Сабақ тақырыбы: Тіршіліктің пайда болу процесін және мәнін түсіндіретін алғашқы ғылыми талпыныстар



бет7/80
Дата03.01.2022
өлшемі1.35 Mb.
#450435
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   80
/11-сынып биология ҚМЖ

Ж ан Батист Ламарк (1744—1829) — алғашкы эволюциялык теориянын негізін қалаушы француз жаратылыстанушысы. Организмдердің бейімделушілік қасиетін сыртңы орта жағдайымен байланыстыра зерттеді. Бұл эволюциялык. теорияньга ламуына қосқан *"зор үлесі болып есептеледі. Ғылымға "биология" терминін алғаш енгізген ғалым. "Француз флорасы", "Зоология философиясы" және т.б. ірі еңбектер жазғанОмырткдсыздарды 10 класка бөлді.

1. Кірпікшелі кебісшелер. 6. Өрмекшітектестер.

2. Полиптер. 7. Шаянтектестер.

3. Сәулелілер. 8. Қылтандылар.

4. Құрттар. 9. Мұртаяқтылар.

5. Буынаяктылар. 10.Ұлулар(былкылдакденелілер). Шаянтектестер мен өрмекпгітектестер казіргі кезге дейін сақталып,

класс ретінде окытылуда. Ұлулар (былкылдакденелілер) мен қылтанды кұрттар типке біріктірілді. Осылайша Ламарк жіктеудегі табиғи жүйенің негізін калады.


1-қадам сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау. Тақырып, проблема бойынша білімнің көкейкестілігі 2-қадам оқушылырды үй тобына бөлу. Топ ішінде әр оқушыға жеке нөмір беріледі 1,2,3,4 деген өз нөмерлерін алады

Берілген уақытта, барлығы орындарынан тұрады, 1- нөмірлер сағат тілінің жүрісімен көрші топқа жиналады, 2- нөмірлер, 3- нөмірлер және 4 нөмірлер, әркім өз тобында жасалынған жұмысты өз қонақтарына жеткізеді.Постер қорғау



«Біреуі-уйде, үшеуі - қонақта» әдісі.

АКТ,

А4 қағаздар

Стикер


Қорытынды

5 мин


Формативтік және суммативті бағалау

Инсерт –стратегиясы

Нені үйрендің? Нені үйренгім келеді?Не қызық болды? Не қызық болмады?

Үй тапсырмасы




Сабақ барысында берілген балдарды жинақтап топбасшылары мұғалімге алып келіп саралайды бағалайды

Ж.Кювье және Ж де Сент-Илердің еңбектері. Ж.Б.Ламарктың эволюциялық теориясы. Алғашқы эволюционисттер.


Инсерт


стратегиясы


Стикерлер

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Мерзімі : _18.10.16______

Сыныбы: ___11а ә________

Сабақ тақырыбы: §Ч.Дарвин ілімі қалыптасуының алғы шарттарының: жаратылыстану ғылымы саласының жетістіктері, Ч.Дарвиннің экспедициялық материялдары.

Сабақ мақсаты: Ч.Дарвин ілімінің шығаруына себепші болғандық жағдайлары және өмірбаян мен еңбектері туралы сипаттама беру

Сабақ міндеті:



  • оқушыларға тақырыпты өз бетінше оқып талқылауға, білім алуға көмектесу;

  • оқушылардың жеке тұлға ретінде қалыптасуы үшін өз ойларын топта және көпшілік ортада жеткізе алуға үйрету;

  • Оқушыларды топтық жұмыс барысындағы ережелерді сақтауға үйрете отырып, өзін-өзі мәдениеттілікке, тәрбиелікке бағыттауға орта құру.

Қолданатын модульдер :

  • Оқыту мен окудағы жаңа әдіс- тәсілдер.

  • Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету.

  • Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.

  • Оқыту мен оқу ақпараттық –коммуникациялық технологиялар (АКТ) пайдалану

  • Оқытуды басқару және көшбасшылық

Стратегиялық іс-әрекет:

Психологиялық дайындық, « Автордың орындығы»

Күтілетін нәтиже: Ч.Дарвин ілімі қалыптасуының алғы шарттарының: жаратылыстану ғылымы саласының жетістіктері, Ч.Дарвиннің экспедициялық материялдары туралы түсінік және білім қалыптасады

Сабақ кезеңдері

Мұғалім іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Әдіс-тәсіл

Дер


Дерек көздер

Кіріспе

15 мин


Білу

1.Оқушылармен сәлемдеседі.

2 барлық оқушыларға бір бір тілек қағаздарына жазып болып, оны мыжғылап жұдырықтаған соң сыныптастарына қарай лақтыруларын айтамын.

Топқа бөлемін.

Әр топ парталарына өз атауларын қоямын.

3.Үй тапсырмасы:

«Автордың орындығы»


Мұғаліммен сәлемдеседі.

Бір-біріне қуаныш сыйлайтын тілектер айту. Бір екі үш төрт деп санау арқылы 4 топқа бөліну.1- қадам тақтаның алдына үстел қойылады оқушы столға отырып, өзі ашқан не зеттеген ғалым ретінде аудитория алдында оқуға не байяндауға шығарылады

2-қадам аудиториядағы оқушылар тыңдап сұрақ қояды, ал тақтағы түсінік береді.


« Автордың орындығы»




А4 қағаздары

Ережелер жазылған қағаздар



Жаңа

сабақтың танысты

рылымы

5 мин


Жаңа сабақты қолдану

20 мин




Түсіну, Талдау

«Мағынаны ажырату»

Ч. Дарвин сүрыптауға ерекше көңіл бөліп, оның түрлері мен себептерін толық зерттеді. Жануарлардың қолтұқымдары мен өсімдіктердің іріктемелерін шығаруда, олардың ерекше бір қасиетімен өзгеріс белгілеріне қарайды. Мысалы, кауын мен карбызды зерттеуде тек жеміс сапасын арттыру мақсаты көзделеді. Сәбіз бен кызылша өсімдіктерінің тек тәтті жемтамыры бағаланады. Ч. Дарвин қолдан сұрыптау деп атаған.

Табиғаттағы өзгергіштік өсімдіктер мен жануарлардың барлық мүшелерін өзгеріске үшыратады. Ал қолдан сұрыптауда шғгарылған іріктемелер мен қолтүкымдардың адамға пайдалы, тиімді мүшелері ғана өзгертіледі.

Ч. Дарвин ауыл шаруашылығы практикасында организмдердің жаңа формалары (жануарлардың қолтұкымдары мен есімдіктердің іріктемелері) қалай шығарылатынын зерттеді. Содан соң табиғатта қандай себепшарттардың әсерінен жаңа түрлердід пайда болатынын талдауға кірісті. Адамның қолдан сүрыптауы мен табиғат-та болатын табиғи сүрыпталудың арасында үлкен айырмашылық бар екендігін ажырата білді. Нәтижесінде, Ч. Дарвин қолдан сұрыптау және табиғи сұрыпталу ілімінің негізін салды. Дарвин 1868 жылы шықкан "Үй

х айуанаттары және мәдени өсімдіктердің өзгеруі» деген еңбегінде қолтүқымдардыі шығуын және көптүрлілігін толыксипаттады. ірі қаранын 400- ге жуық қолтұқымдарын зерттеді. қолтүкымдар бір-бірінен бас сүйегі дене пішіні, реңі, қаңқасы мен бұлшық еттерінің дамуы, мүйіздерінің пішіндері арқылы ажыратылады. Осындай көп айырмашылыктарына қарамастан қолдан сұрыптау арқылы шығарылған қолтүкымдар мен іріктемелердің жабайы тегі болатынын атап көрсетті.



1-Қадам мәтінді қанша топқа сонша бөлікке бөлінеді

2-Жанұяның әр мүшесіне тапсырма беріледі сабақ соңында әр жанұя мүшесі мәтінді толығымен біліп шығару керек, сондықтан әр бөлікті оқитын топ мүшесі үлкен жауапкершілікпен өз бөлігін оқуы керек, себебі ол өз ұяластарына оқығаның жеткізе алмаса, мәтін толық меңгерілмей қалады.

Басқа топтарға барып өз оқыған мәтінді айтып түсіндіреді.Постер қорғау


. «ДЖИГСО» әдісі.

АКТ,

А4 қағаздар

Стикер

Түрлі түсті қаламсаптар



плакаттар

Қорытынды

5 мин


Формативтік және суммативті бағалау

Инсерт –стратегиясы

Нені үйрендің? Нені үйренгім келеді?Не қызық болды? Не қызық болмады?

Үй тапсырмасы




Сабақ барысында берілген балдарды жинақтап топбасшылары мұғалімге алып келіп саралайды бағалайды

Ч.Дарвин ілімі қалыптасуының алғы шарттарының: жаратылыстану ғылымы саласының жетістіктері, Ч.Дарвиннің экспедициялық материялдары. Ч.Дарвиннің қолдан сұрыптау және табиғи сұрыпталу ілімдері.


Инсерт


стратегиясы


Стикерлер

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Мерзімі : _____20.10.16______

Сыныбы: __11а_________

Сабақ тақырыбы: § Түр – эволюциялық бірлік. Түр критерийлері.

Сабақ мақсаты: Түр – эволюциялық бірлік. Түр критерийлеріне сипаттама беру

Сабақ міндеті:



  • оқушыларға тақырыпты өз бетінше оқып талқылауға, білім алуға көмектесу;

  • оқушылардың жеке тұлға ретінде қалыптасуы үшін өз ойларын топта және көпшілік ортада жеткізе алуға үйрету;

  • Оқушыларды топтық жұмыс барысындағы ережелерді сақтауға үйрете отырып, өзін-өзі мәдениеттілікке, тәрбиелікке бағыттауға орта құру.

Қолданатын модульдер :

  • Оқыту мен окудағы жаңа әдіс- тәсілдер.

  • Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету.

  • Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.

  • Оқыту мен оқу ақпараттық –коммуникациялық технологиялар (АКТ) пайдалану

  • Оқытуды басқару және көшбасшылық

  • Талантты және дарынды балаларды оқыту

Стратегиялық іс-әрекет:

Психологиялық дайындық, «Ротация », «Кубизм» әдісі.

Күтілетін нәтиже: Түр – эволюциялық бірлік. Түр критерийлері. түсінік және білім қалыптасады

Сабақ кезеңдері

Мұғалім іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Әдіс-тәсіл

Дер


Дерек көздер

Кіріспе

15 мин


Білу

1.Оқушылармен сәлемдеседі.

2 барлық оқушыларға бір бір тілек қағаздарына жазып болып, оны мыжғылап жұдырықтаған соң сыныптастарына қарай лақтыруларын айтамын.

Топқа бөлемін.

Әр топ парталарына өз атауларын қоямын.

3.Үй тапсырмасы:

«Ротация »


Мұғаліммен сәлемдеседі.

Бір-біріне қуаныш сыйлайтын тілектер айту. Бір екі үш төрт деп санау арқылы 4 топқа бөліну.

1-қадам, сұрақтар дайындау (1-8 –ге дейін) сұрақтарды нөмірленген ватманарға жазып, удиторияның әр бұрышына іліп қою

2-қадам әр топқа түс бөліп беру (қызыл, сары, жасыл, көк) әр топ ватманға өз түсінің маркерімен өз сұрағына жауап береді, (әуелі жеке сосын топта.



«Ротация »





А4 қағаздары

Ережелер жазылған қағаздар


Түрлі түсті қаламсаптар

Жаңа

сабақтың танысты

рылымы

5 мин


Жаңа сабақты қолдану

20 мин



Түсіну, Талдау

«Мағынаны ажырату»

«Кубизм» әдісі. Плакаттар, түрлі-түсті қаламсаптар таратады

Түр — эволюциялық процестің сапалы кезені. Түр өзара шағылыса алатын немесе шағылысуға кабілетті популяциядан түрады. Түр уакыткд байланысты үзак жылдар бойы түрақты сакталады жөне үздіксіз өзгерістерде болады. Бір түрлер жойылып, екінші түрден жаңа түрдің бастамасы дамиды. Түрдің биогеоценозда өзіндік алып жаткдн кеңістігі жөне орны бар. Түрдің популяция мен түр тармағынан генетикалық жағынан үлкен айырмашыльпы бар. Түрлердід арасында морфологиялык, физиологиялык және биохимиялык айырмашы-лыктары болады.

К. Линней: "Түр әзгермейді, өуел баста канша болса, сол күйінде калады", — деді. Ч. Дарвин түрлердін өзгеретіндігін 1859 жылы "Түрлердің шығуы" деген еңбегінде дөлелдеді. Түр — генетикалық күрделі жүйе. Бі? түрдің дараларына жалпы гендік кор тән жөне олар окшауланғандыктан гендері баска түрдің дараларымен алмас-пайды. Түрге өр түрлі тур тармактары мен популяция топтары кіреді. "Түр" деген үғымды XVII ғасырдың соңында ағылшын табиғат зерттеушісі Джон Рей (1628—1705 жж.) енгізген.

Бір түрге жататын барлык даралардың шығу тегі ортак және мінез-кыльщтары үксас. Түр — органикалык дүниенін нактылы тірші-лік ететін генетикалык. жағынан бөлінбейтін бірлік өлшемі. Түр — эволюпиялык процестің бастапкы негізгі сапалы кезещ. Түр — табиғат-тағы белінбейтін ең кішкене генетикалык; түракты жүйе.

Түр критерийлері. Түр критерийлері — морфологиялык, генетика­лык, физиологиялык, биохимиялык, географиялык, экологиялык деп бөлінеді.


  1. Қадам кубиктің көмегімен төмендегі тапсырмаларды бөлу

  • Суреттеңіз (түсі, пішіні, өлшемі

  • Салыстырыңыз (неге ұқсас, неге ұқсамайды?)

  • Байланыстырыңыз (бұл туралы ойлағаныңызды көзге елестетіңіз)

  • Талдаңыз (неден жасалған? Неден тұрады? Не үшін?)

  • Қолданыңыз (бұнымен не жасауға болады?

  • Дәлелдеңіз («ия», «жоқ» деп оған ділел келтіру, бұл жақсы ма, әлде жаман ба ? неге ?)

2-қадам әр топ кубик бойынша өздеріне берілген тапсырмалармен жұмыс жасайды, тақырыпқа сәйкес әр оқушының жеке жауабы.

3-қадам жазған мәліметтерін топта талқылау, топтың атынан ортақ жауап дайындап және призентацияға дайындық

4- жасаған жұмыстары бойынша презентацияны бағалау


«Кубизм» әдісі

АКТ,

А4 қағаздар

Стикер
Суреттер

Түрлі түсті қаламсап клейлер

Қайшы

Қосымша мәліметтер



Қорытынды

5 мин


Формативтік және суммативті бағалау

Инсерт –стратегиясы

Нені үйрендің? Нені үйренгім келеді?Не қызық болды? Не қызық болмады?

Үй тапсырмасы



Сабақ барысында берілген балдарды жинақтап топбасшылары мұғалімге алып келіп саралайды бағалайды

§ Түр – эволюциялық бірлік. Түр критерийлері.

.

Инсерт


стратегиясы


Стикерлер

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Мерзімі : _25.10.16__________

Сыныбы: ___11А Ә________

Сабақ тақырыбы: § Тұқым қуалайтын өзгергіштік - Эволюция үшін материал

Сабақ мақсаты: Тұқым қуалайтын өзгергіштік - Эволюция үшін материалына сипаттама беру

Сабақ міндеті:



  • оқушыларға тақырыпты өз бетінше оқып талқылауға, білім алуға көмектесу;

  • оқушылардың жеке тұлға ретінде қалыптасуы үшін өз ойларын топта және көпшілік ортада жеткізе алуға үйрету;

  • Оқушыларды топтық жұмыс барысындағы ережелерді сақтауға үйрете отырып, өзін-өзі мәдениеттілікке, тәрбиелікке бағыттауға орта құру.

Қолданатын модульдер :

  • Оқыту мен окудағы жаңа әдіс- тәсілдер.

  • Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету.

  • Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.

  • Оқыту мен оқу ақпараттық –коммуникациялық технологиялар (АКТ) пайдалану

  • Оқытуды басқару және көшбасшылық

  • Талантты және дарынды балаларды оқыту

Стратегиялық іс-әрекет:

Психологиялық дайындық, «Ротация », «Кубизм» әдісі.

Күтілетін нәтиже: Тұқым қуалайтын өзгергіштік - Эволюция үшін материалы туралы түсінік және білім қалыптасады

Сабақ кезеңдері

Мұғалім іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Әдіс-тәсіл

Дер


Дерек көздер

Кіріспе

15 мин


Білу

1.Оқушылармен сәлемдеседі.

2 барлық оқушыларға бір бір тілек қағаздарына жазып болып, оны мыжғылап жұдырықтаған соң сыныптастарына қарай лақтыруларын айтамын.

Топқа бөлемін.

Әр топ парталарына өз атауларын қоямын.

3.Үй тапсырмасы:

«Ротация »


Мұғаліммен сәлемдеседі.

Бір-біріне қуаныш сыйлайтын тілектер айту. Бір екі үш төрт деп санау арқылы 4 топқа бөліну.

1-қадам, сұрақтар дайындау (1-8 –ге дейін) сұрақтарды нөмірленген ватманарға жазып, удиторияның әр бұрышына іліп қою

2-қадам әр топқа түс бөліп беру (қызыл, сары, жасыл, көк) әр топ ватманға өз түсінің маркерімен өз сұрағына жауап береді, (әуелі жеке сосын топта.



«Ротация »





А4 қағаздары

Ережелер жазылған қағаздар


Түрлі түсті қаламсаптар

Жаңа

сабақтың танысты

рылымы

5 мин


Жаңа сабақты қолдану

20 мин





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   80




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет