Сәтті физиологиялық бейімделудің белгілері:
Тұрақты күн режимі. Баланы осы режимге бірден емес, біртіндеп әкелу маңызды.
Толыққанды ұйқы.
Ыңғайлы жұмыс орны. Жиһазды дұрыс таңдау (баланың бойына сәйкес келуі) маңызды, жарық көзі баланың сол жағында болуы керек.
Таза ауада серуендеу (күніне кемінде екі сағат).
Сабақтан кейінгі демалыс (іс-әрекеттің өзгеруімен).
Дұрыс тамақтану.
Айналадағы адамдарға оң көзқарас.
Табысқа ұмтылу.
Ұйықтар алдында теледидар мен компьютерлік ойындарды көрмеу.
|
|
|
«Бейресми қарым-қатынас» жаттығуы
Топ «Ата-аналар» және «Балалар» болып бөлінеді. «Балалар» есіктен шығып, әрқайсысы «Ата-анаға» арнап мәселе ойлап табады. «Ата-аналар» шаршап отырмын, қолым тимейді және т.б. сылтаулармен баланың өтініштеріне көңіл бөлмеуге нұсқау алады. Содан кейін қатысушылар рөлдерін ауыстырады. Алайда, жаңа «Ата-аналар» керісінше: баланың сөздеріне барынша назар аудару, жауап беру, көмек пен қолдау көрсету керектігі туралы нұсқаулар алады. Қатысушылардың сезімдерін талқылау ресми (жабық, бей-жай, шынайы емес) және бейресми (ашық, эмпатиялық, шынайы) қарым-қатынас ұғымын анықтаумен аяқталады.
Баланы қолдау немесе мақұлдау – ата-ананың шеберлігін көрсететін маңызды нәрсе. Егер мақтау адамның жеке тұлғасын бағалауға бағытталған болса, бұл бағалауды іс-әрекеттің нәтижелеріне тікелей тәуелді етеді. Сәтсіздікке ұшыраған жағдайда өзін-өзі бағалау төмендесе, қолдау арадағы нәтижелер мен оларға қол жеткізудегі жеке үлесті тануға бағытталады. Бұл бала мен ересек адамның өзін-өзі бағалауын арттыруға көмектеседі.
Белсенді тыңдалым техникалары мен әдістері
«Жаңғырық» әдісі
Олардың біріншісі – «Жаңғырық» әдісі; оның мәні - ересек адам баланың артынан оның айтқандарының бір бөлігін қайталайды. Бірнеше сөзді қайталауға, синонимдерді таңдап алуға болады. Мысалы, бала: «Мен сіздің маған қажеті жоқ бақылауыңызды орындамаймын!» дейді. Мұғалім қайталайды: «Сен бұл бақылауды орындағың келмейді». Бұл мысқылға ұқсас болып көрінгенімен, мұндай «жаңғырық» ренішке әкеліп қана қоймайды, керісінше, диалогты азды-көпті ұтымды бағытта жалғастыра отырып, өз сөз тіркесін нақтылауға деген ұмтылысты тудырады.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
