Сөж тақырыбы: Ауески ауруы Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 25.37 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өтуі мен симптомдары
| Дерттенуі
Вирустың денеге ену жолына, жануарлардың түр жэне жас ерекшеліктеріне қарай дерттің дамуы әр түрлі өтеді. Ауыз бен тыныс жолдарының кілегейлі қабықтары арқылы енгенде вирус инфекция қақпасында шошқаның денесінде тез, ал басқа жануарларда баяу көбейеді. Аз уақыттан кейін ол жүйке мен сөл жолдары арқылы миға жетеді де, вирустың көбеюі ми мен оның қабықтарының жіті қабынуына әкеп, соғады. Бұндай жағдай жануарларда, әсіресе ет қоректілерде сонымен қатар торайларда энцефаломиелиттің клиникалық белгілері білінеді. Тері арқылы енген вирус кірген жерінде тез көбейіп, гематогендік және лимфогендік жолмен денеге тарағанымен миды онша зақымдай қоймайды. Вирустың пантроптылығы әсіресе шошқада байқалады да, соның нәтижесінде қоздырушы барлық ішкі ағзаларда жиналып, жүйкені зақымдаумен қатар өте ауыр септицемия тудырады. Оның нәтижесінде дененің ыстығы көтеріліп, әртүрлі ағзаларда домбығу мен қанталау (геморрагиялық диатез) байқалады. Аурудың нэтижесінде минерапьдық заттар белок жэне көмірсу алмасуы бұзылады, орталық жүйке жүйесі мен теріде ацетилхолин мен гистаминнің мөлшсрі өзгереді де, дене қышынады (гиперестезия). Дерт процесі тыныс және ас қорыту жүйесін қамтығанда өқпе домбығып, пневмония байқалады, іш өтеді. Өтуі мен симптомдары Инкубациялық кезең негізінен 1-8 күн, кейде 3 аптаға дейін созылады. Оның ұзақтығы жануардың түріне, жасына жэне та- биғи төзімділігіне жэне вирустың уыттылығы мен енген жеріне байланысты. Ауру жіті өтеді. Шошқада аурудың клиникалық белгілері ең алдымен жасына байланыс- ты. Ересек шошқада негізінен зілсіз өтеді, 1-3 күн бойы аздап ыстығы көтеріледі, жабырқау тартып, тэбеті бұзылады, кейде құсады. Жануардың көпшілігі елеусіз түрде ауырады. Кей жағдайда ересек шошқалардың ауруы күшті болуы да мүмкін. Онда атапған белгілерімен қоса мұрынынан сора ағып, жөтел, ентіге дем алу, теңселіп жүру, сілекей ағу, аяғы, жүтқыншағы мен көмейі салдану байқалады. Жануар есеңгіреген күйінде өліп кетеді. Бордақыдағы үлкейген торайларда, егер тұмаудың вирусы, салмонеллалар мен пастереллалар қабаттасса, өкпесі қабыну жиі байқалады. Мегежіндердің сүті қайтып, жаппай іш тастайды, не өлі туады. Ауру еметін және енесінен бөлінген торайларда өте зілді өтеді. Ауруды өлі тиген, эпилепсиялық дел-сал жэне аралас түрлерге бөледі. Жаңа туған торайларда 10 күнге дейін ауру менингоэнцефалиттің белгілерімен өтеді. Ауырған торайдың жылжуға, емуге жэне дыбыс беруге шамасы келмейді. Қалшылдап, сілекейі ағып, жүтқыншағы сіреседі. Бір күннің ішінде өліп қачады.10 күннен 4 айға дейінгі торайларда аурудың өлі тиген және менинго-энцефалит түрлері аралас өтеді. Бас кезінде дененің ыстығы 41°С жэне одан да жоғары көтеріледі, жабырқау тартып, әлсіреп қүсады, шөлдейді. Кейінірек орталық жүйке жүйесінің зақымданған белгілері байқапып, не қозу (эпилепсия), ңе тежеу (дел-сал) процестері басым болады. жүктеу/скачать 25.37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|