындай кеменің
яхтаның биіктігіне сәйкес келуі керек).
Берілген шарттарға сәйкес, бала өз бетімен құрылыстың 
ұзындығын және биіктігін және т.б. анықтауы қажет. 
И.И.Поддьяковтың, 
Л.А.Параманованың 
зерттеулерінде 
құрастырудың бұл түрінің түрлендіргіш ойлау қызметіне, 
жинақталған түсініктердің қалыптасуына әсері ашылған. 
 «Модельдер бойынша құрылыс» - Р.Лурия зерттеп 


405 
дайындаған құрастырудың түрі. Балаға құрылыс моделі беріледі 
(сурет, педагог беті қағазбен желімденген жасаған құрылысы), 
ол қағаз конструкцияның құрамдас элементтерінің кескіні 
жасырады (диван, қақпа, автомобиль моделі). Бала басында 
модельді талдайды: құрамдас бөліктерін бөледі (диванның 
отырғышы, арқалығы, шынтаққойғышы), содан кейін модельді 
қайта жасауға қажет формаларды жинайды. Ұйғарған 
геометриялық фигураларды ойша құрастыру, олардың бір-біріне 
қатысты жылжыту басталады (отырғыш үшін үш кубикті алуға 
болады, мүмкін оларды екі қысқа пластинамен ауыстыру керек 
шығар? Диванның арқалығы жіңішке қысқа қырға қойылған 
төрт кірпіштен жасалады. Екі пластинаны алып, бірінің үстіне 
бірін қойып жасаған дұрыс шығар?). Әр қарастырылған 
құрастыру түрінің өз артықшылықтары бар, сондықтан бүкіл 
мектепке дейінгі кезеңде балалармен білім беру жұмысында
оларды үйлестіру қажет. Құрастырудың кезкелген түрін 
ұйымдастыруда 
педагогтың 
оқытушылық 
әсерін 
және 
дербестікті, балалардың шығармашылығын орынды қиыстыру 
қажет.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   278




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет