Ою-өрнектердіңтүрлері
1. «Мүйіз» - қазақоюыныңеңкөнемәнері. Ою-өрнектіңбұлэлементімүйіздімегзеуденшыққан. «Мұйіз» ою-өрнеккейдеұсақ, кейдеіріболыпкеледі. Ұсақтүрлеріағаш, сүйек, мүйізсияқтынәзікқолөнерсаласындақолданады. Ірітүрлерісырмақ, текемет, алаша, кілем, сәулетөнерінде сан түрлі мәнердеқолданылады. Мүйізэлементтері «аймүйіз», «қосмүйіз», «сыңармүйіз», «сынықмүйіз», «қырықмүйіз», «маралмүйіз», «еркешмүйіз», «қошқармүйіз» т.б. түрлергебөлінеді. «Мүйіз» өрнегіүйжиһаздарында (кілем, сырмақ, текемет, алаша, көрпе, түскиіз, шымши), тұрмыстықзаттарда (саба, шанаш, күбі, оқшантай, торсық, сандық т.б.), сондай-ақ қару-жарақтарда (қынап, оқшантай,торсық, садақ), киім-кешек, атәбзелдерінде (ертоқым, айыл) қолданылады, жалпы бұлэлементтіңқолданбайтынжеріжоқдесе де болады.
2. «Қосмүйіз» ою-өрнегіқойдың, ешкінің, сиырдыңекімүйізін ғана бейнелейді және кейде «ырғақ», кейде «ілмек» деп аталатыноюларды «қосмүйіз» дейді. Үйжиһаздары мен тұрмыстықзаттарды,киім-кешек, қару-жарақтардыбезендіру үшін пайдаланатынқой, ешкі, сиыр, бұғы, марал сияқтыжануарлардыңқосмүйізінбейнелейтіною-өрнек. Қазіргі кезде «қосмүйіз» ою-өрнегінсәукелеге, айырқалпақтыңтөбесіне, шетіне, қамзолдыңалдыңғыжағына, етіктіңқонышына салады.
3. «Арқармүйіх» деп аталатыною-өрнекқойдыңмүйізінбейнелейтіноюдыңтүрі. Бұл элемент «қошқармүйізге» өтеұқсас, бірақ, оғанқарағандашиыршықтанып, тармағыоданкөбірекболыпкеледі (кілем, тұскиіз, сыр- мақ, кесте, киім-кешек пен үйжиһаздарындакездеседі).
уреттен не байқадыңыздар?
Бұл заттар не үшін қажет деп ойлайсыздар?
Бүгінгі сабаққа қандай қатысы бар?
Оқушылардан жауаптар ала отырып бүгінгі сабақтың тақырыбы мен
оқу мақсаттары таныстырылады.
Оқушылар құрастырылған суреттер бойынша топта жұмыс жасайды.
Тапсырма:
Сурет бойынша кілем арналған нобай жасу үшін, ою-өрнектердің түрлерін зерттеп, сол бойынша креативті нобай жасап шығыңыздар.
Дескриптор:
Ою-өрнектердің түрлеріне зерттеу жүргізе алады;
Оюлардың ерекшеліктерін ажырата алады;
Қажетті материалдарды біледі;
Флипчартқа сызба ретінде зерттеу жұмысын орындай алады;
Таныстырылым жасай алады.
Оқушылар зерттеу жұмыстарын бастайды. Топта өзара роль бөлісіп алады, мысалы мәлімет іздейтін адам, флипчартқа сызба, суретті салатын адам, спикер яғни таныстырылым жасайтын адам. Роль бөлісу оқушылардың жұмыстарын жеңілдететінін, нәтижелі жұмыс шығатынын мұғалім айтып өтеді. Мәлімет іздеген адам топ ішінде міндетті түрде ақпарат бөлісуі қажет.
Зерттеуді аяқтаған топ қол шапалақтап белгі береді және таныстырылым жасайды.
Таныстырылым жасап болған соң мұғалім кілем бұйымы үшін нобай жасауға арналған мәліметтерден тұратын слайдтарды көрсетеді.
Тапсырма жеке орындалады.
Нобай:
1.Өсімдік тектес оюлар;
2.Жануар тектес оюлар;
3.Ғарыш тектес оюлар;
Нобай жоғарыдағы өрнектеліп, нобай жасалынуы керек. Қалаған техникада түсте аяқтауға тиісті болады. Мұндағы мақсат оқушылар тапсырманы толық орындағандығын, зерттеуді толық жасағандығын анықтау, оқушылар бір-бірлерін шынайы, әділ бағалау болып табылады.
Тыңдап отырған оқушыларға өзара бағалау жүргізу үшін бағалау парақшасы беріледі.
Оқушылар дескриптор бойынша өзара бағалау жүргізеді.
Дескриптор
|
+/-
|
Топ атауы _____________________
|
|
Ою-өрнектің түрлерін анықтай алады
|
|
«Нобай» ұғымын біледі
|
|
Формат бетінде нобай жасай алады
|
|
Флипчартқа сызба ретінде зерттеу жұмысын орындай алады
|
|
Сауатты таныстырылым жасай алады
|
|
Оқушылар таныстырылым жасап, бағалау жүргізіп болған соң сұхбат арқылы кері байланыс алынады. Бір оқушының қолына микрофон ретінде маркер беріледі. Бүгінгі тақырып бойынша бір-бірлеріне сұхбат жүргізу арқылы кері байланыс алынады.
Мұғалім бүгінгі сабаққа белсенді қатысқан, қажетті ақпаратты толық жинақтап, сыныптастарымен бөліскен топ оқушыларын атап өтіп, қолдау көрсетуді ұсынады.
Sketchbook (сурет дәптері), түрлі-түсті қаламдар, өшіргіш алып келу.
|
Слайд 1,2,3
3-7 слайдтар
|