Сейфуллин ж. Т., Сейтхамзина г. Ж., Нюсупова г. Н
Топырақтарды бонитеттеу нәтижелерін іс жүзінде қолдану
жүктеу/скачать 0.97 Mb.
|
Топырақтарды бонитеттеу нәтижелерін іс жүзінде қолдануАудандардың, облыстардың жыртылатын жерлерінің бонитет баллдарының мөлшерлерін анықтағаннан соң, оларды дәнді дақылдардың орта көпжылдық шығымдылықтарымен салыстырады. Ол үшін орта көпжылдық өнімділікті орта салыстырмалы баллға бөліп, "бонитет баллының бағасы" деп аталатын сан анықталады. Бұл сан бонитеттің 1 баллына немесе облыста орта есеппен алғанда қанша өнім шығарылатынын көрсетеді.Содан кейін әр қожалық үшін бонитет баллының бағасы есептелініп, ауданның немесе облыстың балл бағасымен салыстырып, әр нақтылы қожалықта орта ауданның және облыстың деңгейімен салыстырғанда топырақ құнарлығы пайдаланылуының салыстырмалы тиімділігін анықтайды. Орта көпжылдық шығымдылықты топырақтар бонитет баллдарымен байланыстыратын регрессия теңдеуі арқылы әр қожалық үшін есептік шығымдылықты анықтауға болады. Есептік шығымдылықты жоспарлық шама ретінде алуға болады, өйткені ол топырақ құнарлылығын пайдалану деңгейі орта облыстық деңгейдей болса, қожалық қандай өнімділік ала алатын санды көрсетеді. Қажет болса, бонитет баллдарын есептеуді ауыспалы егіске, жеке танапқа дейін жүргізуге болады. Ол үшін көлемдерді өлшейтін контурлық ведомостер болу керек. Осы мәліметтер және бонитеттеу шкалалары арқылы әр танаптың бонитет баллын жеңіл анықтауға болады. Мұнда топырақ түрінің ауданы салмақ ретінде алынып, орта салыстырмалы балл есептелінеді. Бөлімге сұрақтар: Ресейде топырақтарды бонитеттеу әдістемесінің негізін кім қалады? Бонитеттеу негізіне топырақтардың қандай қасиеттері алынады? Бонитеттеу шкаласын құруда қай көрсеткіш ең басты болып саналады? Бонитет баллын анықтауда топырақтар қасиеттерінің басқа көрсеткіштері қалай ескеріледі? Топырақтарды бағалауда дақылдардың орта көпжылдық шығымдылығы не үшін қажет? Топырақтарды бонитеттеуде статистикалық өңдеу қалай жүргізіледі? жүктеу/скачать 0.97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|