Сабақты оқыту нәтижелері



бет5/6
Дата11.03.2024
өлшемі81.48 Kb.
#495008
түріСабақ
1   2   3   4   5   6
PMOAIQHFHCZO07032024133136

Бақылау есебі: Үшінші аналитикалық топ катиондар қоспасына анализ
Анализдің жүйелік әдісі. Үшінші аналитикалық топ катиондарын жүйелік әдіс бойынша анықтағанда, ерттелінетін ерітіндіге сірке қышқылы қатысында калий дихроматының К2Сr2O7 ерітіндісін қосады. Осы кезде Ва2+ катионы Sr2+ және Са2+ катиондарынан бөлінеді (1-кесте), яғни Ва2+ катиондары тұнбаға ВаСrO4 түрінде өтеді, ал Sr2+, Са2+ катиондары мен хромат-иондарының СrO42- артық мөлшері ерітіндіде қалады. Тұнбаны центрифугалайды немесе сүзгі қағазында сүзеді және тұнбаның толық түзілгенін тексереді.
Центрифугаттың (І) бір бөлігіне гипс суын құйып, су моншасында 7-10 минут қыздырады: егер біраз уақыттан кейін тұнба түзілсе, онда ерітіндіде Sr2+ катиондарының болғаны. Центрифугатта (І) (нефильтратта) аз мөлшерде (0,0022г-ион/л) Ва2+ катиондары бар болғанымен, гипс суы тек Sr2+ катиондарымен ғана тұнба береді. Са2+ катиондары гипс суымен тұнба бермейді.
Егер ерітіндіде Sr2+ катиондары бар болса, онда центрифугатқа (гипс суы қосылмаған) натрий карбонатының ерітіндісін қосып, SrCO3 және СаСО3 тұнбаларын бөліп алады. Алынған тұнбаларды екі-үш реет дистилденген сумен шайып, сірке қышқылында ерітеді. Осы ерітіндіге аммоний сульфатының ерітіндісін қосады, бұл кезде Sr2+ катиондары сульфат (SrSO4) түрінде тұнбаға өтеді, ал Са2+ катиондары ерітіндіде комплекстік қосылыс (NH4)2[Ca(SO4)2] түрінде қалады.
Ва2+ катионын ашу және оны бөліп алу. Пробиркаға 3-4 тамшы зерттелінетін ерітіндіден алып, үстіне 3-4 тамшы сірке қышқылын және 3 тамшы калий дихроматының К2Сr2O7 ерітіндісін қосады. Егер тұнба түзілсе, онда Ва2+ катионының бар болғаны және одан арылу үшін тұнбаны центрифугалап немесе фильтр қағазында сүзу арқылы бөліп алады.
Sr2+ катионын ашу. Ва2+ катионы тұндырылған центрифугаттан (І) 2-3 тамшы алып, үстіне пипетка арқылы 2-3 тамшы гипс суын қосып, су моншасында 700С-қа дейін қыздырады. Онан кейін пробирканы 15-20 минутқа қалдырады. Тұнбаның түзілуі зерттелініп отырған ерітінді құрамында Sr2+катионының бар екендігін көрсетеді.
Са2+ катионын ашу. Пробиркаға центрифугаттан (І) 4-5 тамшы алып, үстіне дәл сондай мөлшерде натрий карбонатын қосып, шыны таяқшамен араластырады. Түзілген стронций және кальций карбонаттарының тұнбасын сүзіп алып, дистилденген сумен (хромат-иондарының артық мөлшерінен арылу үшін) жуады. Осы тұнбаны сірке қышқылында ерітеді. Түзілген ерітіндіні (ІІ) екіге бөліп, оның бір бөлігінен Sr2+ катионын анықтау үшін гипс суын (қаныққан СаSO4 ерітіндісін) қосады. Сонда стронций катионы SrSO4 түрінде тұнбаға өтеді. Тұнбаны бөліп алып, жалын үстінде тексереді.
Ерітіндінің (ІІ) екінші бөлігінен Са2+ катиондарын ашу үшін, алдымен ондағы Sr2+ катионының жұғынынан арылу керек. Осындай мақсатпен ерітіндіге аммоний сульфатын (NH4)2SO4 қосып, центрифугалайды. Тұнбаны бөліп алып, қалған центрифугатты (ІІІ) екіге бөледі.
Бірінші жартысына аммоний оксалатының (NH4)2C2O4 ерітіндісін, ал екінші жартысына - ацетон немесе спирт қосады. Тұнбаның түзілуі Са2+ катионының бар екендігін көрсетеді.

1-кесте. Үшінші аналитикалық топ катиондар қоспасын


жүйелік әдіс бойынша талдауға арналған сызбанұсқа
(тұнбасыз ерітінді)

1. Зерттелінетін ерітіндіге СН3СООН және К2Сr2O7 қосып центрифугалайды. Ва2+ катионының тұнбаға толық түскенін тексереді.

2.Тұнба (І): ВаСrO4
Зерттелінбейді

3.Центрифугат (І); Sr2+, Ca2+, СrO42-, Cr2O72- - Na2CO3 қосып, Sr2+ Са2+ катиондарын тұнбаға түсіреді.

4. Центрифугат (ІІ) зерттелінбейді

5. Тұнба (ІІ): SrCO3, CaCO3 сумен жуып, сірке қышқылында ерітеді

6. Ерітінді (ІІІ): Sr(CH3COO)2 және Ca(CH3COO)2; оны екіге бөледі; а) Sr2+ катионын ашу үшін CaSO4 қосып қыздырады. Тұнбаны (SrSO4) жалын үстінде тексереді

б) Са2+ катионын ашу үшін (NH4)2SO4 қосып, центрифугалайды. Центрифугатқа (ІІІ) (NH4)2С2О4 немесе спирт (не ацетон) қосады

Тұнба (ІІІ): SrSO4
Зерттелінбейді

2 –кесте. Қышқылды-негіздік классификация бойынша
ІІІ-ші аналитикалық топ катиондары түзетін реакция өнімдері

Реагенттер

Аналитикалық реакция өнімдері

Са2+

Sr2+

Ba2+

H2SO4

Ақ тұнба CaSO4. Сұйытылған қышқылдарда ерімейді. (NH4)2SO4 ерітіндісінде жақсы ериді

Ақ тұнба SrSO4.
Сұйытылған қышқылдарда ерімейді. Конц. H2SO4 қышқылында жақсы ериді

Ақ тұнба ВаSO4.
Сұйытылған қышқылдарда ерімейді. Конц.
H2SO4 қышқылында жақсы ериді

(NH4)2SO4 (қанық. ерітіндісі)

Түссіз ерітінді
[Ca(SO4)2]2-

Ақ тұнба SrSO4



Ақ тұнба ВаSO4



Гипс суы (гипстің қаныққан сулы ерітіндісі
CaSO4 . 2H2O)




Ақ тұнба SrSO4

Ақ тұнба ВаSO4


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет