Сабақтарды қысқа мерзімді жоспарлау бойынша Әдістемелік ұсынымдар по краткосрочному планированию
Мұғалімдердің сабақ жоспарын құрудың теориялық негіздері
жүктеу/скачать 6.44 Mb. Pdf көрінісі
|
| Мұғалімдердің сабақ жоспарын құрудың теориялық негіздері
мен практикалық стратегиялары туралы білімінің жетіспеушілігі де сабақты жоспарлаудың басты мәселелерінің бірі болып саналады (Cullen et al., 2013). Оқытуды жақсарту үшін мұғалімдерде сабақты жоспарлаудың тиісті теориялары туралы түсінігінің болуы басымдыққа ие болуы қажет. Сол себепті, көп жағдайда мұғалімдер мақсаттары мен оқу әрекеттері анық емес тұжырымдалған және келісілмеген сабақ жоспарларын жасайды. Ал оның нәтижесі мұғалімдердің білім алушылардың қажеттіліктері мен сұраныстарына қарағанда оқытудың қызмет түрлеріне көбірек назар аудару арқылы құрылған сабақ жоспарларына әкеледі. Атап айтқанда, мұғалімдер негізінен белгілі бір сыныптың немесе оқушылардың қажеттіліктеріне сәйкес жоспар құруға қарағанда стандарттарға сәйкес жоспарлауға көп көңіл бөледі (Chizhik & Chizhik, 2018). Бірқатар зерттеушілердің пікірінше, мұғалімдердің сабақты жоспарлау бойынша теориялық білімінің жетіспеушілігі мәселесінің қайнар көзі олардың жоғары оқу орындарындағы кәсіби дайындығында жатыр (мысалы, Alanazi, 2019; Gülten, 2013; Lestari & Siwi, 2022). Аталған зерттеушілердің еңбектеріне сәйкес, көптеген студент-практиканттар педагогикалық тәжірибеден өту кезінде сабақтарды жоспарлау мен дайындауда қиындықтарды кездестіреді. Болашақ мұғалімдердің қиындықтарының қайнар көзі негізінен олардың білімдерін іс жүзінде толық пайдалануға мүмкіндік бермейтін әртүрлі сыртқы және ішкі факторлар екені анықталды. Lestari және Siwi (2022) тәжірибенің жетіспеушілігі, оқу қызметі мен бағалауды ұйымдастырудағы қиындықтар, уақыттың жетіспеушілігі, білім алушылардың қажеттіліктерін анықтаудағы қиындықтар және оқу мақсаттарын қою сияқты студент-практиканттардың сабақты жоспарлаудағы бірнеше кедергілерін анықтады. Нәтижесінде, жоғарыда аталған қиындықтар педагогикалық қызметке дайындалып жатқан 21 студент-практиканттардың сабақтарды тиімді жоспарлауына кедергі келтіреді. Мысалы, болашақ мұғалімдердің сабақ жоспарын құрудағы тәжірибесінің болмауы университеттегі оқу барысында алған білімінің жеткіліксіз деңгейде болғанын көрсетеді. Осы себепке байланысты, көптеген студенттер сабақ жоспарларының мазмұнын анықтау үдерісінде қателіктер жібереді (Lestari & Siwi, 2022). Студенттердің сабақты жоспарлау бойынша жеткілікті білімі мен тәжірибесінің болмауымен қатар, бұл қиындықтар сабақтың мақсаттарын құруға және сыныптағы оқу іс-шараларын ұйымдастыруға да әсер етеді. Lestari және Siwi (2022) жүргізген зерттеудің қатысушылары да жоспарланған оқу мақсаттарына жету үшін оқу іс-шараларын қалай өткізу керектігін білмейтіндерін атап өтті. Сонымен қатар, сабақ жоспарларын әзірлеу үдерісін түсінудегі қиындықтар көптеген студент- практиканттардың ҚМЖ-да көрсеткендері іс жүзінде болып жатқан оқиғалардан өзгеше болғандықтан, өздерінің әзірленген сабақ жоспарын сыныпта қолдана алмауына әсер етті. Alanazi (2019) зерттеуінің нәтижелері де студенттерге мектептерде тәжірибелік қызметін бастамас бұрын жоғары оқу орындарында көптеген теориялық сабақтар қажет екенін растады. Педагогикалық мамандықтардың түлектері әдетте бірден мектептерге сабақ беруге баратындықтан, оларда сабақ өткізу тәжірибесі мен жалпы іс-тәжірибесі жетіспейді, ал бұл кейін оқушылардың оқу нәтижелеріне әсер етеді. Сонымен қатар, студенттердің жоспарлау және сараланған тәсілді қолдану дағдыларының болмауы университетте оқу барысында оқыту және жоспарлау әдістері туралы тиісті ақпарат пен білім алмағанын көрсетеді (Alanazi, 2019). Студент-практиканттар үшін келесі қиындық – оқушылардың білім алу қажеттіліктерін анықтау болып табылады. Педагогикалық тәжірибе барысында көптеген студенттер сабақты жоспарлау кезінде оқушылардың жағдайлары мен ерекшеліктерін түсінуде қиындықтарды кездестірді. Мұндай белгісіздік сабақта оқушылардың ұсынылған материалдарды түсінбеуіне және сабақ кезінде олардың белсенділік танытпауына әкеледі (Lestari & Siwi, 2022). Сол себепті, болашақ педагогтердің оқу қызметін жоспарлау және ұйымдастыру бойынша 22 көрсетілген білімнің жетіспеушілігін ескере отырып, зерттеушілер жоғары оқу орындарында тиісті практикалық курстар мен пәндерді енгізуді ұсынды. Сабақты жоспарлаудың тиімділігіне басқа да факторлар теріс әсер етеді, мысалы: сабақтың мақсаттарын орындауға және жетуге оқу уақытының жетіспеушілігі, сыныпта үлгерімі төмен оқушылардың көп болуы, институционалдық қолдаудың болмауы және формативті бағалау әдістері мен тәсілдері туралы білімдегі олқылықтардың болуы (Crawford & Jenkins, 2018; Kristanto & Mariono, 2017; Xu & Shi, 2018). жүктеу/скачать 6.44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|