Сабақ барысында берілген ақпараттарды белсенді қабылдау; оқытушының кеңесін негізге ала отырып, өз бетінше дайындалу

7 – сурет.

1) сұраныс инфляциясы. Экономикада кейде ұсынысқа қарағанда сұраныс шығындары көбірек болады. Артық сұранысқа өндіріс артық көлемімен жауап бере алмайды, өйткені барлық ресурстар қамтылған. Бұл артық сұраныс бағаның өсуіне инфляциясын тудырады.

Инфляция жағдайында ақша сатып алу қабілетін жоғалтады, ақша құнын инфляция анықтайды. Инфляция мөлшері жоғары болса, нақты баланс саны төлем болады. Табысына қарай халық ақшаны аз мөлшерде жұмсаса, жылдамдық арта түседі. Инфляциялық үзіліс – ЖҰӨ-ді толық жұмысбастылықтың инфляциялық емес деңгейіне төменднту үшін қажетті жиынтық сұраныс (жиынтық шығындар) кему көлемі.

Ақша реформасы

Жазбаша бақылау

3 апта 3 балл
1. Ақша туралы түсінік
2. Ақша реформасы

3. Ақша қызметтері

4. Ақша реформасының өткізудің қажеттігі

5. Мемлекеттік банктің басты міндеті

6. Ақша реформалар нәтижесінде алтын монета айналысы

7. Ақша реформасының нәтижесі

8. Ақша реформасының мәні

Ақша реформасы

Тест

3 апта 1 балл

1. 
   Алтын монета айналысы бар алтын монометаллизм жүйесі қай жылы енгізілді?
   

Б) 1922-1924 жж.

С) 1905-1907 жж.

Д) 1888-1898 жж.

2. 
   Қай жылдар аралығында ақша 10 мың есеге құнсызданды?
   

Б) 1922-1924 жж.

С) 1905-1907 жж.

Д) дұрысы жоқ

3. 
   Қай жылдың соңында "Еңбек паегін" ақысыз беру басталды?
   

Б) 1897 ж.

С) 1907 ж.

4. 
   Қай жылы оқушыларға тегін киіммен қатар пәтерақы және комуналдық қызмет үшін төлем мүлдем алынбады?
   

Б) 1920 ж.

С) 1919 ж.

Д) бәрі дұрыс

5. Мемлекеттік банктің басты міндеті?

А) Ақша реформасын жүргізуге дайындық жасау

Б) Ақшаның халыққа берілуін бақылау

С) Өз қорын жинау

Д) дұрысы жоқ

6. Қай жылы 1 рубль алдынғы 10 мың рубльге теңесті?

А) 1922 ж.

Б) 1921 ж.

С) 1920 ж.

Д) 1923 ж.

7. 1922 жылдары ақшаларды қайта есептеу, олардың төрт нөлін сызып тастау әдісі қалай аталды?

А) Деноминациялау

Б) Инфляция

С) Жауабы жоқ

Д) Стагфилиция

8. 
   Ақша реформасы екі кезеңде жүргізіледі. Оларды ата ...
   

Б) 1921 ж. 25 қазан және 16 желтоқсан

С) 1922 ж. 25 сәуір және 10 қыркүйек

Д) дұрысы жоқ

8. 
   Ақша реформасын ұйымдастырушы кім?
   

Б) В.И. Ленин

С) С.А. Василивич

Д) В.И. Сталин

8. 
   Ақша реформасы қай жылдары болды?
   

Б) 1922-1923 жж.

С) 1895-1897 жж.

Д) 1888-1889 жж.

11. 1993 жылғы ҚР-дағ ақша реформасын жүргізу немен сипатталады:

А) кейбір елдердің , онң ішінде Қазақстанда рубль аймағында қайта құруына әрекет етуімен;

В) қолма-қолсыз ақша айналымы үшін параллель валюта енгізуімен;

С) Қазақстанның саяси тәуелсіздігіне ұмтылуы, нарықтық экономикаға өтуі, өз ұлттық валютасын енгізуімен;

D) әскери шығындарды жабу үшін;

Е) инфляциямен күрес үшін.

12. Мал, аң терісі, қайыршақ және т.б. айырбас құралдары өзіндік құнның қандай формасын қызмет атқарды:

А) толық(айқын) құн формасы;

В) ақшалай құн формасы;

С) жалпыға бірдей құн формасы;

D) бартерлік құн формасы;

С) жалпыға бірдей эквивалент формасында.

13. Дүние жүзiлiк ақша бiрлiгi болып не табылады:

А) Алтын;

В) СДР;

C) ЭКЮ;

Е) АҚШ доллары.

14. Самолетке билет алғанда ақша қандай қызмет атқарады:

1. 
   айналыс құралын, себебі бұл жерде тауар және ақша қарсы қозғалыста болады (мен төлеймін – маған билет береді);
   
2. 
   төлем құралын, себебі ақша қозғалысы тауар қозғалысынан озады;
   

3. 
   дүниежүзілік ақша, себебі самолетпен туристік сапарға басқа елге ұшады;
   
4. 
   құн өлшемі қызметін, себебі төленген ақша билет құнымен сәйкес келеді.
   

А) мүмкін, болашақта электронды карточкаларға, чектерге, вексельдерге толық ауыстырылады;

В) жоқ, ақша айналыссыз тауар айналсы да болмайды;

С) тауар мен ақшаны бір – бірінен ажыратуға болмайды;

D) тауар өндірісі қайда болса, сол жерде ақша болады;

Е) жоқ, өткені ақша барлық тауарлы өндірістің ізімен және қосымшасы болады.

16. 1993 жылы ақша реформасының ерекшелігі, оның 1922, 1947 жылдардағы ақша реформаларынан айырмашылығы :

1. 
   айырас монетасы айырбасқа түскен жоқ;
   
2. 
   жаңа баға масштабы тағайындалды;
   
3. 
   ұлттық валюта енгізілді;
   
4. 
   ақша жүйесі өзгерген жоқ;
   

17. Айналыс құралы қызметін атқарады:

А) нағыз ақшалар;

В) нақты ақшалар;

С) Орталық банк;

D) қолма-қолсыз ақшалар;

Е) бағалы қағаздар.

18. 1993 жылғы ҚР-да шығарылған теңге бұл:

А) қағаз ақшалар;

В) несиелік ақшалар;

С) қағаз және несиелік ақшалар;

D) монеталар;

Е) дұрыс жауап жоқ.

19. 1993 жылы Қазақстанда рубль теңгеге қандай қатынаста айырбасталды:

А) 1: 100;

В) 1: 200;

С) 1: 300;

D) 1: 400;

Е) 1: 500.

20. ҚР ақша белгілері неден тұрады:

А) қазынашылық билеттерден;

В) монеталардан;

С) банкнота және монеталардан;

D) металл монеталардан;

Е) қағаз ақшалардан.

21. Рубль зонасынан ең бірінші боп шыққан елдер:

А) Украина және Белорусия;

В) Эстония және Латвия;

С) Қазақстан және Қырғызстан;

D) Қырғызстан және Өзбекстан;

Е) Ресей.

22. Монета дегеніміз не:

А) заңмен белгіленген формасы, сыртқы түрі, салмағы бар металлдан жасалған ақша белгісі;

В) мемлекеттің шығыстарын жабуға шығарылған және мәжбүрлік номиналымен белгіленген металлға айырбасталмайтынақша белгісі;

С) несие негізінде пайда болған құндық белгі;

D) электрондық ақша негізінде пайда болған құндық белгі;

Е) металлдың негізінде пайда болған құндық белгі.

23. Ақшаның қандай түрлері құнсыздануға бейім:

А) несиелік ақшалар;

В) металл ақшалар;

С) қағаз ақшалар;

D) электрондық;

Е) қолма-қол.

24. Қазақстандағы ақша реформалары:

А) 1944ж,1960ж,1924ж.;

В) 1927ж,1992ж,1993ж,1994ж.;

С) 1922ж-1924ж,1947ж,1961ж,1993ж.;

D) 1922ж,1923ж,1946ж,1961ж,1992ж.;

Е) 1993ж,1995ж-1996ж.

25. Қай реформа нөлдерді қысқартумен байланысты:

А) 1918ж.;

В) 1920ж.-1922ж.;

С) 1930ж.-1932ж.;

D) 1960ж.;

Е) 1961ж.
5-тақырып. 1947 ж ақша реформасы

Жоспар:

2.1950 ж алтын базасына өткізу

Теориялық мәліметтер.

1947 ж. Ақша реформасы ақша жүйесінің түбірімен қайта кұру-ылуын білдірген жоқ. Оны жүргізгеннен кейін де, реформаға дейінгі болған ақша айналысының қүрылымы сакталды. Бұлың сэл айырма-шылығы сол, Мемлекеттік банктің билеттері червонец емес рубль түрінде шығарылатын болды.

Реформа акдіа жүйесін нығайта отырып, ақшаның барлық қызметтерінің маңызын арттырды. Бүл реформа өз кезегінде бірнеше рет төлем қабілетті бар сүраныс пен түлыну саласында ұсыныс арасындағы тепе-теңдікті сақтап қала алды. Бірақ бұл елуінші жылдар-дың басында-ақ бөлшек сауда бағаларын төмендетудің ойланбаған саясатының әсерінен бүзылды

1947 ж. Ақша реформасынан кейін алғашқы жылдары экономиканың дамуындағы кол жеткізген жетістіктер жэне карточка жүйесінін алынып тасталуы өнімнің өзіндік қүнының төмендеуіне, дүкендерде азық-түліктердің көбеюіне жол берді. Жыл сайын бөлшек сауда бағаларының төмендеуі басталды. Әдетте ол, 1948 ж. Көктемінен 1954 ж. Дейін жүргізілді.

1888 ж. Дүниеге келген Григорий Яковлевич Сокольников (Бриллиант) 1922-1924 жж. Ақша реформасын ұйымдастырушы жэне теоретигі, болды. 1921 ж. Қараша айынан бастап, ол каржы Халык Комиссариатын басқарған болатын.Онын жетекшілігімен бөлінген қаржы-несие жүйесі калпына келтірілді. Алтынға валютанын еркін ауыстырылуын жақтаушы ретінде ғана емес, сонымен қатар Г.Я.Сокольников алтын резервтерін жинақтау кажет деп санады.

Алтын қорының үш ролі болды:

халықаралық есеп айырысуларда резервтік қор ретінде;

ішкі нарыкта червонец бағамын реттеуші (Мембанк алтынды шетел

валютасымен бірге ішкі нарықтан сатып алып отырды); көзге көрінбейтін жағдайларға арналган сақтандыру резерві.

Айналыстағы ақша массасының өсуін тежеу мақсатында халықтың жү_мыс жасайтын барлық категорияларының жалақыларынан "халық шаруашылығын қалпына келтіруге жэне дамытуға" арналған облигациялық займдарды төлеуге 10% ұсталып отырды.

Үкімет рубльдің бағамын шетел валюталарына қатысты көтеру жэне оны алтын базасына өткізу қажеттігін мойындады. Оган дейін рубльдің шетел валюталарына қатысты бағамы алтын базасында емес, қандай да бір алтындық құрамы бар жэне алтынға айырбасталатын шетел валютасының базасында белгіленіп келді.

Бастапқы кездері рубльдің бағамын анықтау үшін база ретінде француз франкі кабылданған болатын, себебі Франция валютасының тұракты алтындық қүрамы болды, ал доллар жэне функт стерлинг болса, олар 1931-1933 жж. Девальвацияланған болатын. Бірақ 1936 ж. Француз франкі де девальвацияланды, сөйтіп оның бағамы біршама түсіп кетті. 1937 ж. Рубльдің бағамын АҚШ долларының базында есептеу енгізіліп, 1 доллар = 5 рубль 30 тиын болды.

1950 ж. 1 наурыздан бастап үкімет рубльдің алтындық күрамын (баға масштабы) 0,222168 г таза алтынмен белгіледі. Осы бекітілген алтындық қүрамына байланысты рубльдің шетел валюталарына қатысты бағамы анықталды. Шетел валюталарының алтындық құрамы немесе олардың бағамдарының кейінгі өзгерістері болған жағдайларды КСРО Мембанкі өзінің түзетуін енгізуге тиіс болды. Шетел валюта-сына қатысты рубль бағамының жоғарлауының зор маңызы бар. Рубльдің қатаң белгіленген алтындық қүрамы оны халықаралық есеп айырысуларды пайдалануын кеңейтті.

Айналыстағы ақшаның саны К.Маркстің ашқан ақша айналасының заңымен реттеледі. Айналысқа қажетті ақша саны - айналыстағы ақша саны мен сатуға арналған тауарлар массасы және атауы бір .ақша бірліктерінің айналыс жылдамдығы арасындағы белгілі бір сэйкестік-тің болуын талап етеді.

70- жылдардың басында көптеген елдерде жарияланған инфляцияға қарсы күрес қажеттілігі монетаризмнің жаңа ағынына экелді жэне бүл өте қатаң акша саясатының негізіне енді. Ол шынымен бірқатар елдерде инфляцияны токтатуға эсерін тигізді, бірақ бүл процесс жұмыссыздыктың қарқынды өсуімен катар жүргізілді.

Ақша реформалар нәтижесінде алтын монета айналысы бар алтын монометализм жүйесі енгізілді. Айналыста алтын және күміс монеталар жүрді. Негізгі ақша белгілеріне 92% алтынмен қамтамасыз етілген.

Реформа ақша жүйесін нығайта отырып, ақшаның барлық қызметтерінің маңызын арттырды. Бұл реформа өз кезегінде бірнеше рет төлем қабілеті бар сұраныс пен тұтыну саласында ұсыныс арасындағы тепе-теңдікті сақтап қала алады. Бірақ бұл елуінші жылдардың басында-ақ бөлшек сауда бағаларын төмендетудің ойланбаған саясатының әсерінен бұзылды.
6- тақырып. Несиенің мәні мен функциялары

жоспар

2.Несиенің құрылымы

Теориялық мәліметтер

Несиенің түрлері бұл белгілі бір түрдегі экономикалық қатынас ретінде несиеден келіп шығатын белгілі бір қасиеттерге ие оның бір түрі.

Түрдің формадан айырмашылығы – диалектика категориясы болып табылмайды, ол несиені ерекше түрдегі экономикалық қатынастар ретінде ретінде түсінуді анықтайтын жүктеудің теориясы болады.

Осыған байланысты несие түрлері төмендегідей жіктеледі:

1) мерзімдері бойынша: а) қысқа мерзімді (1 жылға дейін); ә) орта мерзімді

(1 жылдан 3-5 жылға дейін); б) ұзақ мерзімді (3-5 жылдан жоғары).

2) несиелеу объектілері бойынша: а) негізгі қорларға берілетін несие;

ә) айналым қорларына берілетін несие;

3) несиелеу әдістері бойынша: а) қалдық бойынша несиелеу; ә) айналым

Бойынша несиелеу. Айналым бойынша сауда және жабдықтаушы-өкізуші

Ұйымдар несиеленеді, ал қалғандарында айналым бойынша да, қалдық

Бойынша да несиелеудің элементтері бар.

Мысалы, тұтыну несиенің түрлері тауарлы және ақшалай болуы мүмкін, ал халықаралық несиені төмендегідей жіктеуге болады:

2) экономикалық мазмұны бойынша: сыртқы сауда операцияларымен

байланысты комерциялық және қаржылық – кез келген мақсат үшін

пайдаланылады (қарызды өтеуге, бағалы қағаздарға инвестициялау);

3) несие субъектілері бойынша: жеке, үкіметтік және халықаралық қаржы-

лық ұйымдар беретін;

4) мерзімдері бойынша: қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді.

Шетелдік әдебиеттерде несиелердің келесі жіктеулері кездеседі:

Несиелердің категориялары:

А) Қарыз алушының типі бойынша:

1. Тұтыну.

2. Бөлшек / көтерме / .

3. Ауыл шаруашылығы.

4. Комерциялық / өнеркәсіптік / .

5. Қозғалмайтын мүлік.

6. Энергия.

7. Үкімет – (жергілікті үкімет, штаттар, ұлттық) федералдық.

Ә) Мақсаты бойынша:

1. Тұтыну (мысалы, тұтыну тауарлары, автомобильдер).

2. Айналым капиталы.

3. Құрылғылар.

4. Ғимараттар.

5. Жобалар.

6. Лизингтік қаржыландыру.

1. Қысқа мерзімді (1 жылдан кем емес).

2. Орта мерзімді (1 жылдан 4 жылға дейін)

3. Ұзақ мерзімді (5 жыл және одан жоғары)

1. Бірдей төлемдермен (мысалы, тұтыну несиесі үшін ай сайын)

2. Кезеңді төлемдермен (тоқсан сайын, жарты жыл сайын, жеңілдікті кезеңді

Немесе жеңілдіксіз кезеңді модификацияланған несие - "шар", яғни өтелу

кезеңінде бұрын жүргізілген төлемдерге қарағанда анағұрлым көп төлемді

талап ететін несие).

3. Бір рет төлемді (қысқа, орта және ұзақ мерзімді несие - "шар").

Г) Қамтамасыз етілуі бойынша:

1. Қамтамасыз етілмеген.

2. Кепілмен қамтамасыз етілген (қолма-қол бағалы қағаздармен, дебиторлық

қарыздармен, қорлармен, құрылғылармен, жермен, ғимараттармен).

3. Кепілдендірілген.

4. Басқа да қамтамасыз етілулер (міндеттеме, келісім, міндеттемесі бар хат

Несие экономикалық категория ретінде формаларға ие. Формалар әруақытта қандай да бір объектілерге тән тұрақты қажетті байланыстардың жиынтығын білдіреді. Несиеге қатысты оның формасы бұл несиелік қатынастар құрылымының, олардың әртүрлі сыртқы және ішкі өзгерістер кезінде сақталатын негізгі қасиеттерінің көрінісі. Қарызға берілген құнға қатысты кредитор мен қарыз алушы арасындағы байланыс қалай өзгерсе де, несиенің формасы оның бүтін ретіндегі мазмұнын білдіреді.

Экономикалық әдебиетте, әдетте, несиенің негізгі формасы қарастырылады: комерциялық және банктік. Сонымен қатар көптеген жарияланымдарда несие формаларын тұтыну, мемлекеттік, халықаралық, үкіметаралық, фирмалар ж.т.б. жатқызады.

1. 
   Несиенің неше формасы бар?
   

Б) 3

Д) 5

А) Комерциялық несие

Б) Банктік несие

С) Ұлттық банктік несие

Д) тауарлы несие

3.Несие жүйесінің негізгі буыны және нарықтық экономиканың маңызды құрамды бөлігі болып табылады.

А) банк жүйесі

Б) несие жүйесі

В) кредит жүйесі

Г) ақша жүйесі

4.Банкте шоғырланған қаражат қорынан клиенттерге қайтарым мерзімін белгіленуі қалай аталады?

А) Банктік несие

Б) Комерциялық несие

С) Ұлттық банктік несие

Д) ақшалай несие

5.Банктік несиенің комерциялық несиеден айырмашылығы

А) Ақша түрінде берілетін несие

Б) Тауар түрінде берілетін несие

С) Заттай және ақшалай түрінде берілетін несие

Д) Дұрысы жоқ

6.Қай жылы Ұлттық банк бюджет тапшылығын инфляциялық емес жабуға көшумен байланысты тоқтатылды?

А) 1998 ж.

Б) 1999 ж.

С) 2000 ж.

Д) 2001 ж.

7.Ұлттық банктік несие қанша топқа бөлінуін ата?

А) Аукциондық, ломбардтық, бюджеттік

Б) Аукциондық, бюджеттік

С) Аукциондық, ломбардтық

Д) тауарлы, ақшалай

8.Аукциондық Ұлттық банктік несие қанша мерзімге берілді?

А) 1 айдан 3 айға дейін

Б) 3 айдан 1 жылға дейін

С) 1 жылдан 4 жылға дейін

Д) 1 айдан 6 айға дейін

9.Ломбардтық Ұлттық банктік несие қандай мерзімді несиеге жатады?

А) Жоғары пайызбен беретін қысқа мерзімді несие

Б) Орта пайызбен беретін қысқа мерзімді несие

С) Жоғары пайызбен беретін ұзақ мерзімді несие

Д) бәрі дұрыс

10.Бюджеттік Ұлттық банктік несие қандай несие болып табылады?

А) Қаржы министрлігіне қайтарымдылық шартымен беретін несие

Б) Ұлттық банкке қайтарымдылық шартымен берілетін несие

С) Коммерцияляқ банкке қайтарымдылық шартымен берілетін несие

Д) Дұрысы жоқ

11. Несиенің объективтік қажетттілігі немен сипатталады:

А) тартылған қаражаттарға деген қажеттілік негізгі капитал айналымы және айналымдылық заңдылығынан туындайды;

В) тауар өндірісі және тауар-ақша айналымның болуымен;

С) ұдайы өндіріс процесінің үздіксіздігінің қамтамсыз ету қажеттігімен;

D) тұтынушылардың төлем қаблетсіздігінен пайда болған шаруашылық субъектілерінің қаржылық қиындылықтарынан;

Е) ақша қаражаттарының түсу уақытының сәйкессіздігі және олардың шығындалуымен.

12. Несиенің экономикалық категория ретіндегі мәні:

А) ссудалық капитал қозғалысының формасы;

В) пайыз бойынша қарызға берілген ақша қаражаттарының сомасы;

С) коммерциялық банктердің беретін ссуда деңгейіндегі сома;

D) төлемділік шартындағы қарыз алушының уақытша пайдаланатын ақша сомасы;

Е) қайтарым шартындағы қарыз алушылардың арасындағы уақытша бос қаражаттарын шоғырландыру және оларды бөлумен байланысты экономикалық қатынастар жүйесі.

13. Несиелік қатынас-бұл:

А) заңды және жеке тұлғаларға әртүрлі қызмет көрсететін, елдегі ақша айналымын реттейтін жүйе;

В) елде әртүрлі қаржылық қызмет көрсететін және айналымын ұйымдастыратын несиелік мекемелер желісі;

С) барлық жауап дұрыс;

D) қайтарымдылық және төлемділік шартындағы уақытша бос қаражаттарын несиелік мекемелер мен басқа субъектілер арасындағы қайта бөлу, шоғырландырудың экономикалық байланысы;

Е) тек қана заңды тұлғаларға әр түрлі қызмет көрсететін, елде ақша айналымын реттейтін жүйе.

14. Тар мағынада несиелік жүйе дегеніміз несиелік есеп-айырысу қатынастарын ұйымдастырушы несиелік мекемелер желісі:

А) иә;

В) жоқ;

D) толық емес анықтама;

Е) дәл анықтама емес.

15. Несиелік жүйе өндіріске ықпалын тигізеді:

А) тұрақты және маңызды;

В) тұрақты емес және маңызды емес;

С) ешқандай ықпалын тигізбейді;

D) тұрақты бірақ маңызды емес;

Е) тұрақты емес, бірақ маңызды.

16. Несиелік ақша дегеніміз не:

А) жеке тұлғалардың немесе мемлекеттің мүліктік міндеттемелерінің орнын басу негізінде пайда болған ақша түрлері;

В) бұл аккредидивтер, банкноттар, депозиттер, чектер;

С) несие негізінде алтынның орынына пайда болған құнның ақшалай белгілері;

D) қолма-қолсыз есеп айырысуды жүзеге асыратын ақшалар;

Е) шын иесінің өз банкіне қаражат аударуға тапсырма беруга құқық беретін жазбаша қарыздық міндеттеме.

17. Несие формалары:

А) қысқамерзімді, ортамерзімді, ұзақмерзімді;

В) тауарлы, ақшалай, банктік, коммерциялық;

С) банктік, коммерциялық, мемлекеттік, халықаралық тұтыну;

D) банктік, қысқамерзімді, ұзақмерзімді, коммерциялық, халықаралық;

Е) коммерциялық, банктік, тауарлы, ақшалай,тұтыну.

18. Несиелік қатынастар мынадай деңгейде қалыптасады:

А) өндіріс;

В) айырбас;

С) тұтыну;

D) бөлу;

19. Несие құрылымы келесiден тұрады:

А) кредитор,жабдықтаушы,кепiлберушi;

В) кредитор,несие алушы,құн;

С) кредитор,делдал,несие алушы;

D) банк,сақтандырушы,жабдықтаушы;

Е) ссуда,пайыз.

20. Несиелік жүйенің институционалды құрылымы қандай мекемемен берілген:

А) банктік және арнайы несиелік –қаржы мекемесі;

В) эмиссиялық, инвестициялық, ипотекалық;

С) дұрыс жауап жоқ;

D) инвестициялық және арнайы несиелік-қаржы мекемесі;

Е) банктік, инвестициялық және ипотекалық.

21. Кең мағынада несиелік жүйенің дұрыс анықтамасын таңдаңыз:

А) несиелік мекемелердің жиынтығы;

В) несиелік қатынастардың жиынтығы;

С) несиелік мекемелердің, несиелердің формаларының, несиелік қатынастардың жиынтығы;

D) несиелік қатынастардың мемлекеттік органдардың басқаруы және несиелік мекемелердің, несиенің формаларының жиынтығы;

Е) несиелік қатынастар және несиелік формаларының жиынтығы.

22. Несие берілу шарттары:

А) төлемділік, қамтамасыз етулілік, мерзімділік;

В) қайтарымдылық, кепілділік, төлемділік;

С) қамтамсыз етулілік, кепілділік, мерзімділік;

D) төлемділік, мерзімділік, қайтарымдылық;

Е) төлемділік, кепілділік, қамтамасыз етулілік.

23. Несиенің қандай формаларын білесіз:

А) ақшалай және тауарлы;

В) ақшалай және банктік;

С) ссудалық және тауарлы;

D) коммерциялық және банктік;

Е)ақшалай және тұтыну.

24. ҚР-дағы несиелiк жүйе құрылымы:

А) банктiк және қаржылық жүйе;

В) Банктiк және банктiк емес жүйе;

С) қаржылық және ақшалай жүйе;

D) биржалық және биржалық емес жүйе;

Е) несиелеу жүйесi.

25. Несиелік қатынас неден тұрады:

А) бір жақты сипаттамадан;

В) екі жақты сипаттамадан;

С) анықталмаған қатысушылар мен жинақтардың саны;

D) анықталған қатысушылар мен жақтардың саны;

Е) дұрыс жауап жоқ.