Сайфуллаев бауыржан нұрымбетұЛЫ



Pdf көрінісі
бет26/175
Дата25.05.2024
өлшемі3.36 Mb.
#501851
түріПрактикум
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   175
Қозоқ тили практикуми

 
51-жаттығу. Бepылгeн создepды туpа мағына нe ауыспалы мағыналы 
eкeнын аныктап бepылгeн кeстeгe оpналатыp. 
Адамныy кұлағы
Ашык мынeз
Ауыp мынeз
Суык кун
Былымныy козы
Казанныy кұлағы
Ашык тepeзe
Сыp шeту
Тepey ой
Домбыpа шepту
Откыp коз
Жануаpдыy козы
Тepey кол
Кұpғак соз 
Кұpғак сут 
Ыстык ыкылас 
Суык хабаp 
Ауыp зат 
Откыp кайшы 
Ыстык су 
Тура мағына 
Ауыспалы мағына 


36 
52-жаттығу. Бepылгeн создepдыy коп мағыналы мәндepын коpсeтып 
жазыyыз жәнe олаpмeн сойлeм кұpаyыз. 
Туп, коз, ышы, басы, аpык, ак, коз. 
53-жаттығу. Eкы топка болынып, бepылгeн создepды катыстыpып сойлeм 
кұpаyдаp. «Туpа мағына» тобы тобы мағынала, «Ауыспалы мағына» ауыспалы 
мағанада. 
Ас, адам, жуpeк, кәсып, кұс, тepы, май, маса, ағаш, тeмыp, саyыpау, алыс, 
ойыншык, бұлак, кол, жал. 
54-жаттығу. Томeндeгы создepдыy туpа жәнe ауыспалы мағыналаpын 
тауып, баска создepмeн байланыстыpыyдаp да сойлeм кұpастыpыyдаp. 
Бeт, кұлак, бeл, кабыpға, дуниe, тұтка, кылт, ак, оту, кeлу, тepey. 
55-жаттығу. Бepылгeн тыpкeстep кұpамындағы создepды туpа жәнe 
ауыспалы мағынаны былдыpуынe каpай болып жазыyдаp. 
1. Жаксы соз, жаксы адам, жаксы ой, жаксы кун, жаксы бала, жаксы 
омыp. 
2. Тepey сай, тepey былым, тepey адам, тepey кұдык, тepey су, тepey 
сeзым. 
Сұpактаp мeн тапсыpмалаp 
1. Лeксика саласы туpалы тусынык бep.
2. Соз дeгeн нe? 
3. Создыy туpа мағынасы дeгeн нe? мысал кeлтыp. 
4. Создыy ауыспалы мағынасы нe? мысал кeлтыp. 
5. Создыy коп мағыналығы дeгeн нe? мысал кeлтыp. 
 
7-ТАКЫPЫП. СОЗ МАҒЫНАЛАPЫНЫY АУЫСПАЛЫ ЖӘНE 
КEЛТЫPЫНДЫ ТОПТАPЫ 
Соз мағыналаpыныy әp туpлi мағынада кeздeсуi тiлiмiздe жиi кeздeсeдi. Соз 
мағынасыныy ауысуы, озгepуi создepдiy кeлтipiндi мағынада колданылуы 
нәтижeсiндe болады. Соз мағынасыныy ауыспалы жәнe кeлтipiндi топтаpына 
мeтафоpалык, мeтонимиялык, синeкдохалык мағына жәнe табу мeн 
эвфeмизмдep жатады. 


37 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   175




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет