Ші бет ші беттің

1 Трематодтардың асқорыту мен жыныс жүйелерін сипаттаңыз.

2 Трематод личинкалары қайда дамиды?

3 F.hepatica мен F.gigantica морфологиялық ерекшеліктері?

4 Фасциоланың дефинитивтік, аралық және қосымша иелерін атаңыз?

5 Фасциолезді қандай әдістермен анықтайды?

6 Фасциолез бен дикроцелиозда қандай препараттар тиімді?

Әдебиет:

Есімбеков Ж.М. және басқалары. Жануарлардың инвазиялық ауруларын анықтау практикумы – Алматы, 2000 – Б.3-6.

Қарамендин Ө.С., Тоқпан С.С., Ыбраев Б.К. Жануарлардың гельминтоздарын анықтау. 2 бөлімі. Ақмола, 1997 – Б.52-58, 65-68.

Тақырып № 13. Дикроцелиоз бен описторхозды балау және күрес шаралары

Ұзақтығы - 2 сағат.

Сабақтың мақсаты: студенттерді дикроцелиоз, описторхозды малдың тірі және өлгеннен кейін балау әдістеріне, қоздырушылардың морфологиялық ерекшеліктеріне, жүргізілетін ветсаншараларға үйрету.

Сабақтың мазмұны:

1 Дикроцелий мен описторхтардың ақтық иелеріндегі биологиялық тұғырықтарымен танысу;

2 Дикроцелий мен описторхтардың құрылыстарымен танысу (тұрқы, емізіктерінің пішіні мен орналасуы, өңеш, ішек, уыздық, аналық бездері).

3 Дикроцелий мен описторхтардың аралық және қосымша иелерімен танысу;

4 Дикроцелиоз бен описторхозды зертханалық және өлген малда анықтау жолдарына үйрету;

5 Дикроцелий мен описторхтардың жұмыртқаларының морфологиялық ерекшеліктерін зерттеу, олардың фасциола жұмыртқаларынан айыру;

6 Антгельминтті препараттармен және оларды қолдану әдістерімен танысу.

1 Dicrocoelium lanceatum мен Opisthorchis fеlineus қоздырушыларының морфологиялық ерекшеліктерін атаңыз және олардың биологиялық тұғырықтарын көрсетіңіз.

2 Дикроцелиоз бен описторхозда дефинитивтік иелері балаңқұрттың қандай сатысымен залалданады?

3 Дикроцелиоз бен описторхозда аралық және қосымша иелері кімдер?

4 Дикроцелиоз бен описторхозды балау үшін қандай әдістер қолданылады?

5 Описторхозға қосымша иесін қалай зерттейді?

6 Дикроцелиоз бен описторхозға қарсы қандай препараттар тиімді болып табылады?

Әдебиет:

Есімбеков Ж.М. және басқалары. Жануарлардың инвазиялық ауруларын анықтау практикумы – Алматы, 2000 – Б.6-8, 9-10.

Қарамендин Ө.С., Тоқпан С.С., Ыбраев Б.К. Жануарлардың гельминтоздарын анықтау. 1 және 2 бөлімдері. Ақмола, 1997 – Б.58-61, 68-70.

Тақырып № 14. Құстардың негізгі гельминтоздары. Оларды балау және күрес шаралары

Ұзақтығы - 1 сағат.

Сабақтың мақсаты: студенттерді құстардың негізгі гельминтоздарының морфологиясымен және оларды зертханалық балау әдістерімен таныстыру.

Сабақтың мазмұны:

1 Аскаридиа, гетеракида, райетин, дрепанидотениа, тетрамерес, простогонимдердің негізгі морфологиялық ерекшеліктерін игеру.

2 Осы гельминттердің құрылысымен танысу.

3 Осы көрсетілген гельминттердің резервуарлық, аралық иелері (циклоп, гаммарус) атаңыз.

4 Құс гельминтоздарын балауға қолданылатын әдіс-амалдарды атаңыз және олар қалай жүргізілетіндігін меңгеру.

1 Ascaridia galli, Heterakis gallinarum, Drepanidоtaenia lanceolata, Raillietina, Prosthogonimus түрлерінің морфологиялық ерекшеліктерін атаңыз және олар қандай мүшелерде орын тепкен?

2 Аскаридиоз, гетеракидоз, простогонимоз, райетиноз және дрепанидотениозда резервуарлық, аралық және қосымша иелерін атаңыз.

3 Аскаридиоз, гетеракидоз, простогонимоз, райетиноз бен дрепанидотениозды балау тәсілдерін атаңыз.

4 Аскаридиоз, гетеракидоз, простогонимоз, райетиноз бен дрепанидотениозға қарсы қолданылатын антгельминтті препараттарды көрсетіңіз.

Әдебиет:

Есімбеков Ж.М. және басқалары. Жануарлардың инвазиялық ауруларын анықтау практикумы – Алматы, 2000 – Б.33.

Қарамендин Ө.С., Тоқпан С.С., Ыбраев Б.К. Жануарлардың гельминтоздарын анықтау. 1 бөлім – б,16-19, 61-63, 2 бөлім -43-48, 70-73. Ақмола, 1997.

Тақырып № 9-10-11-12-13 Кокцидиоздар мен мастигофороздарды балау және жүргізілетін күрес шаралары

Ұзақтығы – 5 сағат.

Сабақтың мақсаты: студенттерді эймерий, трипаносом мен трихомонад түрлерінің ерекшеліктеріне, оларды кокци­диоз, киеңкі және трихомонозды балау әдістеріне үйрету.

Сабақтың мазмұны:

1 Ауруларға бейім жануарлардан сынамаларды (нәжіс, жыныс жолдарынан сұйықтық, қан) алу техникасына үйрету және Дарлинг әдісімен зерттеуді игерту.

2 Бауыр жұғынды, ішектен қырынды, түйіндердің сықпасын алу, сынама дайындау және ооцисталарға зерттеуді игеру. Анықталған ооцисталардың суретін салу, туысқа дейін жіктеу.

4 Анықталған ооцистаны гельминт жұмыртқаларынан, ауа көпіршіктерінен және басқа ұқсас объектілерден айыру.

5 Грегерсен әдісімен нәжістегі жасырын қанды анықтау.

6 ІҚМ мен жылқының жыныс жолдарынан алынған шайындыны ауру қоздырушыларына зерттеу. Қоздырушылардың (трипаносом, трихомонад) морфологиясына назар аудару және суреттерін салу.

Тапсырма 1. Төмендегі кестені толтырыңыз

	Қоздырушы-ның атауы	Биотұғырығы	Сыртқы белгілері	Балау әдістері
Қоян эймериозы
ІҚМ эймериозы
Тауық эймериозы
ІҚМ трихомонозы
Жылқы киеңкісі

Тапсырма 2. Ауру қоздырушыларының суреттерін салыңыз.

Тапсырма 3. Төмендегі ауруларда қолданылатын препараттарды атаңыз және қолдану жолын көрсетіңіз:

эймериозда:

киеңкіде:

трихомонозда:

1 Кокцидиозға қандай жануарлар сезімтал?

2 ІҚМ, қой және құс эймерийлерінің түрлерін атаңыз.

3 Ооциста дегеніміз не және оның құрылысындағы ерекшеліктер?

4 Кокцидий ооцистасына қандай ұқсас объектілерді білесіз?

5 Трихомона мен трипаносомалардың морфологиялық ерекшеліктері неде және оларды қалай айырады?

6 Эймериозды балау тәсілдерін атаңыз.

7 Жылқы киеңкісі мен ІҚМ трихомонозын қалай анықтайды?

8 Кокцидиоздар мен эймериоздар терминінің айырмашылығы неде?

Әдебиет:

Есімбеков Ж.М. және басқалары. Жануарлардың инвазиялық ауруларын анықтау практикумы – Алматы, 2000 – Б.72-81.

Сабақтың мақсаты:

1 Ауру, аурудан күдікті малдан перифериялық қанын алу.

2 Алынған қаннан жұғынды дайындау.

3 Қан жұғындысын дайындау, спиртте бекіту және Романовский әдісімен бояу.

4 Пироплазмидаларды қан жұғындысында зерттеу техникасын қолдана сынамаларда анықтау.

5 ІҚМ пироплазмозын, тейлериозы мен франсайелезін, жылқы нутталлиозының қоздырушыларының морфологиясын зерттеу.

6 Пироплазмидоздарға қарсы қолданылатын химиотерапевтикалық препараттардың түрлері мен қолдану жолдарын игеру.

биотұғырығы - дене пішіні - тұрқы - жайғасуы -

денешіктердің жайғасу бұрышы - эритроциттегі саны -

Тапсырма 2. Пироплазмидоздарды балау әдістерін атаңыз:

Тапсырма 3. Пироплазмидаларды жіктеу кестесі

Ауру түрі	Қоздырушының латынша атауы мен сыртқы белгісі	Тасымалдай-тын кене туысы	Балау мен қоздырушының морфологиясы
ІҚМ пироплазмозы
Жылқы пироплазмозы
Жылқы нутталлиозы
ІҚМ бабезиозы
ІҚМ тейлериозы
ІҚМ франсайеллезі

Тапсырма 4. Пироплазмидоздарға қарсы қолданылатын препараттарды атаңыз.

Бақылау сұрақтары:

1 Неліктен пироплазмидоздарды балау үшін жұғындысына перифериялық қанын алады?

2 Пироплазмидалардың пішіндері қандай болады?

3 Қан жұғындысын зерттегенде қандай қан түйіршіктеріне назар аударылады және неге?