Сабаққа дайындалуға арналған негізгі сұрақтар



бет2/5
Дата09.02.2023
өлшемі64.5 Kb.
#469336
түріСабақ
1   2   3   4   5
Ақпараттық-дидак. блок Жасушаның генет. аппараты

Метацентрлік-иықтарының ұзындықтары бірдей.

  • Субметацентлік-иықтарының ұзындықтары теңдей емес.

  • Акроцентрлік-бір иығы ұзын, екіншісі өте қысқа.

  • Спутниктік – хромосоманы бөліп түратын спутник деп аталатын екінші тартылыстары бар.

  • Телоцентрлік – центромерасы иығының ұшында орналасқан, бір иықты хромосома.

    Қалыпты адам жасушасында телоцентрлік хромосома кездеспейді.
    Хромосомалар жасушада екі түрлі құрылымдық-функционалдық жағдайда болуы мүмкін:
    а) генетикалық белсенді жағдайы, хромосомалардың жартылай немесе толық тарқатылуы репликация және гендердің транскрипциясы процестерінің жүруі (бұл интерфазалық хромосома);
    ә) генетикалық белсенді емес жағдайы, хромосомалардың өте жиі ширатылып тығыздалуы, метаболизмдік тыныштық күйге ауысуы және митоздық бөліну жүріп генетикалық материалдың жаңадан түзілген жасушаларға тасымалданып, бөлініп берілуімен сипатталады (митоз).
    Митоздық хромосомалардың құрылымының ұйымдасуы туралы заманауи білім деңгейлеріне сай ұйымдасу деңгейлері (сызба түрінде):

    1. ДНҚ-ның бірінші тығыздалу деңгейі – нуклеосомлық фибрилла, жуандығы 10нм, оны 146 жұп нуклеотидттен тұратын ДНҚ орайды; тығыздалу коэффициенті – 6-7;

    2. Екінші деңгей – 30-нанометрлік фибрилла-соленоид (нуклеомера); тығыздалу коэффициенті – 40 ;

    3. Үшінші деңгей – ілмекті домен (хромомера); 60 мың жұп нуклеотид, ұзындығы 0,2-0,3 мкм; тығыздалу коэффициенті – 680;

    4. Төртінші деңгей – хромонемдік; жуан жіп (0,1-0,2 мкм) түзетін хромомерлердің тығыздалуы, жарық микроскопы арқылы көруге болады, тығыздалу коэффициенті– 12х104. 2-сурет.

    5. Хроматидалық және хромосомалық деңгей жарық микроскопы астында анық көрінетін хроматин құрылымының жоғары деңгейі болып табылады.

    Гетерохроматин конститутивті (құрылымдық) және факультативті деп ажыратылады.


    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   2   3   4   5




    ©dereksiz.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет