Сөж рефлоксогенді тамыр аймақтары және олардың қан айналымын реттеудегі рөлі
жүктеу/скачать 383.72 Kb.
|
Неміс ғалымы Э. Геринг 1923 жылы күре тамырдын сырткы жэне ішкі тармақтарға бөлініп, кеніген жерінде (тамыркойнаунда)рефлексогендікболатынын далелдеді. Бұл аймақ синокаротид аймағы деп аталады, ол тіл-жұтқыншак нерві құрамындағы Геринг тарманының сезімтал ұштарынан түзілген. Күре тамырда қысым жоғарылап, тамыр керілсе, барорецепторлар тітіркеніп, жоғарыда баяндалған принциппен рефлекс атқарылып, жүрек жұмысы баяулайды, тамырлар кенидіКүре тамыр мен қолқаның рефлексогендік аймақтары:1-қолқа, 2-күре тамыр; 3-күре тамыр;4- қойнауы; 5-Геринг жүйкесі;6- күре тамыр түйіні; 7-кезеген жүйкесі; 8-тіл- жұтқыншақ жүйкесі; 9-күре тамырдығ ішкі тармағы Қан тамырларының рефлексогенді аймақтары (ҚТРА) – қан айналым жүйесінің шағын аймақтары, оларда баро-, химо-, термо- және басқа рецепторлар көп мөлшерде шоғырланған. Бұл аймақтардың рецепторлары белсендірілген кезде дененің әртүрлі мүшелері мен жүйелерінде рефлекстер пайда болады. Мысалы, жүйелі артериялық қысымның (ЖҚҚ) бастапқы төмендеуі жүрек қызметінің рефлекторлық активтенуін, негізгі тамырлардың тонусының жоғарылауын, тыныс алуды ынталандыруды, зәр шығарудың төмендеуін және т.б. Бұл реакциялардың жиынтығын екі топқа бөлуге болады: меншіктіжәнеконъюгацияланғанрефлекстер. Өзіндікбір анатомиялық жүйенің рецепторлық аппаратынан туындайды, бұл жағдайда жүрек-тамыр жүйесі және сол жүйенің эффекторлары арқылы жүзеге асырылады. Конъюгаттық рефлекстер кейбір басқа мүшелер жүйесінің белсенділігін өзгертуге бағытталған мысалы, ТҚЖ нормасынан ауытқуға жауап ретінде сыртқы тыныс алудың өзгеруі.Қан тамырларының рефлексогенді аймақтары (ҚТРА) – қан айналым жүйесінің шағын аймақтары, оларда баро-, химо-, термо- және басқа рецепторлар көп мөлшерде шоғырланған. Бұл аймақтардың рецепторлары белсендірілген кезде дененің әртүрлі мүшелері мен жүйелерінде рефлекстер пайда болады. Мысалы, жүйелі артериялық қысымның (ЖҚҚ) бастапқы төмендеуі жүрек қызметінің рефлекторлық активтенуін, негізгі тамырлардың тонусының жоғарылауын, тыныс алуды ынталандыруды, зәр шығарудың төмендеуін және т.б. Бұл реакциялардың жиынтығын екі топқа бөлуге болады: меншіктіжәнеконъюгацияланғанрефлекстер. Өзіндікбір анатомиялық жүйенің рецепторлық аппаратынан туындайды, бұл жағдайда жүрек-тамыр жүйесі және сол жүйенің эффекторлары арқылы жүзеге асырылады. Конъюгаттық рефлекстер кейбір басқа мүшелер жүйесінің белсенділігін өзгертуге бағытталған мысалы, ТҚЖ нормасынан ауытқуға жауап ретінде сыртқы тыныс алудың өзгеруі.жүктеу/скачать 383.72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|