Сабақ
тың
№
|
11-Сынып (қоғамдық– гуманитарлық бағыты)
Барлығы 34 сағат (аптасына 1 сағат)
Сабақтың қысқаша мазмұны
|
Сағат
саны
|
11 Сынып
|
мерзім
|
|
І бөлім. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы және дамуы (4 сағат)
|
І тарау. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы көзқарастардың шығу тарихы (2сағат)
|
1
|
Тіршіліктің пайда болу процесін және мәнін түсіндіретін алғашқы ғылыми талпыныстар.Ф.Редидің және Л.Пастердің тәжірибелері, Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы материалистік көзқарастар
Көрсетілім: Л.Пастер тәжірибелерінің сызбанұсқасы;
|
1
|
|
*
|
2
|
Жер бетінде тіршілік пайда болуының алғышарттары. Жердің дамуының ерте кезеңдеріндегі алғашқы атмосфера және химиялық элементтердің , бейорганикалық және органикалық молекулалардың эволюциясы
|
1
|
|
*
|
2 тарау. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы заманауи көзқарастар (2сағат)
|
3
|
Тіршіліктің пайда болуы заманауи көзқарастар. А.И.Опариннің теориясы, С.Миллердің тәжірибелері. Протобиополимерлердің пайда болу теориясы.
|
1
|
|
*
|
4
|
Биологиялық эволюцияның бастапқы кезеңдері: фотосинтездің эукариоттардың, жынысты көбеюдің және көпжасушалылықтың пайда болуы. Көрсетілім: біржасушалы эукариоттардың көпжасушалы организмдердің пайда болуы, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі дамуының сызбанұсқалары.
|
1
|
|
*
|
ІІ бөлім. Эволюциялық ілім (10сағат)
3 тарау. Тірі табиғаттың эволюциясы туралы көзқарастардың Ч.Дарвинге дейінгі дамуы
|
5
|
Биология дамуының Ч.Дарвинге дейінгі кезеңі. Ғылымда әуел бастан мақсатқа сәкестілік және тірі табиғаттың өзгермейтіндігі туралы көзқарастардың үстемдігі.
Көрсетілім: эволюциялық идеялардың дамуына үлес қосқан ғалымдардың протреттер мен өмірбаяндары: бір жасушалы эукариоттардың , көпжасушалы организмдердің пайда болуы. Өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің дамуы. «әуел бастан мақсатқа сәйкестілік» және тірі табиғаттынт «өзгермейтіндігі» туралы сызба нұсқалар.
|
1
|
|
*
|
6
|
Өсімдіктер мен жануарларды жіктеп жүйелеу бойынша К. Линнейдің жұмыстары. Ж.Б.Ламарктың эволюциялық теориясы. Алғашқы эволюционисттер.
|
1
|
|
*
|
4 тарау. Дарвинизм (3 сағат).
|
7
|
Ч.Дарвин ілімі қалыптасуының алғы шарттарының: жаратылыстану ғылымы саласының жетістіктері, Ч.Дарвиннің экспедициялық материялдары. Ч.Дарвиннің қолдан сұрыптау және табиғи сұрыпталу ілімдері.
Көрсетілім: Ч.Дарвиннің «Бигль» кемесімен саяхаты кезіндегі жүрген жолдары және жинаған материялдары.
|
1
|
|
*
|
8
|
Бақылау жұмысы.
|
1
|
|
|
9
|
§8Түр – эволюциялық бірлік. Жалпыға бірдей жеке дара өзгергіштік және үрпақтар сан мөлшерінің артықтылығы.
№1 зертханалық жұмысы.
Мәдени өсімдіктердің іріктемелерімен өзгергіштікті, қолдан сұрыптаудын нәтижесін, түркритерилерін зерттеу.
§9Тіршілік үшін күрес және табиғи сұрыпталу.
|
1
|
|
*
|
5 тарау. Микроэволюция (2 сағат)
|
10
|
Мутациялардың эволюциялық ілімі. Табиғи сұрыпталудың формалары. Организмдердің тіршілік ортасына бейімділігі табиғи сұрыпталудың әрекеті екендігі.
Көрсетілім: географиялық түр түзілу процесін бейнелейтін сызбанұсқалар: тірі өсімдіктер мен жануарлар, кеппешөптер мен жинақтамалар, жеке дара өзгергештік пен өсімдіктердің әртүрлі іріктемелердің және жануарлардың қолтұқымдарының сонымен қатар организмдердің тіршілік ортасына бейімделуі және түртүзілудің нәтижелердің бейнелейтін сызбанұсқалар.
№2 зертханалық жұмыс. Организмдердің тіршілік ортасына бейімділігін зертеп білу.
|
1
|
|
*
|
11
|
Микроэволюция. Түртүзілу туралы заманауи көзқарастар
( С.С.Четвериков, И.И.Шмальгаузен). Географиялық және эволюциялық түртүзілу.
|
|
|
*
|
6 тарау. Эволюцияның негізгі заңдылықтары. Макроэволюция (3 сағат)
|
12
|
Эволюциялық процестің негізгі бағыттары. Биологиялық прогресс және биологиялық регресс (А.Н Северцов) .
Көрсетілім: прогрессивті эволюция жолдарының арақатынасының сызбанұсқасы, Қызыл кітапқа еңгізілген және мемлекеттік қорғауға алынған өсімдіктер мен жануарлардың өкілдерінің сипайтайтын мысалдар.
|
1
|
|
*
|
13
|
Биологиялық прогреске жетудің жолдары.
|
1
|
|
*
|
14
|
Эволюция нәтижелері: тірі табиғат құрылым деңгейінің біртіпдеп күрленуі, түрлерінің көптүрлілігі, салыстырмалы бейімділік (органикалық мақсатқа сәйкестілік) .
|
1
|
|
*
|
ІІІ бөлім. Жердегі органикалық дүниенің дамуы. (8 сағат)
|
7 тарау. Өсімдіктер және жануарлар эволюциясының негізгі көрінісі (5 сағат)
|
15
|
Архей және протерозой замандарында тіршіліктің дамуы. Жердегі тіршіліктіктің алғашқы іздері. Қазіргі барлық омыртқасыздар типтерінің шығуы. Алғашқы желілер. Су өсімдіктерінің дамуы.
Көрсетілім: З.Бурианның түрлі замандар мен кезеңдердігі флора мен фауынаны бейнелейтін қолдан салған суреттері; тірі табиғат өкілдері дамуының сызбанұсқасы; өсімдіктер мен жануарлардың тасқа айналған қалдықтары, өсімдіктердің ертедегі тау жыныстарында қалған іздері мен таңбалары.
|
1
|
|
*
|
16
|
Бақылау жұмысы
|
1
|
|
|
17
|
16.Палеозой заманында тіршіліктің дамуы. Өсімдіктер эвалюциясы. Алғашқы төменгі сатыдағы өсімдіктердің, қырықжапырақтардың, ашық тұқымды өсімдіктердің шығуы. Омыртқалылардың (балықтардың, қосмекенділердің, жорғалаушылардың) шығуы.
17.Мезозой заманында тіршіліктің дамуы. Жабық тұқымды өсімдіктердің шығуы мен таралуы. Құстар мен сүтқоректілердің шығуы. Ертедегі ашық түымды өсімдіктер мен жорғалаушылардың жойылуы.
|
1
|
|
*
|
18
|
Кайнозой заманында тіршіліктің дамуы . гүлді өсімдіктердің қарқынды дамуы. Бунақденелілердің көптүрлілігі (паралльді эволюция).
|
1
|
|
*
|
19
|
Ұрықжолдасты сүтқоректілердің дамуы. Маймылдардың пайда болуы. Адам тұқымдастарының алғашқы өкілдерінің шығуы. Адам эволюциясының бағыттары.
|
1
|
|
*
|
8 тарау. Адамның шығу тегі (3сағат)
|
20
|
Homosapiens – түрінің жануарлар дүниесіндегі жүйелік орты. Адам эволюциясының кезеңдері. Homo sapiens -түрінің популяцияның құрылымы; адам нәсілдері.
Көрсетілім: адамның және омыртқалы жануарлардың қаңқаларының модельдері.
|
1
|
|
*
|
21
|
Антопогенездің қозғаушы күштері. Ф.Энгельс маймылдың адамға айналымдағы еңбектердің рөлі туралы. Адамның қалыптасуында сөздің, ақыл- ойдың және қоғамдық қатынастардың рөлі.
|
1
|
|
*
|
22
|
«Әлеуметтік дарвинизм» және нәсілшілдіктің керітартпалық мәні. Адамның әлеуметтік дамуында қоғамдық тіршілік заңдылықтарының жетекші рөлі.
|
1
|
|
*
|
ІṾ бөлім. Организм және ортаның өзара қарым-қатынастары. Экология негіздері. (11сағат)
|
9 тарау. Биосфера туралы түсінік (3 сағат)
|
23
|
Биосфера – жердің тірі қабығы. Биосфераның құрылымы: литосфера, гидросфера, атмосфера.
Көрсетілім: биосфераның құрылымын және оның құрам бөліктерін сипаттайтын сызбанұсқалар,биосферадағы тірі организмдер әртүрлілігі мен түрлік құрамының кестелері, табиғатағы заттар айналымының сызбанұсқасы.
|
1
|
|
*
|
24
|
Бақылау жұмысы
|
1
|
|
|
25
|
24.Биосфераның құрам бөліктері: тірі зат, түрлік құрамы әртүрлілігі және биомассаға қосқан қосқан үлесі, биосфераның биосірескен және сірескен заттары (В. И. Вернадский).
25.Табиғатта заттардың айналымы.
Көрсетілім: табиғаттағы заттар айналымы сызбанұсқасы.
|
1
|
|
*
|
10тарау. Организм және ортаның өзара қарым-қатынастары (5 сағат)
|
26
|
Тірі организмдердің табиғи бірлестіктері. Биогеоценоздар, олардың құрамдас бөліктері: продуценттер, кансументтер, редуценттер. Биоценоздар, олардың түрлік әртүрлілігі, популяциялар тығыздығы, биомассасы.
Көрсетілім: «Биосфера», «Қазақстан Республикасының экологиялық апатты аймақтары» тақырыптары бойынша электондық оқулықтардан үзінділер оқу және талқылау
|
1
|
|
*
|
27
|
Ортаның абиотикалық факторы. Температуланың жарықтың ылғылдылықтың және басқа факторлардың бірлестіктер тіршілігіндегі рөлі және әсер ету қарқындылығы. Шектеуші фактор. Орта факторларының өзара әсері, төзімділік шегі.
|
1
|
|
*
|
28
|
Ортаның биотикалық факторлары. Қоректік тізбектер және жүйелер. Экологиялық перамидалар: сандық, биомассалық энергиялық. Биогеоценоздардың ауысуы, оның себептері, жаңа бірлестіктердің қалыптасуы.
|
1
|
|
*
|
29
|
Антопогендік факторлар, олардың биоценоздарға әсері. Табиғат ресустарының тиімді пайданалу проблемалары, табиғатты қорғау және ластанудан сақтау, табиғи кешендер, экологиялық білім, тәрбие, мәдениет қалыптастыру.
|
1
|
|
*
|
30
|
Жер ғаламшарының экологиялық апаттары. К.Р –нің экологиялық аппатты аймақтары.
|
1
|
|
*
|
11 тарау. Организмдер арасындағы қарым-қатынастар (3 сағат)
|
31
|
Организмдер арасындағы қарым-қатынастың формалары. Жағымды қатынастар- симбиоз, кооперация., мутализм, коменнсализм.
Көрсетілім: тірі табиғат дүниелері өкілдерінің симбиоздық (селбесіп) тірішілігінің мысалдары.
|
1
|
|
*
|
32
|
32.Антибиотикалық қатынастар: жыртқыштық, празитизм, бәсеке. Бейтарап қатынастар-нейтерализм.
33.Организмдер арасындағы қарым-қатынастың формалары. Антибиотикалық қатынастар: жыртқыштық, паразитизм, бәсеке. Бейтарап қатынастар –нейтрализм.
|
1
|
|
*
|
33
|
Бақылау жұмысы
|
1
|
|
|
Ṿ тарау. Бионика. (1сағат)
|
34
|
Өсімдіктіктер мен жануарлардың құрылымдық принциптерін адамның шаруашылық әрекетінде пайдалану.
|
1
|
|
*
|
Сабақ тақырыбы: Тіршіліктің пайда болу процесін және мәнін түсіндіретін алғашқы ғылыми талпыныстар.Ф.Редидің және Л.Пастердің тәжірибелері, Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы материалистік көзқарастар
Сабақ мақсаты: Тіршіліктің пайда болу процесін және мәнін түсіндіретін алғашқы ғылыми талпыныстар.Ф.Редидің және Л.Пастердің тәжірибелері, Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы материалистік көзқарастар туралы білімін дамыту.
